Israel hervat zijn moorddadige aanvallen op Gaza, nu alweer tenminste 32 doden

Archieffoto. Persbureau Wafa

 Israel heeft vanmorgen om 7 uur zijn heilloze wraakactie tegen Gaza hervat. Volgens een communiqué  van het Israelische leger zou Hamas de ''operationele pauze'' hebben verbroken en ''bovendien hebben geschoten op Israels grondgebied''. (Israel zou een raket hebben onderschept). 

Volgens premier Netanyahu had Hamas geweigerd nog meer gijzelaars vrij te laten. Een leider van Hamas, Khalil al-Hayya reageerde met de opmerking dat Hamas klaar was om drie voorstellen over net vrijlaten van gevangenen te behandelen, maar dat Israel weigerde daarop in te gaan. Het bureau van de Israelische premier zei dat met de hervatting van de vijandelijkheden drie doelen worden nagestreefd: het bevrijden van de gijzelaars, het elimineren van Hamas en het verzekeren dat Gaza nooit meer  een dreiging zal kunnen inhouden voor de bewoners van Israel.

 De Gaza-strook is inmiddels weer het toneel van hevige bombardementen en artillerie-beschietingen. Een correspondent van Al-Jazeera meldde dat in het noorden, in het Jabalya-kamp, een woonhuis van meerdere verdiepingen was vernield, dat het Nusseirat-kamp in het centrum het toneel was van hevige artillerie-aanvallen en dat in Rafah, in het zuiden, een huis volledig was vernield. Het persbureau Wafa meldde dat in Khan Younis de Halima-moskee was getroffen (waarbij veel slachtoffer vielen in de directe omgeving), dat in het Bureij-kamp drie huizen waren getroffen door artillerie-aanvallen en dat er in het noorden luchtaanvallen waren geweest in Shuja'iyya en Zeitoun. Volgens de eerste rapporten werden tenminste 32 mensen gedood, van wie de meerderheid bestond uit vrouwen en kinderen.

Israel strooide pamfletten in Khan Younis met de raad aan alle ingezetenen te vluchten naar Rafah aan de grens met Egypte. De pamfletten geven aan dat na het noorden nu het zuiden het toneel wordt van aanvallen die tot totale destructie gaan leiden. Tijdens het zevendaagse bestand heeft Hamas 110 gijzelaars vrijgelaten, onder wie 80 Israeli's. Israel liet 240 Palestijnse politieke gevangenen vrij, terwijl op de Westoever dit bestand met meer nieuwe gevangenen dan zojuist vrijgelaten personen weer ruimschoots werd aangevuld. Qatar en Egypte, die bij het bereiken van het bestand bemiddelden lieten niets van zich horen toen de strijd werd hervat. Zij zouden achter de schermen echter nieuwe pogingen doen.

Het meisje van de ''anti-Hamas-reclame-folder'' werd gedood door een Israelische tank

Door Max Blumenthal

Een rapportage van een ooggetuigenverslag dat Israel aan de kaak stelde wegens misleidende berichtgeving over de dood van de 12-larige Liel Hetzroni, haar familie en haar buren, die werd aangewend om de strijd tegen Hamas een legitiem fundament te verschaffen.

 ''Het lichaam van het kleine meisje was zo hevig verbrand dat het forensische archeologen meer dan zes weken kostte om haar te identificeren.'' schreef het Israelische ministerie van Buitenlandse zaken op haar officiële Twitteraccount. "Alles wat overbleef van de 12-jaar oude Liel Hetzroni was as en beenderfragmenten. Moge de herinnering aan haar tot zegen zijn.''

Aviva Klompas, voormalig schrijver van speeches voor de VN-missie van Israel en één van de beste Israelische propagandisten in de Engelse taal, schreef op X (voorheen Twitter): ''de terroristen slachtten alle Hetzroni's af en staken daarna het gebouw in brand.''  De vroegere premier Naftali Bennet schreef op X dat ''Liel Hetzroni werd vermoord in haar huis door de monsters van Hamas ....Liel deed niemand kwaad. Ze werd vermoord omdat ze Joods was. We vechten in de meest rechtvaardige oorlog van allemaal, opdat het niet nog eens kan gebeuren.''

Liel Hetzroni was een van de burgers die werden gedood in kibbutz Be'eri toen de kleine gemeenschap in het zuiden van Israel werd overgenomen door Hamasmilitanten die op zoek waren naar gevangenen om een gevangenenruil mogelijk te maken. Tijdens de strijd die daarop volgde werd ze meteen, naast haar tweelingbroertje, haar oudtante en een aantal andere inwoners van Be'eri. Alleen, de 12-jarige Hetzroni werd niet een slachtoffer van Hamas. Volgens de getuigenis van een Israelische ooggetuige van de de dood van het meisje. werd ze gedood door een Israelische tankgranaat samen met een aantal losgenoten.

De onthulling van Hetzroni's dood door ''vriendelijk vuur'' kwam op het moment dat premier  Netanyahu probeerde de krant Ha'aretz te verbieden, nadat daarin was gemeld dat Israelische Apache helikopters verscheidene bezoekers die het Nova muziekfestival probeerden te ontvluchten hadden gedood. Het nieuws in Ha'aretz bevestigde een onderzoek van Grayzone naar aanleiding van uitlatingen van helikopterpiloten en veiligheidsfunctionarissen over ''vriendelijk vuur'' gedurende die beladen dag. Eén daarvan kwam van een veiligheidsman van kibbutz Be'eri, die Ha'aretz vertelde dat de commandanten ter plekke moeilijke beslissingen namen - zoals het bombarderen van huizen over de hoofden van de inwoners om de terroristen te elimineren samen met hun gijzelaars. Een commandant van een tank bataljon herinnerde zich dat hij dezelfde order had gekregen toen hij in een video-interview vertelde dat hij, toen hij aankwam en brigade-generaal Barak Hiram wilde zien, meteen de vraag kreeg om een granaat af te vuren op een huis (waarin leden van Hamas aan het schuilen waren).

De beslissing om zware wapens in te zetten tegen de kleine huisjes betekende dat het veel Israelische levens ging kosten. En een van die levens was het leven van het kleine meisje, dat door Israel was gebruikt om de brute Israelische aanval op Gaza te rechtvaardigen. Maar voor het eerst is er dus een getuige die de onprettige waarheid over deze dood naar buiten bracht. Yasmin Porat was één van de Israeli's die op 7 oktober in gijzeling was genomen door Hamas. Ze was het Nova muziekfestival ontvlucht en had haar toevlucht gezocht in Be'eri toen de militanten ook daar kwamen. In een interview met het radiostation Kan op 15 november verschafte ze exclusieve details over het gevecht die zwaar  ingingen tegen het officiële verhaal van de regering.

Vanuit het verkeerde idee dat ze waren omsingeld door Israelische troepen die in feite in een verwarde staat verkeerden en grotendeels nog ver weg waren, stuurden de mannen van Hamas gijzelaars naar buiten en belden ze de politie omdat ze wilden onderhandelen over hun aftocht. ''De meeste kidnappings gebeurden 's morgens om 10, 11 of 12 uur,'' vertelde Porat. ''Tegen drie uur in de middag dacht iedere Israelische burger dat het leger al overal was. Maar de mannen van Hamas konden ons wel tien keer mee naar buiten nemen en ons naar Gaza brengen. Alleen, ze geloofden niet dat de situatie zo was, dus vroegen ze om de politie.''

Toen  de speciale eenheden eindelijk arriveerden was er een ''staakt-het-vuren'' tussen de Israeli's en Hamas en haar eigen gijzelnemer besloot zich over te geven. Om zij veiligheid te garanderen  kleedde hij zich uit en gebruikte hij haar als menselijk schild terwijl hij zich een weg baande naar de Israelische soldaten. Nadat Porat was bevrijd en haar gijzelnemer gevangen was genomen, bleven er 14 gijzelaars achter die werden bewaakt door 39 mannen van Hamas. Onder hen die achterbleven waren de tweeling Liel en Yannai Hetzroni met hun oudtante en bewaker Ayala Hetzroni.

 

"Ik zat daar met de commandant van de eenheid en beschreef hoe het huis eruit zag en waar de terroristen waren en waar de gijzelaars zaten. Ik tekende het zelfs voor hem: 'kijk hier op het grasveld liggen vier gijzelaars die op deze manier op het gras liggen. Hier zij er twee die onder het terras liggen. En in de zitkamer is vrouw op deze manier en een andere op een andere manier.'  Porat vertelde verder  over de tweeling (Liel en Yannai Hetzroni) en hun oudtante Ayala. en dat zij hen  niet zag. ''Weet je, toen ik wegging zag ik hen niet. Ik hoorde Liel de hele tijd dus ik was er zeker van dat ze er waren. Ik probeerde de commandant duidelijk te maken dat het van een plek dicht bij de keuken kwam, dat daar het geschreeuw vandaan kwam. Ik zag haar niet, maar ik hoorde waar de kreten vandaan kwamen.  Ik probeerde hem duidelijk te maken waar alle gijzelaars waren.'' 

