dinsdag 4 oktober 2011

Hoezo verdween de nuance uit een kwaliteitskrant?

Kolonistengraffiti in Assira al-Qibliyya (begin 2009)

Hans Moll, oud-redacteur van NRC-Handelsblad heeft onlangs een kritisch boek gepubliceerd over de berichtgeving van de NRC over het Israelisch-Palestijnse conflict 'Hoe de nuance verdween uit een kwaliteitskrant'. Ik heb het boek nog niet gelezen (bloggers krijgen nooit recensie-exemplaren, moeten ze altijd zelf gaan halen). Ik zal het nog wel doen, dat boek halen en lezen, en misschien om ik er dan nog op terug.
Maar laat ik voor nu voorop stellen dat ik altijd achterdochtig ben als ik dat soort titels zie en vooral als dat dan geprezen wordt door - zoals ik in de gauwigheid zag - het CIDI, Likoed-Nederland en mevrouw Ratna Pelle, drie instanties die ik nou niet direct zou willen aanprijzen als toonbeelden van objectiviteit en gebalanceerde berichtgeving over ditzelfde conflict tussen Israel en de Palestijnen. 
 Mijn wantrouwen wordt nog groter als ik zie dat onder meer de (voorbeelden uit de) berichtgeving van Guus Valk worden gegeven om te bewijzen dat het met de nuance droevig zou zijn gesteld. Ik begrijp wel waar dat vandaan komt, Valk (inmiddels correspondent in Washington) was namelijk waarschijnlijk de eerste NRC-journalist in Israel (in vergelijking met Salomon Bouman, Joris Luyendijk en wie nog meer) die werkelijk zijn best deed allebei de kanten tot hun recht te laten komen en ook een beetje aan investigative journalism te doen en daarbij soms ook de versie van Israelische bloggers en Palestijnse journalisten volgde. Dan ga je al gauw andere verhalen schrijven dan de Israelische pers, die bij conflicten tussen Israeli's en Palestijnen nagenoeg altijd de versie van het leger volgt, of van de persbureau of grote persorganen zoals CNN of de BBC, die om niet met het Israelische establishment in conflict te raken, meestal (grotendeels) eveneens de officiële Israelische versie volgen.

In de bespreking van Molls boek kom ik zowel bij CIDI, Likoed als Pelle het volgende tegen (ik kopiëer de versie van het CIDI):  
 Een laatste voorbeeld. De krant meldde dat Joodse kolonisten uit Yitzhar “regelmatig huishouden in het nabij gelegen Palestijnse dorp Assira al-Kabaliya, onder toeziend oog van het Israelische leger”. Daarbij hadden ze “een jongen gedood die ervan verdacht werd een Joodse jongen te hebben neergestoken.” De werkelijkheid lag anders. De kolonisten vielen het Palestijnse dorp aan nadat Palestijnen brand hadden gesticht in Yitzhar, waarbij een 9-jarige joodse jongen werd vermoord. Bij de actie van de kolonisten raakten 8 Palestijnen gewond. Premier Netanyahu veroordeelde de eigenrichting van de kolonisten met kracht. Uit niets blijkt dat de kolonisten “regelmatig huishouden” in Assira al Kabaliya. Bovendien valt nergens een bewijs te vinden dat de kolonisten een Palestijnse jongen hebben gedood.

Tja, wat vervelend nu voor Moll, maar het incident van Assira al-Qibliyya (de spelling van Palestijnse namen is meestal verkeerd in Israelische organen, ook bij de oppositie) is uitgebreid gedocumenteerd. En wel het meest uitgebreid in een via Wikileaks openbaar geworden versie van een ijverige Amerikaanse diplomaat die de zaak probeerde uit te pluizen. Ik zal de tekst niet overnemen, maar wie hem wil lezen klikke hier.
En wat blijkt: er is óók nergens een bewijs te vinden dat de Palestijnen een Joodse jongen zouden hebben gedood. Blijkbaar hebben ze er overigens wel één verwond, maar de toedracht daarvan blijft duister in het Amerikaanse ambtsbericht. Het feit dat geen enkele Palestijn voor deze aanslag is gearresteerd, is daarvoor trouwens de duidelijkste aanwijzing. Het leger is er meestal snel bij om Palestijnen die Joden aanvallen op te pakken (het omgekeerde gebeurt zelden of nooit).
Verder is volstrekt duidelijk dat deze 'rampage'door kolonisten uit Yitzhar onder het toeziend oog van het leger plaatsvond. er is zelfs een video van, via B'tselem uitgezonden door de Israelische tv. Helaas kan ik deze (adobe) video hier niet overnemen, maar hij is hier te vinden.

