“This is not only about Palestine,” Sourani warned. “This is about the future of international justice. If institutions can be punished for cooperating with the ICC, then the very idea of accountability is at stake.”
Raji Sourani is een zeer gerespecteerde mensenrechtenadvocaat in Palestina en de directeur van de in Gaza gevestigde Palestinian Center for Human Rights (PCHR). Hij voorziet dat de Amerikaanse maatregel het werk van mensenrechtenorganisaties zal verlammen als ze samenwerken met internationale juridische instanties. Hij noemt het een schandaal in het mensenrechtenwerk. Nog nooit eerder is een mensenrechtenorganisatie bestraft voor het samenwerken met het Internationale Strafhof of een vergelijkbare instelling, zegt hij tegen Mondoweiss.Maar PCHR, Al-Haq, en Al-Mezan zij wel degelijk slachtoffers.
Wat is er aan de hand? In 2021 maakte Israel bekend dat zij de drie Palestijnse mensenrechtenorganisaties als ''terroristisch'' had gekenmerkt. Deze drie werden vervolgens in de ban gedaan door de militaire commandant van de Westoever. Dat plaveidde op zijn beurt de weg voor president Trumps ''Executive order 14203'', die hij uitvaardigde in 2025. De bedoeling was om wie dan ook die Israeli's wilde vervolgen zonder dat Israel dat goedvond te criminaliseren en hun samenwerking met het Strafhof onmogelijk te maken. Het volgende dat gebeurde was dat YouTube onlangs een 700-tal video's weghaalde die toebehoorden aan al-Haq, al-Mezan of PCHR. Ze bevatten met de nodige energie bijeengegaarde getuigenissen van overlevers, opnamen van militaire aanvallen en forensische onderzoeken die belangrijk achtergrondmateriaal vormden voor rapportages over mensenrechten. Een deel van dit materiaal was toegespeeld aan het ICC.
YouTube nam niet de moeite de betrokkenen in te lichten. Al-Haq kreeg te horen dat er bij YouTube geen account bestond met de naam Al-Haq. Tegenover de Intercept gaf YouTube echter toe dat het account verdwenen was als gevolg van de Amerikaanse sacties. Voor de Palestijnse organisaties was het resultaat zonder meer catastrofaal. De onderbouwing van diverse zaken is domweg verdwenen. Maar het gaat verder dan dat. Sourani zegt dat het zal leiden tot betalingsmoeilijkheden en hun werk kan gaan verlammen. ''Op dit moment zijn we niet in staat onze staf te betalen en dat bedreigt onze mogelijkheden de verhalen van slachtoffers vast te leggen. We hebben nog nooit iets dergelijks meegemaakt.''
Al-Haq ondervindt dezelfde problemen, vertelt medewerkster Zeina Hurani. Ook die gaan veel verder dan het verdwijnen van video's op YouTube. "Veel van onze sociale media accounts werden gesloten of werden strenger. Dat belemmerde ons bij het bekendmaken van misdaden of schendingen van de mensenrechten. Al onze bankaccounts werden gsloten. We kunnen geen geld ontvangen en we kunnen onze staf niet betalen. En onze Amerikaanse collega's werden gedwongen ontslag te nemen uit vrees voor ernstige criminele of civiele strafmaatregelen.''
Afgezien van de financiële tegenslag, merkt Hurani op, betekent de verdwijning van hun digitale archief een poging om de geschiedenis uit te wissen. ''Deze video's bevatten getuigenissen van mensen die alles riskeerden om de wereld te vertellen wat hen was overkomen. Het verlies van dit archief betekent het verlies van bewijs van cruciale betekenis. ''
Wie eveneens te maken hebben gekregen met de Amerikaanse maatregelen zijn negen rechters en aanklagers van het Strafhof in Den Haag, onder wie ook de hoofdaanklager Karim Khan. Eén van hen is de Franse strafrechter Nicolas Guillou, die onder meer op de lijst staat omdat hij één van de rechters was die oordeelde dat de Israelische premier Netanyahu en diens minister van Defensie Gallant terecht een aanhoudingsbevel zouden krijgen. Een ander was Kimberly Prost, een Canadese rechter, die zich had bemoeid met oorlogsmisdaden door Amerikanen gepleegd in Afghanistan. Een derde is de Speciale Raporteur voor de Palestijnse gebieden voor de VN, Francesca Albanese. Guillou beklaagde zich onlangs in Le Monde. ''Al mijn accounts bij Amazon, Paypal, en Airbnb zijn gesloten. Ik had een hotel geboekt via Expedia, een paar uur later stuurde Expedia me een email om de boeking te annuleren. Ik kan geen emailaccounts meer gebruiken van Google of Microsoft, ook Whatsapp, Instagram en Facebook zijn niet langer toegankelijk.
Amrikaanse banken mogen hem geen diensten meer verlenen. Transacties in dollars zijn verboden en op het wereldwijde banksysteem sta je effectief op een zwarte lijst omdat de Amerikanen de systemen van Mastercard tot Visa en het betalingssysteem Swift beheren. Van de ene dag op de andere zit je daarom zonder pinpas of creditcard. Hetzelfde overkwam Albanese. Zij had een hotelkamer geboekt in Brussel voor een afspraak in het Europese parlement, maar Expedia meldde wat later dat de kamer was geannuleerd.Ook zij heeft geen creditcard of pinpas meer en redt zich met leningen van vrienden en collega's. ''Het verlamt je in de moderne wereld,'' zei Prost. ''Hoe bestel je een Über, hoe boek je een hotel, hoe regel je simpele transacties en abonnementen?"
Natuurlijk is dit schrijnend en schandalig. Amerika, of beter: één buiten de wet opererende president verlamt zo het Internationale Strafhof en brengt de internationale rechtsorde ernstig in gevaar. Maar wat zeker net zo schrijnend en schandalig is, is dat Europa zich dit laat aanleunen. Geen enkel land heeft een woord van protest geuit, of maatregelen genomen - ook Nederland waar het ICC nota bene is gevestigd, liet het volledig afweten. Een zoveelste bewijs van het totale onvermogen van het kabinet Schoof. ''De echte tragedie is niet dat Trump zijn macht misbruikt,'' schreef Yanis Varoufakis in de Groene, "de echte tragedie ligt in de reactie van Europa."
Rechter Guillou, en trouwens ook Francesca Albanese vrezen dat de toekomst van het ICC en daarmee van de pogingen om een op regels gebaseerde weredorde te scheppen op het spel staat. "Voor het Strafhof is dit het moment van de waarheid,"zegt Guillou. ''Wie heeft er de moed om menselijke waarden te verdedigen tegen barbarij? Onze zaken betreffen duizenden zaken van moord, marteling en verkrachting. Wanner het Hof wordt aangevallen zijn het de slachtoffers die het zwijgen wordt opgelegd."
Geen opmerkingen:
Een reactie posten