In overeenstemming met de slordige inlichtingen die de operatie van 7 oktober mogelijk maakten, geloofden de militairen haar niet dat er zo veel militanten in één huis konden zitten en dat zo'n grote hoeveelheid mannen door de high tech muren kunnen komen die Israel rond Gaza had neergezet. "De eerste keer dat ik de speciale strijdgroep vertelde dat er 40 terroristen waren, zeiden ze me 'dat kan helemaal niet, het lijkt erop dat je overdrijft. Ik zei 'er zij er meer dan jullie'. Ze geloofden me niet. Het was duidelijk nog de naïviteit van het leger.''

Om vier uur begon de slag tussen de militanten in het huis en de Israelische speciale eenheid die in de straat was gepositioneerd. Nadat ze er niet in waren geslaagd de strijders van Hamas te verdrijven riepen ze om 7.30 uur de hulp in van een tank. Porat beschreef het gevoel van paniek toen de tank de kleine gemeenschap binnenreed. ''Ik dacht bij mezelf waarom schieten ze tankgranaten in het huis?  En ik vroeg één van de mensen die bij me was ''Waarom schieten ze? En hij legde uit dat dat was om de muren te breken zodat het huis makkelijker kon worden schoongeveegd.''  

Van de ander kant van de straat hoorde Porat twee luide explosies. De tank had een paar granaten op het huis afgevuurd. Buiten het huis lag haar partner Tal en een andere man die ook Tal heette, en het echtpaar van wie het huis was, Adi en Hadas Dagan. En er was  ook de 12 jaar oude tweeling Liel en Yannai Hetzroni en hun oudtante. Toen het stof ging liggen kwam alleen Hadas Dagan levend uit het huis. 

Toen was het ineens stil

 Porat zei later dat Hadas Dagan haar vertelde dat toen de twee granaten doel troffen het was alsof ze in de lucht werd geworpen. ''Yasmin, het kostte me 2 of 3 minuten voordat ik mijn ogen opende, ik voelde mijn  lichaam niet meer. Ik was compleet verlamd. Maar toen ik mijn ogen opende zag ik dat mijn Adi bezig was te sterven...Jouw Tal bewoog toen ook niet meer." Dagan bevestigd dat de tankgranaten ook Liel Hetzroni doodden. ''Het meisje hield in al die uren niet op met schreeuwen. Maar toen die granaten doel troffen stopte Liel met schreeuwen. Het was toen ineens stil.'' 

Porat concludeerde: ''Wat maak je daaruit op? Dat na dat heftige incident het schieten voorbij was en dat dit het moment was waarop iedereen stierf.''

Dagan benadrukte tegenover Porat dat geen van de gijzelaars was gedood door Hamas. ''Er waren geen executies, of iets dergelijks. Ten minste niet van de mensen die bij haar waren.''  In een apart interview op 15 oktober had Porat gezegd dat de Hamas militanten ''ons niet hadden mishandeld. Ze behandelden ons erg humaan''.

Het is onmogelijk te zeggen of de krachtmeting van Israel en Hamas zonder bloedvergieten had kunnen worden opgelost. Maar het is duidelijk dat de beslissing om het huis door een tank te laten beschieten moest aflopen met de dood van iedereen die er binnenin zat, inclusief het kind dat een een soort reclame-poster was voor Israels anti-Hamas-propaganda-campagne. Want wat de Israeli's achterlieten was, zoals Porat het noemde,  ''een huis vol lijken''.   

(Vertaling van een artikel in Grayzone)

Een aanslag in Jeruzalem en tien Palestijnse doden sinds dinsdag

Aanslag in  Jeruzalem. (Wafa)

Twee Palestijnse schutters hebben donderdagmorgen in Jeruzalem bij een aanslag drie mensen doodgeschoten en zes anderengewond. De twee, twee broers Murad and Ibrahim Nimr (38 en 30 jaar) uit Sur Baher bij Jeruzalem, kwam in een auto, stapten uit en opende het vuur op een aantal mensen die op de bus stonden te wachten. Een 73-jarige rabbijn, een 67-jarige en een 24-jarige vrouw werden gedood en zes mensen  raakten gewond voordat soldaten die geen dienst hadden en een gewapende burger de twee aanvallers doodschoten. Premier Netanyahu zei als reactie dat het uitdelen van wapens aan burgers zou doorgaan om de veiligheidsgraad te verhogen. 

Amr Wahdan

Dezelfde donderdag werd bekend dat Israelische troepen in het gedrang bij de gevangenis in Ofer (bij Ramallah) die stonden te wachten op het vrijlaten van Palestijnse politieke gevangenen in ruil voor vrijgelaten gijzelaars van Hamas, de 21-jarige Fadi Moayyad Badran uit Beit Ur a-Tahta hadden doodgeschoten. Tenminste vier anderen werden door kogels gewond in armen of benen. Een dag eerder werd bekend dat bij een inval in Jenin Mohammed Zubaidi en Wissam Hanoun waren gedood. De bezettingsautoriteiten namen hun lichamen mee. 

Dinsdagmorgen schoten de Israelische troepenmacht de 14-jarige Amr Ahmed Wahdan in het dorp Tayasir ten oosten van Tubas dood met schoten in de borst. 
 

Basil Abdul-Wafa en Adnan al-Ghoul

Woensdag werd bekend dat de inval in Jenin waarbij Mohammed Zubaidi en Wissam Hanoun waren gedood had geduurd tot van dinsdagmorgen tot woensdagmiddag.  Er werden nog twee kinderen gedood. de  negenjarige Adnan Samer al-Ghoul werd neergeschoten door een scherpschutter (het was te zien op een video) en ook de 15-jarige Basil Suleiman Abul-Wafa werd gedood. Het leger schoot verder een Energa-raket af op een huis in het Samran-district en bombardeerde een ander huis in de Damj-buurt met een drone, wat beide grote schade veroorzaakte. Verder werd het regeringshospitaal van Jenin ingesloten en werden ambulances doorzocht. Ook werden met behulp van bulldozers weer de nodige straten omgeploegd, waarbij de water- en elektriciteitsvoorziening werden beschadigd evenals de riolering.

Malek Doghra en Yassin al-Asmar

Dinsdagmorgen werden twee Palestijnen doodgeschoten door het bezettingsleger. Bij een invasie van het dorp Kafr al-Ein (ten noordwesten van Ramallah) werd Malek Majed Doghra doodgeschoten. En bij een invasie van Beitunia werd Yassin Abdullah al-Asmar vermoord met een schot in de borst. Een ander werd in zijn been geschoten.  

Terwijl er steeds 30 politieke gevangenen werden losgelaten door Israel in ruil voor gijzelaars door Hamas werden voortdurend meer Palestijnen op gpalt op de Westoever. Bijvoorbeeld in de nacht van woensdag op donderdag waren het er 40. Volgens een telling van de Palestijnse Commissie voor de Gevangenen en de Vereniging van Gevangenen zijn er nu 3.365 politieke gevangenen opgepakt sinds 7 oktober. Volgens een telling van het ministerie van Gezondheid is het aantal dat sinds 7 oktober is gedood, met de bovengenoemde tien doden, nu 247.

In Gaza werd het bestand onder meer gebruit om 160 lijken van onder het puin op te graven. In het Al-Rantisi hospitaal werd een gruwelijke ontdekkking gedaan. Nadat alle artsen en verplegend personeel uit het ziekenhuis waren verbannen zou het Internationale Rode Kruis de achtergebleven te vroeg geboren baby's naar een veilige plek vervoeren. Ouders die op 28 november kwamen kijken vonden zeven babylijkjes rottend en half vergaan op de plaats waar ze waren achtergelaten.

''Zolang ik leef zal ik ik me actief herinneren hoe Rutte de massamoord heeft gesteund''

Toespraak door Jaap Hamburger (voorzitter van Een Ander Joods Geluid) tijdens de demonstratie op de Dam in Amsterdam op 26 november 2023.

Vrouwen en mannen, kameraden van het protest, bondgenoten van het verzet, pleitbezorgers voor een free, free Palestine, free from the river to the sea! Free, till eternity!

