Verkiezingen in Israel: Netanyahu hoopt opnieuw zijn politieke leven te rekken

Itamar Ben Gvir (Wikipedia)

Israel gaat op 23 maart voor de vierde keer in twee jaar tijd naar de stembus om een nieuw parlement te kiezen. De vorige drie keer eindigden tweemaal in een impasse, waarbij voor- en tegenstanders van premier Netanayhu elkaar te weinig toegaven. De derde keer bracht een kleine overwinning voor oud-opperbevelhebber van het leger Benny Gantz en zijn Blauw-Wit partij die van tevoren had gezegd dat hij nooit in een regering met Netanyahu zou gaan zitten. Maar Gantz liet zich aftroeven door  Netanyahu die bij wijze van truc voorstelde om in ''corona-tijd'' een regering van nationale eenheid te vormen. Dat betekende het (bijna) einde van Gantz. Zijn partij Blauw-Wit viel uiteen en het werd een opmaat voor deze vierde verkiezingsronde.

Deze vierde ronde dreigt echter opnieuw in een impasse te gaan uitmonden. Netanyahu staat in de peilingen met zijn bondgenoten op 60 zetels (de helft) of net iets minder, wat uiteraard niet genoeg is om een regering te vormen. De reden is dat er een nu een drietal rechtse of centrum-rechtse partijen deelneemt die samen het anti-Bibi Netanyahu kamp vormen. Zij bestaan uit de partij Yesh Atid (Er is een toekomst) van de vroegere tv-personality Yair Lapid, de partij Nieuwe Hoop van Netanyahu's vroegere partijgenoot Gideon Sa'ar, en de ''Russenpartij'' Yisrael Beiteinu (Israel is ons huis) van Avigdor Liberman. Ook is er nog steeds een overblijfsel van Blauw Wit met generaal Gantz in de strijd dat mogelijk toch nog een zetel of vier, vijf zou kunnen halen.

Bibi zou echter Bibi niet zijn als hij niet alsnog had gezorgd dat hij toch nog een paar mogelijke troeven achter de hand had. Hij heeft naast de steun van de religieuze partijen en de (mogelijke) steun van Yamina (Rechts) van Naftali Bennett en Ayelet Shaked, de steun van een nog rechtsere parttij dan Yamina. Zij heet Religieus rechts en is een coalitie van een groepje ultra-rechtse partijen als Moledet en Tekuma onder lediing van Bezaklel Smotrich met Otzma Yehudit (Rechtse Kracht), de regelrecht fascistische en racistische voortzetting van de in 1996 verboden Kach partij. De fusie werd tot stand gebracht op initiatief van Netanyahu. Religieus Rechts zal Netanyahu steunen en de kans dat daarmee een Kach-aanhanger - bijvoorbeeld Itamar Ben Gvir - voor het eerst in een Israelische regering komt is dan  aanwezig. Of het heel veel zal gaan uitmaken is overigens erg de vraag. Het gedachtengoed van Kach en zij oprichter,wijlen rabbijn Kahane, die alle Palestijnen  uit de bezette gebieden,de grens over wilde jagen, is niet zo heel erg verschillend meer van dat van de overige rechtse Israelische partijen.  

Een tweede truc van Netanyahu is dat hij een splitsing heeft veroorzaakt in de Verenigde Lijst van Arabische partijen. De Verenigde Arabische Lijst, een islamitische partij, gaat na een overeenkomst met Netanyahu nu alleen en zal hem steunen als er voldoende voordelen voor de Arabische gemeenschap tegenover staan. Te denken valt dan bijvoorbeeld aan zaken als betere budgetten, meer politie, en aanvaardbare bestemmingsplannen voor Arabische gemeenschappen. . 

Door deze twee zaken zijn de Israelische verkiezingen misschien toch een beetje spannend. Opnieuw komt de vraag aan de orde of Netanyahu - net als Rutte hier in Nederland - niet weg te krijgen is, of dat hij keer misschien toch zal worden weggestemd. Andere zaken zijn in deze verkiezingen eigenlijk niet aan de orde geweest.