Israel gaat voor 4e keer naar de stembus in minder dan twee jaar

Gideon Sa'ar (foto wikipedia)

De ''enige democratie in het Midden-Oosten'' heeft wat problemen met haar functioneren. Gisternacht om 12 uur precies liep de deadline af voor het vaststellen van de begroting. Die was hard nodig, want de laatste begroting dateerde van 2018. Om middernacht was er echter opnieuw niets geregeld. Een compromisvoorstel, waarover premier Netanyahu en zijn vice-premier Benny Gantz op het laatste moment een akkoord hadden bereikt, haalde het niet, omdat enkele leden van Gantz' eigen Blauw-Wit partij dwars lagen en Gantz zich toen ook maar terugtrok. 

Door dit onheugelijke feit werd automatisch het parlement ontbonden en.werd  de regering demissionair. Israel gaat nu naar de stembus op 23 maart. Dat is voor de vierde keer in minder dan twee jaar. En geen van de vorige verkiezingen heeft een levensvatbare regering opgeleverd.

Of dat ditmaal wel gaat gebeuren is de grote vraag.

De vorige keer werd Netanyahu uiteindelijk overtroffen door oud-generaal Gantz met diens Blauw-Wit-parttij. Gantz had gezworen dat hij een einde zou maken aan Netanyahu's premierschap en nimmer in een regering met hem zou gaan zitten. Maar onder druk van Covid 19 trad hij toch - onder Netanyahu - toe tot een ''regering van nationale eenheid''. Dat was ongelofelijk stom. Zijn partij - die een fusie was aangegaan met Yair Lapid's ''Yesh Atid'' en bij de laatsge verkiezingen de grootste was geworden - splitste zich weer in tweeën en is nu teruggevallen op een zetel of vijf. De politieke loopbaan van Gantz is voorbij. Eigen schuld.

Maar het hele ''politieke speelveld'' is er intussen niet overzichterlijker op geworden. Netanyahu voelt nu de hete adem in zijn nek van Gideon Sa'ar, een vroegere partijgenoot en al langer een rivaal, die met zijn nieuwe partij ''Nieuwe Hoop'' op dit moment in de polls op 18 of 19 zetels staat. Lapid doet het met 16 zetels ook niet slecht. Dan is er nog Yamina (Rechts) met nu 13 en Yisrael Beiteinu van Avigdor Lieberman met 7 zetels. Niets daarvan blijft echter waarschijnlijk lang hetzelfde, want leden van Gantz' partij,en de Likud lopen nog steeds over naar andere partijen. En dan is er nog Ron Huldai, de burgemeester van Tel Aviv, die zich ook nog in het gewoel wil storten met een nieuwe partij. 

Eigenlijk zijn de enige stabiele factoren in de Israelische politiek de religieuze partijen Shas en de Verenigde Thora partij met allebei 8 zetels. Of ze nog samen zullen gaan met Netanyahu wordt echter wel de vraag. Wat intussen buitengewoon zielig is, is de situatie van links. Het kleine linkse partijtje Meretz blijft consequent staan op 5 zetels, en de vroeger oppermachtige Arbeidspartij van Ben Gurion, Golda Meir of Yitschak Rabin die nu drie parlementszetels heeft, haalt in geen van alle polls meer de kiesdrempel. Israel is dus nu een land dat vrijwel alleen nog rechtse partijen telt. Of beter gezegd: rechtse en ultra-rechtse partijen. Misschien dat de Verenigde Arabische Lijst (nu 13) nog als links is te beschouwen, maar ook daar rommelt het en is de uitkomst een beetje ongewis. Met een goed functioneren van de democratie heeft dit allemaaal weinig meer te maken. Nog afgezien van het feit dat de hele bestuursstructuur niet-joden discrimeert en in de bezette gebieden de Palestijnen zwaar onderdrukt en dus racistisch is.