We staan hier op de Dam, aan de voet van het Nationaal Monument achter u. Dat monument herinnert ons niet alleen op 4 en 5 mei, maar alle dagen van het jaar, aan 5 jaren van nazibezetting, onderdrukking, oorlog, en daarna bevrijding en overwinning. Ik kijk uit naar de dag dat wij vanuit Nederland een kopie, een replica van ons Nationaal Monument kunnen aanbieden aan de Palestijnen, die met hun sumud, hun meer dan 75-jarige onverzettelijkheid de zionistische overheerser hebben afgeschud.

Laten wij die replica bouwen van staal en graniet, twee keer zo groot als het origineel, en drie keer zo hoog als ons Nationaal Monument, laat die replica reiken tot ver boven de hoogste huizen, want het afschudden van meer dan 75 jaar zionistische staatsterreur verdient een monument dat iedereen die het zal zien de adem beneemt. “Wat is dat voor bouwwerk“ zullen de mensen vragen. “Dàt bouwwerk eert de Palestijnse natie”, krijgen zij ten antwoord, de natie die zich niet heeft laten ringeloren en koeioneren en standvastig is gebleven, die haar landerijen en haar steden, haar dorpen en haar boomgaarden, haar waterputten en haar moskeeën, haar scholen en haar ziekenhuizen verdedigd heeft tegen het judeo-fascistische monster, het beest dat hen allen wilde verdrijven en alles wilde verwoesten.

Het monument dat wij de Palestijnen ter ere zullen laten bouwen wordt onze trots; het monument van verzet en bevrijding dat hier staat, ons eigen Nationaal Monument is echter de laatste twee maanden te schande gemaakt, door een Nederlandse man en een Nederlandse vrouw. Zij heten, ja hoe heten zij? Rutte is zijn naam en Ollongren de hare. Zij hebben eendrachtig de strekking van het monument op de Dam verraden: verzet tegen onderdrukking is een opdracht en een mensenrecht.

Één ding immers weet ik heel zeker: zolang ik leef zal ik mij ACTIEF herinneren hoe Rutte de massamoord op weerloze Gazanen heeft gesteund, met niet te hachelen woordsmoezerij. Met zijn voorgewende ‘onpartijdigheid’ door Abbas te bezoeken. Met zijn gespeelde naïviteit door ons te beleren over ‘een 1e fase’ v/d Israëlische reactie op de bloedige overval van 7 oktober waarna er een 2e fase komt, waarin het land dat zich al 75 lange jaren stoort aan G’d noch gebod, een 2e fase, waarin Israël, zei Rutte "zich aan de beginselen van het Internationale Recht behoort te houden.” Alsof de in Israel regerende oorlogsbandieten onderscheid maken tussen een fase 1 en een fase 2 van vernietiging. Wat heeft dìe leugen, dat ons door hem voorgehouden bedrog, mij mateloos gestoord. Alsof Rutte niet wist dat fascisten maar één onderscheid kennen, niet tussen fasen van vernietiging maar dat tussen zichzelf en anderen. Dat wist hij wel, want met onze eigen polderfascist wilde hij ook daarom niet samenwerken. Het geblondeerde vriendje van de fascisten die Israël hebben overgenomen. De man voor wie Nederlanders bestaan uit twee soorten, de tweede soort zijn niet-Nederlanders. De man die Palestijnen politiek een trap na wil geven. Die meent te weten waar zij thuishoren: in Jordanië. Die onze ambassade in Israël wil verplaatsen naar Jeruzalem, de geroofde en in het zionistische leugenjargon zogenaamd ‘eeuwige hoofdstad van het joodse volk.’ De man voor wie Palestìjnen als volk niet eens bestaan. Hij zal nog ervaren hoe wij gezamenlijk zijn programma zullen ontregelen.

Al die binnenkort in de tienduizenden lopende, vermoorde weerloze burgers van Gaza, al die nù al tienduizenden gewonde en voor het leven verminkte mensen, mensen als u en ik, met afgerukte ledematen, met kapotte gezichten, kreupel en ontoonbaar, al die levenslange psychische trauma’s, zijn ze ergens goed voor? Nee. Dienen zij een doel? Nee. Herinneren zij ons ergens aan? Ja. Zij zijn de getuigen van de moorddadigheid en destructie die het zionisme brengt, die verderfelijke leer, dat verachtelijke geloof in exclusieve en superieure rechten en deugden van joden boven anderen. Het zionisme, ooit begonnen als joodse gelijkheids- en bevrijdingsbeweging, is gedegenereerd tot een onderdrukkingsleer voor Palestijnen, een volle broer van het fascisme. Maar bevrijding is ondeelbaar; zolang het Israëlische volk het Palestijnse onderdrukt, is het onvrij. Er bestaat geen vrijheid over de rug van anderen.

Mijn enige voorrecht als jood vandaag is geen voorrecht maar een gunst, mij verleend door de Palestijnse gemeenschap: dat is, dat ik het woord tot u mag richten. Verder wens ik maar één ding: niet verheven te zijn boven wie dan ook, maar behandeld en gezien te worden als wie ik ben: een gewoon mens met deugden en feilen, jood of niet.

Deze dagen ben ik daarom als jood een Palestijn: een mens met deugden en feilen die gezien en behandeld wil worden als mens, die niet wil aanlopen tegen de dood uit de lucht of uit de loop van een geweer, die een dak boven zijn hoofd wil, niet een ruïne onder zijn voeten, een school voor zijn kinderen, niet een staketsel zonder lokalen, een ziekenhuis voor patiënten, niet een gevel waarachter niets anders meer huist dan chaotische kamers zonder bedden, zonder apparaten. Ik ben een jood, ik ben een Palestijn, wij zijn van een en hetzelfde materiaal gemaakt, ik ben een mens, ik wil leven in vrede.

Dank u voor uw aandacht.

Acht doden op de Westoever brengen het totaal op 122

Shamekh Abu ar-Rub

Israel heeft in de afgelopen twee dagen acht mensen vermoord op de Westoever. Het begon met dokter Shamekh Kamel Abu ar-Rub (25) die werd doodgeschoten terwijl hij samen met zijn broer voor zijn huis in Qbatiyah stond. De broer werd gewond. Shamekh Abu ar-Rub was de zoon van de gouverneur van Jenin, Kamel ar-Rub. Later zaterdag werd ook de 30-jarige Udei Snobar doodgeschoten uit Yatuna bij Nablus. 

Bij een nieuwe inval in Jenin werd Assad Damaj (33) dodelijk gewond. Ook Khalil Abul Heja (17), Ammar Abul Wafa (21), Ahmed Abul Heja (20) en Mohammed Freihat (27) werden gedood. Behalve dat er vijf doden waren (en de nodige gewonden van wie twee levensgevaarlijk waren gewond) werd in Jenin ook voor de zoveelste keer van alles kapot gereden door bulldozers. De Kamer  van Koophandel van Jenin sprak van een miljoenenschade naar aanleiding van de meerdere keren dat er vernielingen waren aangericht. 

Hamas draagt gijzelaars over aan het Rode Kruis (Ma'an News)

In El Bireh werd intussen nog Mohammed Saleh (19) doodgeschoten. Ook overleed opnieuw een gezonde 38-jarige man, Tha'er Abu Asab in gevangenschap. Het dodental op de Westoever staat nu 222, maar mogelijk hoger doordat meer gevangenen tijdens hun gevangenschap onder verdachte omstandigheden zijn overleden. Afgezien van het dodental - en  er ook aantal gewonden van wie twee in levensgevaarlijke omstandigheden - was er ook een keur aan andere zaken te melden. Zoals bijvoorbeeld het platwalsen van 15 dunam grond van de familie Saleh uit al-Khader (bij Bethlehem) door kolonisten, met 100 olijfbomen, amandelbomen, wijnstokken en 15 bijenkorven. Of een groep kolonisten die onder bescherming van het leger een stuk land omploegden bij Aqaba ten zuiden van Nablus. Of settlers die een tractor afpakten van een boer in  Masafer Yatta, terwijl ze en passant verhinderden dat er olijven werd geoogst. Of de kolonisten die drie tenten ontmantelden in Auja (bij Jericho) en de inhoud stalen.

Tussen Israel en Hamas had intussen de derde uitwisseling plaats van 13 gijzelaars tegen 39 politieke gevangenen. De tweede uitwisseling vond zaterdagnacht plaats, nadat Hamas eerst de uitwisseling had vertraagd omdat er te weinig voedingsmiddelen Gaza zouden zijn binnengekomen. Israel braj intussen de bestandovereenkomst. Tenminste zeven mensen werden gewond omdat ze in het noorden een kijkje wilden nemen. Verder bleek de situatie rond het Indonesische ziekenhuis in Noord-Gaza rampzalig, Het ziekenhuis is zwaar beschoten, de meeste artsen zijn gedwongen geëvacueerd en er verblijft een aantal patiënten met een te kleine medische staf en zonder medische hulpmiddelen. In het Shifa-ziekenhuis is de situatie in grote trekken hetzelfde. 

