vrijdag 5 juni 2009

Verjoodsing, discriminatie en afsluiting, of hoe Oost-Jeruzalem wordt bedreigd

Uit: De Brug, juni 2009

Enkele honderden mensen hebben op 21 mei, de 'Dag van Jeruzalem', bij de Damascus Poort geprotesteerd tegen de discriminerende politiek van de Jeruzalemse autoriteiten. Het motto van de demonstratie was 'Ontwaak uit de fantasie, Jeruzalem is niet verenigd'. De betoging was georganiseerd door de Association for Civil Rights in Israel (ACRI), buurtcomitees uit Oost-Jeruzalem, Shomrei Mishpat, Rabbis for Human Rights en het Israeli Committe Against House Demolitions (ICAHD). Deelnemers waren mensen zowel uit Oost- als West-Jeruzalem.
Het was voor het eerst sinds Israël in 1967 de Westoever bezette en Oost-Jeruzalem innam dat een dergelijke betoging tegen het Israëlische beleid met betrekking tot Oost-Jeruzalem plaatsvond. Blijkbaar gaan grotere groepen mensen zich tegen die overheidspolitiek keren. Het werd tijd, want de spanningen lopen op. Zes maanden geleden trad een nieuwe burgemeester aan, Nir Barkat, die beloofde wat te gaan doen aan de achterstand in planning en ontwikkeling van het oostelijke stadsdeel, maar de realiteit is dat de situatie niet is verbeterd. Op het terrein van verjoodsing, is de situatie zelfs aanmerkelijk verslechterd.Een week voor de betoging van 21 mei had de organisatie Ir Amim (Stad der Volken) naar buiten gebracht dat de regering in stilte plannen heeft versneld om het 'historic basin', het historische gebied in en rondom de Oude Stad, te 'ontwikkelen' en daarvoor zonder ruchtbaarheid aan is gegeven de uitvoering ervan heeft overgedragen aan organisaties van joodse kolonisten.
Zo kregen in de wijk Sheikh Jarrah, ten noorden van de Oude Stad, twee families op 17 mei – ondanks protesten van de VS en Europese diplomaten - een rechterlijk bevel om voor 19 juli hun huizen te verlaten. Die zullen worden gesloopt en de grond wordt daarna overgedragen aan de organisatie van kolonisten Nahalat Shimon, die op dezelfde plaats een complex van 200 appartementen zal laten verrijzen. Nog eens een 25-tal andere huizen in Sheikh Jarrah wacht op langere termijn een soortgelijk lot.
In de wijk Silwan – zijn in een gedeelte pal onder de oostelijke muur van de Oude Stad dat Wadi al-Helwa wordt genoemd (de kolonisten noemen het Ir David – stad van David) niet minder dan 88 Palestijnse huizen in gevaar; 1000 mensen dreigen daardoor dakloos te worden.Hier is het de organisatie van kolonisten Elad die op het gebied aast. Elad wil van het gebied – dat grote archeologische waarde heeft – een park maken dat één geheel gaat vormen met de Joodse wijk in de Oude Stad. Nu al houdt Elad met goedkeuring van de Israelische archeologische dienst Joods-nationalistisch getinte rondleidingen, waarbij de christelijke en moslim-kanten van de geschiedenis worden weggepoetst. In de Oude Stad zelf zijn ook op meerdere plaatsen kolonistenorganisaties als Ateret Cohanim (Kroon van de priesters) bezig met geruchtmakende 'verwervingen' van panden, zoals onlangs een hotel bij de Jaffapoort. Het bleek – illegaal – te zijn verkwanseld door een employee van de Syrisch orthodoxe kerk, die daarna met de noorderzon is vertrokken.
De verhoogde dreiging van een verdere verjoodsing van de stad ten koste van zijn Palestijnse inwoners speelt zich af tegen de achtergrond van een in het algemeen vergrote aandacht voor de mate waarin het stadsbestuur zijn niet-joodse inwoners discrimineert. Zo publiceerde de krant Haaretz op Yom Yerushalayim (de Dag van Jeruzalem) een ongewoon scherp commentaar, waarin de slogan 'de ongedeelde hoofdstad van Israël voor alle eeuwigheid' werd afgezet tegen het feit dat de Palestijnse minderheid – een derde van het totale aantal inwoners – volop wordt gediscrimineerd. Haaretz wees erop dat volgens de Assosciation for Civil Rights in Israel (ACRI) twee derde van de Palestijnen in de stad beneden de armoedegrens leeft (onder de joden is dat 23%), dat sinds 1967 meer dan een derde van het Palestijnse (individuele) landbezit is onteigend, dat er geen goedgekeurde bouwplannen voor de Palestijnse wijken bestaan zodat 160.000 mensen wonen in huizen die eigenlijk illegaal zijn, die ieder moment uit hun woningen kunnen worden gezet. Verder dat tienduizenden leven zonder een systeem van riolering, dat er te weinig schoollokalen zijn, zodat de helft van het aantal leerlingen in de leerplichtige leeftijd niet kan profiteren van het systeem van gratis onderwijs en dat 9000 schoolplichtige leerlingen zelfs helemaal geen onderwijs volgt...
Haaretz vervolgde dat 'het Afscheidinsghek' (zoals het in Israël heet) de Palestijnen 'de stad uit duwt' terwijl de overheid extreem rechtse organisaties de gelegenheid geeft zich in Arabische wijken te vestigen, onenigheid te zaaien en Palestijnen uit te zetten. Volgens de krant is het echter ondenkbaar dat een vredesakkoord ooit Israël in volledige controle zou laten van de heilige islamitische plaatsen. Zonder overeenkomst met de Palestijnen zou de rest van de wereld Jeruzalem nooit als hoofdstad van Israël erkennen. Daarom, aldus de krant, zou het beter zijn als 'Israëls leiders hun lege slogans zouden verruilen voor praktische plannen voor een logische en rechtvaardige regeling'.