En tenslotte:Uit niets blijkt dat Joodse kolonisten uit Yitzhar regelmatig huishouden in het nabijgelegen Assira al-Kabaliyya (sic)?? Nee, echt niet? Ik zou zeggen, google even wat. Assira is maar één van de  nabuurdorpen waar de gezellige kolonisten van Yitzhar nog wel eens een bezoekje plachten te brengen (zie bijvoorbeeld het blog waarvan de foto boven dit stukje is overgenomen). Alleen al snel googelen van de naam Yitzhar op dit blog van mij, dat sinds 2009 bestaat, geeft zo'n 13 entry's voor Yitzhar die allemaal gaan over wandaden jegens Palestijnen. En het laatste nieuws omtrent Yitzhar is dat de Israelische geheime dienst Shin Bet heeft geadviseerd de subsidie aan de yeshiva (theologische school) van Yitzhar in te trekken, omdat de  leidende rabbijn is gesignaleerd bij het aanvuren van aanvallen van zijn leerlingen op Palestijnen. 
Dus zeg ik maar tegen Hans Moll: Een ding kan je uit dit verhaal leren: vaak is bij dit soort berichten de hele werkelijkheid en niets dan de werkelijkheid moeilijk te achterhalen. Guus Valk zat er volgens mij niet zo erg naast, zijn bericht was vrij accuraat. En geef nu je dit weet, nog maar eens aan in welk opzicht hij eigenlijk ongenuanceerd was.

4 opmerkingen:

Hans Moll zei

Geachte Abu,
In 'Hoe de nuance verdween' schrijf ik niet:'De kolonisten vielen het Palestijnse dorp aan nadat Palestijnen brand hadden gesticht in Yitzhar, waarbij een 9-jarige joodse jongen werd vermoord'. Het jongetje werd neergestoken. Ik lees in de wikileaks dat hij zeven keer werd gestoken.
Een week later werd een Palestijnse jongeman doodgeschoten door Israëlische grenswachten. Hij had het mes op zak waarmee het 9-jarig jongetje was gestoken.
Beleefd lezing van mijn boek aan bevelend
met vriendelijke groet
Hans Moll

Abu Pessoptimist zei

Beste Hans Moll,
Ik waarder je reactie en dat boek ga ik zeker nog lezen.
Inderdaad stond in Wikileaks dat het jongetje zeven keer was gestoken, maar ook dat hij nog leefde en dat er niemand was opgepakt. Guus Valk zat er dus niet zo naast.
Wat het feit betreft dat een week later een jongeman werd doodgeschoten, die dat mes op zak zou hebben gehad waarmee gestoken zou zijn, wel, mijn ruim 30-jarige ervaring als journalist in die contreiën - plus mijn 2,5 jarige ervaring als blogger - leert me dat deze informatie waardeloos is als zij uitsluitend uit de koker van de Israelische legervoorlichtingsdenst stamt. ik neem aan dat jijzelf niet zo aan den lijve hebt ervaren hoe er door die types daar schaamteloos wordt gelogen en informatie wordt vervalst. Ik heb hier op mijn blog gevallen als een man die werd gedood toen hij met een mes op een checkpoint zou zijn afgekomen, wat volgens ooggetuigen (Palestijnse oogetuigen die dus door Israel niet worden geloofd) een blikje cola was geweest. Ik heb hier op dit blog ook gevallen van vervalste tapes en foto's (betreffende de aanval op de Mavi Marmara). Ik geloof de informatie van de IDF niet (de Palestijns informatie trouwens ook niet voetstoots), tenzij die uit andere bron kan worden bevestigd. In het begin van mijn carrière, toen ik nog vol vertrouwen was, heb ik me door die IDF-mensen nog wel eens laten beetnemen. Een bevriende journalist van Haaretz (Zvi Barel, hij werkt er nog steeds) heeft me toen uit de droom geholpen. We spreken over eind jaren 70. Maar intussen had ik er wel leergeld mee betaald. Ik had een primeur of twee laten lopen omdat die leuke voorlichters zeiden: 'Komt dat uit Palestijnse bron? U weet toch dat dat allemaal leugenaars zijn?'

Hans Moll zei

Heel interessant. Graag meer over de Mavi Marmara.. Houdt me zeer bezig. En als je me een keer zou willen bijpraten over de valse voorlichting van de IDF ook heel graag.
HM

Anoniem zei

Hans Moll klaagt hier: "In 'Hoe de nuance verdween' schrijf ik niet: ...".

En dat stelt Abu ook niet. In de introductie van die tekst staat duidelijk waar de tekst vandaan gekopieerd is. Blijkbaar kan het cidi niet overschrijven (als het ze uitkomt), en heeft Hans Moll dat nog niet ontdekt.

Met zijn tweede reaktie hier stelt Hans Moll vragen aan die hij in de voorbereiding van zijn boek zélf had moeten beantwoorden. Oud-NRC journalist, werkelijk?

eGast

Israel breekt met UNRWA en velt daarmee een doodvonnis voor Noord-Gaza

  Israel heeft maandag de samenwerking met UNRWA opgezegd. Op dezelfde dag had de chef van UNRWA, Lazzarini, ook gemeld dat er al twee maand...