De rust is even terug in Gaza, maar naar Gaza-stad terugkeren is verboden

De Israelische gevangenen worden opgehaald uit hun gevangenis

Het bestand tussen Israel en Hamas is vrijdagmorgen om 7 uur ingegaan. Daarna reden de eerste van 200 vrachtwagens de Gaza-strook binnen met onder meer 130 liter diesel, gas om te koken en voedingsmiddelen en medicijnen die even hard nodig waren als dat ze een druppel waren op een gloeiende plaat. Onmiddellijk trokken veel mensen naar Noord-Gaza om te kijken of er nog wat over was van hun huizen, maar dat bleek verboden. Een Israelisch checkpoint bij de brug over de Wadi Gaza opende het vuur op een aantal mensen van wie er twee werden gedood en één gewond raakte. Bovendien werden pamfletten verspreid waarin werd gezegd dat het verboden was naar Noord-Gaza terug te keren. Het lijkt  de bedoeling van Israel om Gaza-stad en Noor d-Gaza van de aardbodem te laten verdwijnen.

Voorafgaande aan het staakt-het vuren was er ook nog volop gebombardeerd. Het ministerie van Gezondheid meldde dat er 27 mensen werden gedood door een aanval op de Au Husseinschool, een UNWRA-school in het Jabalya-kamp waar veel mensen een schuilplaats hadden gevonden. Volgens Hamas waren er 30 doden van deze aanval. Ook was er nieuwe aanval op het Indonesische hospitaal, waarbij een vrouwelijke patiënt werd gedood en de generators in brand werden geschoten. Verschillende delen van het gebouw in  Beit Lahia, waarin nog altijd 200 patiënten, de medische staf en een een flink aantal vluchtelingen aanwezig waren, werden gebombardeerd. Verder waren er onder meer bombardementen op de Sheikh Nasser wijk van Khan Younis (tenminste vijf doden) en Sheikh Radwan in Gaza-stad (zeker 10 doden), het Nusseirat-kamp en in Rafah. Ook waren er grondgevechten in Juhr al-Dik, Sheikh Radwan in Gaza-stad en in Beit Hanoun.

De Wereldgezondheidsorganisatie uitte intussen haar grote verontrusting over het lot van ruim honderd patiënten in het Shifa-ziekenhuis met, nadat de directeur en een aantál artsen waren gearresteerd, een veel te kleine medisch staf. Volgens de laatste update zijn er 14.850 doden van wie 6.150 kinderen; 7.000 Gazanen zij vermist, hetzij onder het puin of liggend op straat waar ze zijn gedood en nu langzaam worden verzameld. 

Tegen een uur of vier werden door de Ezzedin al-Qassam-brigades van Hamas 13 gijzelaars losgelaten en overgedragen aan het Rode Kruis. Ze werden onmiddellijk per helikopter naar Israelische ziekenhuizen gevlogen waar hun familie al op hen wachtte. Op de Westoever wachtten intussen 39 Israelische gevangenen, eigenlijk net zo goed gijzelaars aangezien een aantal van hen minderjarig was en een aantal administratief gevangene en dus nooit veroordeeld, op hun vrijlating die twee uur later zou plaatsvinden. Het bestand zal 4 dagen gaan duren. Gedurende die tijd zullen 50 gijzelaars (onder wie ook 12 Thaise gastarbeiders) worden vrijgelaten tegen 150 vrouwelijke gevangenen en kinderen uit Israelische gevangenissen. Maar na vier dagen wordt de aanval op Gaza voortgezet, waarschuwde de Israelische minister van Defensie Gallant, en wel  ''in een andere fase''.

Op de Westoever vielen donderdag en vrijdag vier doden, één in Tulkarem, één in het Aqabat Jabr-kamp in Jericho en een derde, een 12-jarig jongetje in Beita. Een vierde was een 27-jarige man in Tulkarem die op 17 november werd gewond bij de aanval met een drone die eerder zes mensen doodde. Het aantal  doden op de Westoever sinds 7 oktober is nu 213.

Enquête in Israel: kabinet van Netanyahu staat op zwaar verlies

Gantz

 Als er in Israel nu verkiezingen zouden worden gehouden zou de regerende coalitie van Benjamin Netanyahu, die nu 64 zetels heeft, terugvallen tot een aantal van slechts 41 zetels van de 120. De ''Alliantie voor Verandering'' zou komen op 79 zetels. Dat lijkt uit een enquête van de krant Ma'ariv. Voor de oorlog die Israel in Gaza voert zou het echter niets uitmaken. De partij van de vroegere chefstaf Benny Gantz, die ook zitting heeft in het ''oorlogskabinet'' ging namelijk omhoog van 12 naar 43 zetels. Er was ook een vraag wie het meest geschikt zou zijn als als premier: de antwoorden luidden 27% dacht Netanyahu en 52% koos voor Gantz.

Netanyahu's Likudpartij zou teruggaan van 32 terug naar 18 zetels. De belangrijkste andere veranderingen zijn dat de partij van de Religieuze Zionisten (met minister van Financiën en van leider van het Burgerbestuur op de Westoever Bezalel Smotrich) uit het parlement zou verdwijnen. Hetzelfde zou gebeuren met de partij van president Herzog, de Arbeiderspartij. Zij kwam evenmin boven de kiesdrempel uit. Daar stond echter tegenover dat Meretz, dat linkser is dan de Arbeiderspartij is, terugkwam van 0 zetels naar 5.  Yehudit (Joodse Kracht) van minister van Veiligheid Itamar Ben Gvir viel terug van 14 zetels die hij samen met de Religieuze Zionisten haalde, naar 7 zetels.

De rest van de enquête leverde minder vuurwerk op. Yesh Atid van Yair Lapid viel terug van 24 naar 13. De religieuze partij Shas van 11 naar 9, Yisrael Beiteinu zou van  zes zetels klimmen naar 8, en Verenigd Torah Judaisme bleef gelijk (7), net als het communistische Hadash (5) en het Arabische Ra'am (5). 

Bestand uitgesteld tot vrijdag, Netanyahu draagt Mossad op alle Hamas-leden buiten Palestina te doden

Ruim 100 onbekende doden van de binnenplaats van het Shifa-ziekenhuis werden begraven bij Khan Younis. Overigens stierven ook weer drie te vroeg geboren baby's in het Kamal Adwan-ziekenhuis uit Noord-Gaza omdat er geen elektriciteit meer kon worden opgewekt. 

Het bestand tussen Israel en Hamas is uitgesteld, Gehoopt wordt dat het nu vrijdag zal ingaan. De reden was klaarblijkelijk het samenstellen van de lijsten van vrij te laten gijzelaars door Hamas. Het is trouwens opmerkelijk dat in Israelische kranten wordt gesproken van moeders en kinderen die zullen worden vrijgelaten door Hamas, terwijl Israel vrouwen en minderjarigen zal laten gaan. Israel heeft dus vermoedelijk geen enorme aantallen kinderen en baby's gedood, maar alleen ''minderjarigen''. De Israelische premier Netanyahu gaf woensdagavond een persconferentie om het uitstel toe te lichten. Hij maakte daarbij tevens bekend dat hij de Mossad, de Israelische geheime dienst, opdracht had gegeven de leiders van Hamas die ''elders'' wonen (bijvoorbeeld in Qatar) te gaan doden. Minister van Defensie Yoav Gallant noemde hen ''lopende doden die leefden in geleende tijd''.

Israel is intussen doorgegaan met stevig bombarderen en beschieten. Een kleine bloemlezing geeft aan dat donderdag morgen tenminste vier doden vielen in Jabalya en vijf in het Nusseirat-kamp. Woensdag vielen nog tenminste 15 doden in een rijtje van vijf huizen in Khan Younis en ongeveer 30 in Shuja'iyyeh in Noord-Gaza. Volgens een opgave van het Israelische leger werden er in de afgelopen 24 uur een 300-tal ''doelen van Hamas'' getroffen. Het dodental gaat gestaag omhoog. Het staat nu op 14.532 van wie tenminste 6.000 kinderen (of voor de Israelische lezers waarschijnlijk minderjarigen). Het aantal vernisten is ongeveer 7.000 van wie 4.700 vrouwen en kinderen. 