Het is niet eenvoudig om in kort bestek - in dit stuk - een beeld te geven van wat zich in Jeruzalem afspeelt. Kort gezegd: nadat Israël in 1967 het oostelijke stadsdeel had veroverd, werd het met gebied er omheen (70 vierkante km) in strijd met het internationale recht geannexeerd. Het Israëlische recht werd er van toepassing verklaard en zo'n 70.000 Palestijnse inwoners werden mee-geannexeerd. Zij kregen de status van 'permanente inwoner'. Dat gaf hen recht op werk en sociale zekerheid en dergelijke onder de Israëlische wet, maar kwam er in de praktijk op neer dat zij als 'vreemdelingen' werden behandeld. Van hen kan voortdurend geëist worden dat zij en hun kinderen hun inwonerschap bewijzen en hun status kan zonder opgaaf van redenen worden ingetrokken, wat ook regelmatig gebeurt.
Zo begon het: kort na de inname van Oost-Jeruzalem in 1967 werd deze wijk - de Moghrabi-wijk - met de grond gelijk gemaakt om plaats te maken voor een groot open plein voor de westelijke Tempelmuur.

Desondanks is het aantal Palestijnen in Oost-Jeruzalem sinds 1967 verviervoudigd. Zij vormen nu 34% van Jeruzalems 750.000 inwoners. Maar hun woongebied en huizenvoorraad is de afgelopen 42 jaar van bezetting ruwweg hetzelfde gebleven. In dezelfde tijd zijn wel rond de 50.000 woningen gebouwd in wijken alleen voor Joden, in gebied dat sinds '67 is onteigend (24 vierkante km, oftewel een derde van het totaal). Zo verrezen in een ring om Arabisch Oost-Jeruzalem de volgende wijken (strikt genomen nederzettingen): Ramot Eshkol, Maalot Dafna, French Hill, Ramot, Neveh Yaakov, Oost Talpiot, Gilo, Pisgat Ze'ev, Rekhes, Shuafat en Har Homa. De organisatie Ir Amim tekent daarbij aan dat in 2008 werd besloten nog eens in hoog tempo respectievelijk.440 en 307 woningen in Har Homa en Oost Talpiot te bouwen. Het besluit ertoe viel kort nadat op de Annapolis conferentie van november 2007 was besloten een eindoplossing van het Israelisch-Palestijnse conflict (inclusief Jeruzalem) op de agenda te zetten van de besprekingen tussen Israel en de Palestijnen.
Een gebied waarop de discriminatie zich eveneens heel erg doet voelen is planning. Voor Joodse wijken bestaan volop bestemmingsplannen, maar voor Palestijnse wijken zijn ze – op een paar kleine uitzonderingen na - nagenoeg non-existent. In de praktijk betekent dit dat in de Palestijnse wijken geen mogelijkheden bestaan om bouwvergunningen te verkrijgen. In de Arabische wijken, die intussen overbevolkt zijn en uit hun voegen barsten, is – of wordt - daarom het grootste deel van de huizen en gebouwen zonder vergunning gebouwd, wat kan betekenen dat zij ieder moment een order kunnen verwachten om te worden gesloopt. Deze discriminerende politiek wordt ook voortgezet in het meest recente masterplan voor Jeruzalem, “Jerusalem 2000” dat in 2006 werd goedgekeurd.