Dokter Mohammed Abu Salmiya

Israel heeft ook weer mannen verloren, het dodental staat nu op 75. Bij een beschieting op Zuid-Libanon - een antwoord op een zware raketaanval van Hezbollah - werden vijf mensen gedood. Onder hen was de zoon van Mohammed Ra'ad, de fractievoorzitter van Hezbollah in het parlement, Abbas Ra'ad. Hij werd gedood bij een beschieting van zijn huis. Israel heeft woensdagavond ook de directeur van het Shifa-ziekenhuis in Noord-Gaza gearresteerd. Mohammed Abu Salmiya werd waarschijnlijk opgepakt in verband met de Israelische beschuldigingen dat het ziekenhuis door Hamas als hoofdkwartier is gebruikt. Israel liet woensdag onder meer filmpjes zien van onderaardse gangen onder het ziekenhuis. Die gangen waren echter door Israel zelf indertijd aangelegd toen het Shifa-ziekenhuis werd gebouwd. Er was echter volstrekt niets te zien van recent gebruik door Hamas.

Op de Westoever werden weer twee jonge mannen door de Israeli's doodgeschoten, een 16-jarige jongen in Burin (bij Nablus) en een 18-jarige jongen in het Balata-kamp in Nablus. Het aantal doden sinds 7 oktober bedraagt nu 209. Verder werden zeker 90 mensen opgepakt, waarvan 36 in de plaats Azzoun (ten oosten van Qalqilya), 15 in het Arroub-kamp bij Hebron, 10 in Tubas en 6 in Jenin. Er zijn nu 3.130 mensen in Israelische gevangenschap beland.

Israel gaat akkoord met een bestand en uitwisseling gijzelaars en gevangenen

Het Israelische kabinet vergadert met adviseurs. (Foto Israelische regeringsvoorlichting)

Israel en Hamas hebben via bemiddeling door Qatar een akkoord gesloten waarbij Hamas 50 kinderen en vrouwen zal vrijlaten en Israel daar de vrijlating van 150 vrouwelijke Palestijnse gevangenen tegenover zal stellen. Het akkoord wordt begeleid door een staakt-het vuren van vier dagen. Het kan echter worden verlengd als Hamas meer gijzelaars vrij laat. Verder worden enkele honderden vrachtauto's met voedsel, medicijnen, brandstof en andere hulpgoederen doorgelaten. Israel zal het vliegen met drones tijdelijk staken en  geen Palestijnen arresteren tijdens het bestand. Het Israelische kabinet ging pas woensdagmorgen bij het aanbreken van de dag akkoord met het staakt-het-vuren met alleen de stemmen van de drie ministers van de Religieuze Zionisten en Otzma Yehudit (Joodse Kracht) tegen. Het bestand gaat naar alle waarschijnlijkheid donderdag in. 

Maar voordat het zover is heeft Israel de strijd nog even in een hogere versnelling gezet. Dinsdag werden al tenminste 81 mensen (vooral kinderen) gedood bij bombardementen op diverse plaatsen in Noord-Gaza en het Nusseirat-kamp. Woensdag werden opnieuw ongeveer een zelfde aantal gedood bij bombardementen in Khan Younis (41 doden), en plaatsen in Noord Gaza zoals Shuja'iyya (30 doden) en Sheikh Radwan (tenminste 10 doden). Dinsdag meldde Israel dat het zijn omsingeling van Jabalya had voltooid en overging tot een intensivering van de grondgevechten. Woensdag meldde het de strijd ten oosten van Khan Younis op te voeren,  onder meer bij Deir al-Balah.  Er bestaat de vrees dat de gevechten in de aanloop naar het bestand nog in hevigheid zullen gaan toenemen.  

Intussen maakten het Palestijnse ministerie van Gezondheid en het regeringsvoorlichtingsbureau bekend dat het aantal doden intussen is vastgesteld op 14.128, waarvan 5.840 kinderen en 3.920 vrouwen. Er zijn meer dan 33.000 gewonden. Het aantal vermisten is intussen opgeklommen tot een  verbijsterend aantal van 6.850 (waarvan 5.400 vrouwen en kinderen). Dat zou betekenen dat we Israel mogen feliciteren dat het bij zijn actie om ''zichzelf te verdedigen'' al meer dan ongeveer 21.000 mensen in Gaza heeft gedood van wie twee derde vrouwen en kinderen die niets te  maken hebben met Hamas. Overigens verloor Israel ook weer iemand, een commandant van een eenheid van de Golani-divisie. Israels verliescijfer staat nu op tenminste 71.

De zes van Tulkarem

De Westoever was opnieuw het toneel van een brute inval van het leger in Tulkarem. Zes mensen werden er gedood door raketten die werden afgeschoten door een drone. Het vluchtelingenkamp werd er van alle kanten bestormd en het al-Israa ziekenhuis werd binnengevallen door het leger. Opnieuw werden uitgebreide verwoestingen aangericht door een bulldozer. In Azzoum (bij Qalqilya) werd een 30-jarige chauffeur van de lijndienst Azzoum-Qalqilya doodgeschoten met een schot in de rug. Een metgezel van hem werd eveneens neergeschoten op het moment dat zij beiden zijn huis wilden binnengaan Vervolgens werd de ambulance waarin hij naar het ziekenhuis gebracht zou worden meer dan een uur door het leer opgehouden. Hij werd uiteindelijk afgeleverd, meer dood dan levend.  In het Balatakamp bij Nablus overleed een 51-jarige man aan eerder opgelopen verwondingen. Het aantal doden op de Westoever sinds 7 oktober bedraagt nu 215.

In Zanota, een dorpje ten zuiden van Hebron brandden kolonisten drie lokalen van de plaatselijke lagere school af. In dit dorpje hebben herhaaldelijk aanvallen van kolonisten plaatsgevonden, 36 families zijn er nu vertrokken naar andere plaatsen. In Yanun ten zuiden van Nablus joegen kolonisten mensen die olijven aan het oogsten waren van hun land. De olijven moesten ze achterlaten. Soortgelijke aanvallen hebben de laatste dagen plaatsgevonden in andere dorpen rond Nablus. In Beit Dajan werd bekendgemaakt dat de bezettingsautoriteiten 2,5 dunam in beslag hebben genomen, hetzelfde gebeurde dinsdag in Huwwara en Burin. Het zou nodig zijn ''voor militaire doeleinden". 

In Zuid-Afrika stemde het parlement in met een voorstel om de Israelische ambassade te sluiten en alle banden met Israel te verbreken. Het Israelische leger heeft vier Libanese burgers gedood bij een beschieting.

"Israel wilde de Palestijnen al lang uit Gaza weg hebben - mijn vader zag het al vroeg''

Door Raja Shehadeh

Zesenvijftig jaar geleden, na Israels overwinning in de Zesdaagse oorlog van 1967, vond er in het land een intensief debat plaats over de toekomst van de zojuist bezette Westoever en Gaza. De mogelijkheden varieerden van de regelrechte annexatie van het gebied door Israel, de teruggave van de Westoever aan Jordanië, of de stichting van een Palestijnse staat. Mijn vader, Aziz Shehadeh, was een voorstander van het laatste. Als advocaat en activist voor de rechten van vluchtelingen stelde hij een Palestijnse staat voor die zij aan zij met Israel zou bestaan. Washington oefende in die tijd druk uit of Israel om zijn ongedefinieerde positie voor een regeling te vertalen in concrete termen.

Nu, tijdens Israels brute aanval op Gaza oefent de Verenigde Staten opnieuw druk uit op Israel om met een plan te komen voor als het allemaal voorbij is. Maar net als in 1967 zijn Israels ambities er nu op gericht om zoveel mogelijk land te behouden met zo weinig mogelijk Palestijnen als maar mogelijk is. In 1967 waren de Israelische plannenmakers er volmondig voor om de Gazastrook te behouden. Al op 8 juni 1967 verklaarde Golda Meir, de toen secretaris-generaal was van de regerende Mapai-partij, tijdens een bijeenkomst van het politieke comité van de partij dat ze er ervoor was maar ''zonder zijn Arabieren''. In resolutie 563 van het Israelische kabinet van 19 juni 1967 werd bepaald dat ''volgens de internationale grens de Gaza-strook is gelegen binnen het territorium van de staat Israel''. 

Maar door de grote Palestijnse bevolking van Gaza was annexatie,  zoals was gebeurd met Oost-Jeruzalem, geen realistisch optie. Massale verdrijving van de Palestijnen was ook niet eenvoudig als de wereld toekeek. Daarom werden andere strategieën aangewend. De eerste daarvan was het leven ondraaglijk maken, door een ijzeren vuist te hanteren en de levensstandaard erg laag te houden. De tweede was het aanmoedigen van emigratie. Die strategie, die persoonlijk werd overzien door de premier, Levi Eshkol, hing af van financiële prikkels. Tegen het midden van 1968 hadden tienduizenden de Strook verlaten, de meesten gingen naar Jordanië. Maar Jordanië besloot hun toelating te stoppen, dus voerde Israel zijn pogingen op om emigratie te vergroten naar niet-Arabische landen als Brazilië of andere Zuid-Amerikaanse staten, of ook naar Canada en Australië, maar met gering succes. Uiteindelijk was geen van deze strategieën erg succesvol, wat Eshkol deed klagen, ''Ik weet nog steeds niet hoe ik van ze af moet komen.''