Een rechtstreeks gevolg van het gebrek aan planning is verder de gigantische achterstand in infrastructuur. Bestrating is verwaarloosd, verlichting schaars, riolering ontbreekt vaak (er is 70 kilometer te weinig), postbezorging is mondjesmaat (slechts zeven postkantoren voor 250.000 inwoners), naar schatting zo'n 160.000 huishoudens hebben geen rechtstreekse aansluiting op het drinkwaterleidingnet), en wat betreft schoollokalen, zie hierboven wat Haaretz schreef. De reden voor de achterstand is een schandalig ongelijke verdeling van de begrotingsgelden. In de jaren '90 werd gemiddeld slechts tussen de 5 en 7% van het budget van de stad geïnvesteerd in het Palestijnse Oost-Jeruzalem, waar - ik zeg het maar nog een keer - dus een derde van de inwoners van de stad woont. Onder Nir Barkat, de nieuwe burgemeester, blijft dit gelijk. Zijn eerste begroting laat zien dat 93% van de gelden naar het Joodse deel gaat en 7% naar de Palestijnen. De traditie is blijkbaar onuitroeibaar. De legendarische Teddy Kollek zei ooit na zijn afscheid: ' Ik heb iets gedaan voor Joods Jeruzalem in de af gelopen 25 jaar. Maar voor Oost-Jeruzalem? Niets. Scholen? Niets. Trottoirs? Niets. Culturele instellingen? Niets.'

De grootste bedreigingen van dit moment voor Palestijns Oost-Jeruzalem zijn echter niet gebrek aan geld of infrastructuur. De grootste existentiële bedreigingen zijn nu isolatie en annexatie door verjoodsing van bestaande wijken. Isolatie is in de eerste plaats als gevolg van de 'Muur', die Jeruzalem als economische hoofdstad van de Westoever van zijn achterland heeft afgesneden en tot een terugval in commerciële activiteiten en een uittocht van de middenklassen leidt. Isolatie in de tweede plaats door de plannen van de regering Netanyahu om de sector E1 van de nederzetting Maaleh Adumim, tot ontwikkeling te brengen, iets wat in een oogwenk gebeurd kan zijn want de wegen liggen er al en de leidingen zitten al in de grond.E1 is de ontbrekende schakel tussen de nederzetting en de stedelijke bebouwing van de stad zelf. Als dit stuk land wordt volgebouwd, wordt Jeruzalem voorgoed geïsoleerd van zijn achterland en wordt de Westoever in twee van elkaar gescheiden Bantustans verdeeld: Ramalla-Nablus in het noorden en Bethlehem-Hebron in het zuiden, met als enige verbinding tussen beide een 16 meter brede autoweg. En de derde existentiële bedreiging, tenslotte, zijn de plannen zoals in Sheikh Jarrah, Silwan en de Oude Stad, waar kolonisten actief worden ingezet om het gebied in en rond de Oude Stad te verjoodsen. Daarbij worden de Arabische wijken als gatenkazen geïnfiltreerd, opgedeeld, en van hun Arabische karakter ontdaan.

Bronnen:
Haaretz – www.haaretz.com
The Association for Civil Rights in Israel ACRI – www. acri.org.il/eng/
Ir Amim (een organisatie die is opgericht door de Jeruzalemse advocaat Dan Seideman om het 'multiculturele' karakter van de stad te monitoren) – www.ir-amim.org.il/eng/

Geen opmerkingen:

ICJ geeft Israel opdracht onmiddellijk voedselkonvooien naar Gaza door te laten

  Het Internationale Hof van Justitie (ICJ) in Den Haag heeft Israel donderdag opgedragen ongehinderd voedsel, water en hulp door te laten n...