Na een periode van meer dan 50 jaar en zelfs met het opleggen aan de Strook van een beleg van 16 jaar, is het duidelijk dat geen van deze strategieën heeft gewerkt. De Palestijnse bevolking, die voor het grootste deel bestaat uit vluchtelingen van 1948, toen Israel werd gesticht, bleef waar ze was en zwol aan van 400.000 tot 2,2 miljoen. Nu, tijdens de oorlog in Gaza, lijkt Israel de gelegenheid te baat te nemen om uit te voeren wat al de voorafgaande jaren onmogelijk was.  

In de nasleep van de moorden van 7 oktober lanceerde Israel een massale aanval op Hamas, ogenschijnlijk om de militaire kracht van de beweging te breken, waarbij het gesteund werd door de sympathie van het publiek. Maar zoals mijn collega, de mensenrechtenactivist Raji Sourani, die in Gaza-stad woont, me een paar dagen geleden via de telefoon vertelde, de oorlog die hij meemaakt wordt niet gevoerd tegen Hamas. In plaats daarvan vallen de bommen op plaatsen die dicht bevolkt zijn door burgers.

De gebeurtenissen verwijzen naar Israels strategie om het noorden van zijn Palestijnse bevolking te ontdoen, zowel door de massale bombardementen die tenminste 222.000 wooneenheden hebben beschadigd, als door de weigering een staakt-het-vuren te accepteren zodat essentiële levensreddende goederen niet kunnen aangeleverd. Beide onderstrepen de massale druk die op de Palestijnen wordt aangewend om naar het zuiden te vertrekken, wat neerkomt op een etnische schoonmaak van het noorden. Er is weinig uitzicht op dat deze strategie de bedoeling heeft om de burgers te ontzien, zoals Israel had aangekondigd, of dat zij zal worden teruggedraaid nadat de vijandelijkheden zijn gestopt. Als de gevechten ophouden zullen er maar weinig gebouwen in het noorden nog overeind staan voor mensen die terug willen, om hun huis op te knappen en hun leven weer op  te pakken.  

Vandaag, bijna zestig jaar nadat mijn vader er niet in slaagde om de Israelische regering over te halen om vrede met de Palestijnen te sluiten op basis van het delen van het land, voel ik de vreselijke consequenties van deze mislukking. De dood van 11.000 mensen door de Israelische strijdkrachten, de aanvallen op de Westoever door zowel het Israelische leger als de Joodse kolonisten die hebben geleid tot de dood van (meer dan) 200 Palestijnen en het feit dat de wereld die excessen niet heeft kunnen tegenhouden, hebben tot een diepe angst in mijn eigen leven geleid. 

De kreten van de man met de dubbele Iers-Palestijnse nationaliteit die woonde in Gaza's Beach Camp aan de kust van de Middellandse Zee klinken nog steeds in mijn oren. Hij zei tegen een verslaggever van Al-Jazeera dat zijn kamp van alle kanten werd gebombardeerd door Israel en dat hij zich afvroeg of hij het zou overleven. Hij was in het donker met alleen een lichtje dat zijn gezicht toonde. Hij vroeg hoeveel meer lijden we hadden te ondergaan voordat de wereld dit zou stoppen, om daarna de kijkers recht op de man te vragen: "Vinden jullie dit leuk?" Ik weet niet of hij de Israelische beschietingen heeft overleefd. Of een andere man, die  tegen de verslaggever had gezegd dat ze het kamp onafgebroken bombardeerden, en daarna zei ''We verlaten ons huis, we gaan naar het Shifa-ziekenhuis''. Hij eindigde met de smeekbede ''Doe iets, doe iets''. Ik dacht aan hem toen het hospitaal werd omringd door het leger. 

Alles dat me de hoop gaf dat Israel zou worden gestopt als het geweld een buitensporig punt zou bereiken en excessieve inbreuken op de mensenrechten zouden plaatvinden is nu de bodem ingeslagen. Ik had het vertrouwen dat we beschermd zouden worden door het internationale humanitaire recht of door kreten van afschuw van het Israelische publiek over de excessen van hun regering - maar op dit punt zie ik hoop in geen van beide. Evenmin lijkt het erop dat Israel zal ontwaken uit zijn waanidee dat oorlog en geweld jegens de Palestijnen en zijn onneembare militaire kracht het vrede en veiligheid zal opleveren. Dit laat ons Palestijnen in de bezette gebieden kwetsbaar achter en in ernstig gevaar voor ons leven en onze toekomstige aanwezigheid  in dit land.    

En toch, ondanks alles merk ik dat ik Raji Sourani, een vriend met wie de afgelopen tientallen jaren het nodige heb meegemaakt, hier napraat. Vorige week schreef hij in het blad Jacobin: ''Wij hebben recht op rechtvaardigheid en we hebben recht op vrijheid. Wij geloven dat we ons aan de goede kant van de geschiedenis bevinden en dat we de stenen van de vallei zijn. Ondanks de enormiteit van de uitdagingen waar we tegenover staan geven de mensen hier het niet op.''    

Vertaald uit The Guardian 20-11.2023. Raja Shehadeh is advocaat en oprichter van de mensenrechtenorganisatie Al-Haq. Hij is ook de schrijver van diverse boeken, waarvan zijn laatste, ''We Could Have Been Friends, My Father and I: A Palestinian Memoir'' één van de kanshebbers is voor de National Book Award,   

Het Indonesische ziekenhuis wordt belegerd, Israel stuurt aan op een herhaling van het Shifa-drama

Het Indonesische ziekenhuis in Gaza. (Wikipedia)

Israelische tanks hebben het Indonesische hospitaal in Noord-Gaza omringd. Door beschietingen en bombardementen zijn daar tenminste 12 doden gevallen. De afdeling chirurgie is beschoten waarbij diverse artsen gewond zijn geraakt. Buiten het hospitaal liggen de lijken van mensen die probeerden weg te komen en onder schot werden genomen. In het ziekenhuis zijn 700 doodsbange patiënten en 5.000 vluchtelingen terwijl er rond de 10.000 bij het ziekenhuis scholen voordat het werd aangevallen. Gevreesd wordt dat Israel een herhaling op touw zet van de ontruiming van het Shifa-ziekenhuis (die volgens Israel ''op verzoek'' van het ziekenhuis plaatsvond, maar in werkelijkheid gebeurde terwijl de vertrekkenden onder schot werden gehouden). 

Bij bombardementen in Rafah vielen maandagmorgen tenminste 14 doden. Zondag werden in Jabalya zeker 18 mensen gedood en in tenminste 32 mensen in Nusseirat. Verder werd de VN-school al-Kuweit platgebrand na het bombarderdement op de Fakhoura-school waarbij tenminste 50 mensen het leven lieten en een bombardement van de Amr Ibn al-'Asschool in Sheikh Radwan met vooralsnog een onbekend aantal doden. De mensen in Oost-Khan Younis worden herhaaldelijk opgeroepen om te vertrekken naar veilige plaatsen.  

Volgens de jongste gegevens zijn er nu ruim 13.000 doden, waarvan 5.500 kinderen en 3.500 vrouwen. Er zijn meer dan 30.000 gewonden en geschat wordt dat er nog 6.000 vermiste mensen onder het puin liggen, volgens het ministerie van Gezondheid. Israel heeft intussen 67 man in deze veldtocht verloren nadat het gisteren het verlies van acht man bekend maakte en vanmorgen nog vier. Volgens het regeringsvoorlichtingsbureau in Gaza zijn 1.6  miljoen mensen ontheemd. Het wordt steeds duidelijker dat Israel Gaza onbewoonbaar wil maken. Gaza-stad is eigenlijk al grotendeels geëlimineerd.

Functionarissen van Saudi-Arabië, Jordanië, Indonesië, Palestina en de Organisatie van Islamitische Samenwerking bezoeken op dit moment China in een poging een einde te maken aan de gevechten en meer hulp naar Gaza voor elkaar te krijgen. De Saudische minister van Buitenlandse Zaken prins Faisal bin Farhan al-Saud zei dat de internationale gemeenschap het op zich moet nemen de oorlog te stoppen. De Chinese minister van Buitenlandse Zaken Wang-Li reageerde met de opmerking dat China bereid is te helpen om de situatie zo snel mogelijk af te koelen en vrede in het Midden-Oosten te brengen. De reis van de diplomaten is het gevolg van de gezamenlijke top van de Arabische Liga en de Organisatie van Islamitische Samenwerking van ruim een week geleden. Volgens sommigen is het bezoek een ''Suez moment'' voor de VS, waarmee wordt verwezen naar de Suez-oorlog van 1956, toen Frankrijk en Engeland hun wereldheerschappij moesten afstaan aan de VS. Ditmaal zou het de beurt zijn aan de VS dat de macht zou moeten overlaten aan China. 

De Jemenitische Houthi's maakten beken dat ze in de Rode Zee een schip, de Galaxy Leader dat in Israel geregistreerd zou staan, hebben gekaapt en de bemanning van ruim 20 man in gijzeling hebben genomen. Op de Westoever werden zondag en maandag drie Palestijnen gedood, één in het Deheishe-kamp bij Bethlehem, een ander in de buurt van Hebron en maandag werd een 21-jarige in een auto bij Hebron om onduidelijke redenen doodgeschoten. Ook werden weer veel mensen gearresteerd. 

Hoe kwamen 200 lichamen van Hamas zo verbrand en nog meer soortgelijke vragen

Hoe kon  Hamas een heel dorp verwoesten? (foto Ziv Koren/Polaris)

Hoe konden de strijders van Hamas zulke  verwoestingen aanrichten? Huizen platgegooid, afgebrand, hele dorpen verwoest zoals te zien is op bovenstaande foto? Terwijl ze toch alleen met lichte bewapening waren gekomen en niemand ze bezig heeft heeft gezien met tanks of kanonnen? Er waren natuurlijk al wat vragen. Bijvoorbeeld na het interview in Israel van Yasmin Porat, die ervan overtuigd bleek dat veel overvallen Israeli's waren gedood in het kruisvuur van Hamas en hun Israelisch verlossers. Onder hen was haar eigen echtgenoot. Het interview werd korte tijd later van de website gehaald. Maar afgelopen donderdag werd plotseling een tipje van de sluier opgelicht tijdens een interview voor de Amerikaanse tv-zender MSNBC van Mehdi Hassan met de Israelische regeringswoordvoerder Mark Regev. Regev zei bij die gelegenheid: "Aanvankelijk zeiden we dat we bij de wrede aanpak van Hamas op ons volk 1.400 slachtoffers hadden, maar nu hebben we dat bijgesteld naar 1.200 omdat we het te hoog hadden ingeschat, we hadden ons vergist. Er waren namelijk lichamen die heel erg waren verbrand en van wie we dachten dat ze de onzen waren, maar uiteindelijk bleken ze van Hamas-terroristen te zijn.'' Regev zei dit om te laten zien dat Israel heel betrouwbaar is - heel anders dan Hamas - en best ook wel kan toegeven dat ze soms fouten maken. Maar nu was ineens duidelijk dat Israël 200 onherkenbaar verbrande lichamen van Hamas-strijders had. En hoe kwamen die zo verbrand? Ze kunnen zich toch moeilijk zelf in brand hebben gestoken? En er waren bovendien ook onherkenbaar verbrande lichamen van Joden, al weten we niet hoeveel. Bijvoorbeeld het lichaam van de betreurde vredesactiviste Vivian Silver werd pas onlangs geïdentificeerd. Er lijkt alle aanleiding om daarnaar een onderzoek in te stellen, alhoewel iver iet door Israel omdat we dan de uitkomst al wel weten. En juist dit weekeinde was er meer reden voor zoiets, toen de krent Haaretz meldde dat een Apache-helikopter,  die te hulp was geroepen, ook het vuur had geopend op vluchtende bezoekers van het muziekfeest. Waarbij slachtoffers waren gevallen, al weet niemand hoeveel.

Het Ahli ziekenhuis

Er zijn ook andere zaken uit deze veldtocht die om meer onderzoek vragen. Bij voorbeeld de beschieting of het bombardement van het Ahli ziekenhuis, ook wel het Baptisten ziekenhuis genaamd, op 17 oktober. Volgens een opgave van het ziekenhuis was het een Israelisch projectiel en vielen er er 471 doden. Israel was er echter als de kippen bij en vertoonde een opname van een in de lucht ontplofte afzwaaier van een raket van de Islamitische Jihad (PIJ), een kaartje waarop was aangegeven dat hij uit zuidwestelijke richting kwam en een tape waarop twee mannen met elkaar spraken over een afgezwaaide PIJ-raket. Deskundigen van Bellingcat accepteerden de Israelische uitleg en stelden het aantal slachtoffer bij naar zo'n 30 tot maximaal 50. De complete Nederlandse (en veel buitenlandse) pers excuseerden zich dat de geloof hadden gehecht aan de vanzelfsprekend onbetrouwbare mededelingen van Hamas.

Er was echter ook een andere onderzoeksgroep, Forensic Architecture (FA), die onder meer onderzoek deed naar de dood van de Palestijnse journaliste Shireen Abu Aqleh en vaststelde dat Israeli's haar hadden doodgeschoten. Met het Palestijnse Al-Haq onderzocht FA ook de aanval op het ziekenhuis. Het stelde, op grond van het geluid van het projectiel (het Doppler-effect) en de sporen op de grond, vast dat het afkomstig was geweest uit het noord-oosten waar Israel de baas was en niet uit het zuidwesten. FA verwierp bovendien de tape van de mannen die de afzwaaier bespraken, dat was namelijk een fake, vervaardigd met met behulp van tenminste twee opnames. Verder concludeerde FA dat de opname die Israel had getoond van een ontploffende PIJ-raket in werkelijkheid hoogstwaarschijnlijk de explosie van een anti-raketraket was geweest die vanaf een Israelische lanceerinrichting van de Iron Dome was afgeschoten. De explosie had plaats op vijf kilometer hoogte en de scherven hadden ongeveer 30 seconden nodig gehad om neer te komen. De explosie bij het ziekenhuis was echter acht seconde later dan de explosie in de lucht.  De reden dat Forensic Architecture niet veel meer van zich liet horen was dat onderzoek ter plekke zo goed als onmogelijk was geweest en dat ook niemand een scherf van het projectiel had weten te bemachtigen. Maar dat wil niet zeggen dat FA het onderzoek heeft stilgelegd. Er wachten waarschijnlijk nog wat verrassingen.

Het Shifa-ziekenhuis is ''at gunpoint'' ontruimd, tientallen slachtoffers in UNWRA-school

Bye bye Shifa. (Wafa)

Updated. Israel heeft het Shifa-hospitaal in Gaza-stad gedwongen te ontruimen. Onder bedreiging met geweren werd de staf uit het ziekenhuis verwijderd en langs soldaten die eveneens geweren op hen richtten begonnen zij aan de moeizame tocht langs verwoeste wegen naar het zuiden, waar het evenmin veilig is. Ze werden begeleid door 450 patiënten die deels in rolstoelen of ondersteund met hen meegingen. De directeur en een paar leden van de staf zijn achtergebleven met 120 patiënten die niet vervoerd konden worden. Zij zouden (misschien) worden overgedragen aan de VN, die hen zouden begeleiden naar Egypte. Voorafgaand aan de ontruiming waren nog vier te vroeg geboren babytjes en 40 patiënten overleden. De militairen hadden ook de MRI-scanners vernield (waarachter geweren waren gevonden terwijl MRI-scanners absoluut geen metaal in hun omgeving dulden) en ook waren nog twee gebouwen gesloopt. De Israeli's maakten intussen bekend de ''onderaardse gangen van Hamas'' te hebben gevonden, maar er werd geen bewijs  getoond. 

Dat was het roemloos einde van het Shifa-ziekenhuis, en trouwens van alle ziekenhuizen in Noord-Gaza, want niet één werkt er nog. En intussen werd er onbarmhartig gebombardeerd op Jabalya, Beit Lahya, Sheikh Zayed en - zeer zwaar - rond het Indonesische hospitaal. Bij een bombardement op de Fakhoora-school, een UNWRA-school in Jabalya waar duizenden hun toevlucht hadden gezocht, vielen op het eerste gezicht 60, maar mogelijk wel 100 slachtoffers. Bij een bombardement op het Wafa-ziekenhuis voor ouderen in het Zahra gebied in Gaza-stad werd de directeur gedood en een aantal artsen gewond. De evacuatie van het Shifa-ziekenhuis werd door onder meer de Palestijnse Autoriteit een oorlogsmisdaad genoemd, wat het ongetwijfeld ook is. Wie denkt dat het in het zuiden minder gevaarlijk is, wordt ook teleurgesteld. Er vielen tenminste 28 doden bij een bombardement in Khan Younis en zes  in Deir Balah. Israel laat nu twee vrachtauto's per dag met brandstof binnen, die samen voor 17 procent van de nood zorgen. Zo werd het internet voor zo lang het duurt gedeeltelijk weer hersteld. Maar intussen werd ook de laatste bakkerij die nog werkte door een bombardement uitgeschakeld. En de strijd in het zuiden wordt geïntensiveerd, zo heeft het Israelische kabinet besloten. 

 Ismail Thawabta, de directeur-generaal van het regeringsvoorlichtingsbureau, gaf een nieuwe opsomming: het aantal doden ligt boven de 12.000, er worden 3,750 mensen (van wie 1.800 kinderen) vermist die onder het puin liggen. Er zijn meer dan 30.000 gewonden van wie twee derde vrouwen en kinderen. Tenminste 200 artsen, paramedici en verplegers zijn gedood evenals 22 leden van de burgerwacht. Er zijn 25 ziekenhuizen uitgeschakeld en 55 ambulances verwoest. Totaal verwoest zijn 57 moskeeën en drie kerken, 165 moskeeën zijn deels verwoest. Meer dan 95.000 overheidsgebouwen zijn eveneens totaal verwoest. Vijf landen hebben intussen bij het Internationaal Strafhof klachten over de Israelische veldtocht gedeponeerd: Zuid-Afrika, Bolivia, Bangladesh, de Comoren en Djibouti. 

Op de Westoever was het ook weer feest, met zeven nieuwe doden en de nodige nieuwe gewonden. Vijf doden vielen door een drone in het Balata-vluchtelingenkamp bij Nablus. Daar werd ook huisgehouden door eenheden met een bulldozer. In Tubas werd een man bij een inval gedood. En in Jenin stierf een 18-jarige als gevolg van verwondingen die hij opliep bij de inval van vorige week. Er zijn  nu 207 doden op de Westoever gevallen sinds 7 oktober. Er werden ook weer zeker 40 mensen links en rechts opgepakt. Het totaal staat nu op ongeveer 2.850.

Communicatie met Gaza is verbroken, Israels operatie is niet goed meer te volgen

                                                                          (Ma'an News)

De Israelische bezetting van het Shifa-hospitaal duurt voort en de situatie in de andere ziekenhuizen in Noord-Gaza is eveneens hopeloos. Het Indonesische ziekenhuis is volledig gestopt en het Ahli-ziekenhuis is omringd door tanks. De laatste berichten daar waren dat de medische staf zich niet kon bewegen van de ene naar de ander plek aangezien er op ze geschoten werd. De honger doet zich voelen aangezien er nu ruim een week geen voedsel is geleverd. De directie van het Shifa-ziekenhuis heeft de Israelische bezetters gevraagd om water, eten en brandstof , voor de ruim 7.000 vluchtelingen, 650 patiënten en 500 man medische staf, maar daar is geen antwoord op gegeven. Medici meldden dat de wonden van diverse gewonden wegens gebrek aan behandeling ontaardden in ernstige ontstekingen, die levensbedreigend zijn. Sommigen hebben zelfs maden. Sommige lichaamsdelen moesten worden geamputeerd. Maar de situatie is niet meer goed te volgen, omdat sinds gistermiddag alle telefoon- en internetverbindingen zijn gestopt wegens gebrek aan brandstof. 

Intussen wordt nog steeds gebombardeerd. Tenminste 18 mensen kwamen om bij nieuwe bombardementen op Jabalya. Er was tevens een nieuw bombardement in de wijk Zeitoun met vooralsnog een onbekend aantal slachtoffers. Ook waren er aanvallen, en artillerie-beschietingen op de wijken Sheikh Radwan, Tuffah, Shuja'iyyah, en de Yaffa-straat in Gaza-stad. Er zijn geen duidelijke cijfers over slachtoffers.  De telling van het totaal is nagenoeg tot stilstand gekomen. De laatste cijfers  geven ongeveer 11.500 slachtoffers van wie een 4.700 kinderen. Er zouden rond de 3.000 vermisten zijn. Op deze manier, zonder exacte cijfers en bij het ontbreken van mogelijkheden tot communicatie krijgt de Israelische aanval een nog griezeliger en oncontroleerbaarder karakter dan het al had. Niets is meer verifieerbaar.

Ook in  het zogenaamd veilige zuiden wordt nog steeds geschoten en gebombardeerd. Donderdag kregen de tienduizenden bewoners van het tentenkamp bij Khan Younis pamfletten over zich uitgestrooid waarin ze werden opgeroepen zich ''naar de bekende schuilplaatsen'' te begeven zodat hun tijdelijke tentenkamp kan worden gebombardeerd. Niemand weet uiteraard waar die schuilplaatsen zich bevinden. Ze bestaan namelijk niet. Volgens de Israelische site Walla zouden de Israelische ministers Gallant, Gantz em Eizenkot zich akkoord hebben verklaard met een uitbreiding van de Israelische operatie in Zuid-Gaza. En intussen nemen de waarschuwingen van de Wereld Gezondheidssituatie voor het ontstaan van epidemieën toe. De WHO heeft 70.000 infecties van de luchtwegen en 44.000 gevallen van diarree gevonden. 

In Israel werden vrijdag zeven mensen gedood. Drie werden geraakt door een raket van een drone bij weer een nieuwe inval in Jenin. Twee werden doodgeschoten door de Israelische militairen die waren gekomen met rond de 80 militaire voertuigen en bulldozers. De stad werd afgesloten van alle verkeer, scherpschutters beklommen de daken en er werden opnieuw gigantische vernielingen aangericht. Bovendien werden de medici van het Ibn Sina-ziekenhuis met de handen boven het hoofd naar buiten gejaagd, terwijl soldaten zoals in Gaza het ziekenhuis en ambulances doorzochten. 

Nog eens twee mannen werden gedood in de buurt van Hebron, nadat ze volgens de Hebreeuwse pers vanuit een auto het vuur hadden geopend op soldaten. De zeven doden brachten het totaal van sinds 7 oktober gedode mensen op precies 200. Eén Israeli van de zeven gewonden die donderdag vielen bij een schietpartij in Jeruzalem is intussen overleden. Er werden opnieuw tientallen op de Westoever opgepakt, Het totaal aantal zou nu 2.800 bedragen, Israel (dat vaker te lage aantallen noemt) zegt dat het er ongeveer 1.700 zijn.

Israeli's vinden geen gijzelaars en ook geen gangen in het Shifa-complex

Het Shifa-complex. (Foto Wafa)

De Israeli's zijn donderdag voor de tweede achtereenvolgende dag in het Shifa-ziekenhuis in Gaza-stad. De achteringang van het ziekenhuis is totaal vernietigd, evenals alle auto's op de binnenplaats. Binnen in het ziekenhuis is de CT-scanner, Röntgen-apparatuur en het gebouw voor speciale  chirurgische ingrepen verwoest. Een aantal van vermoedelijk ongeveer 200 man is gearresteerd, geblinddoekt en gedeeltelijk ontkleed afgevoerd naar een onbekende plaats, waar ze mogelijk worden verhoord. De Israeli's brachten wat apparatuur mee, die het ziekenhuis niet nodig had, evenals sommige medicijnen. Woensdag publiceerde de Israelische militaire voorlichtingsdienst een video waarop enkele ''pak en ga'' tassen werden getoond (een soort sporttassen), die achter de MRI-scanners zouden zijn aangetroffen en die een achttal kalashnikovs zouden hebben bevat en wat munitie.  In de MRI-ruimte werd ook een laptop gevonden en wat cd's. Later werden ook nog wat explosieven aangetroffen. Volgens de militaire woordvoerder Jonathan Conricus bevestigde dit dat het Shifa-ziekenhuis was gebruikt als hoofdkwartier van Hamas. Volgens de meeste andere mensen en deskundigen was voor dat bewijs wel wat meer nodig. Er waren geen neutrale waarnemer bij de ontdekkingen aanwezig geweest, zodat de Israeli's de kalashnikovs en andere zaken zelf konden hadden meegebracht. Ook waren er geen gijzelaars aangetroffen en geen gangen-stelsel dat door Hamas was gebruikt.

De VN-Veiligheidsraad nam woensdag met 12 stemmen vóór bij drie onthoudingen een resolutie aan waarin werd gevraagd om onmiddellijke en langdurige pauzes in de gevechten in Gaza en waarin werd opgeroepen tot het instellen van veilige corridors vooral met het oog op kinderen. Ook werd opgeroepen tot het onvoorwaardelijk in vrijheid stellen van de gijzelaars in handen van Hamas. Bovendien zou brandstof ongehinderd moeten worden geleverd. De drie onthoudingen waren afkomstig van de Verenigde Staten, Rusland en Groot-Brittannië. De resolutie zal vermoedelijk niet worden uitgevoerd. De Israelische ambassadeur bij de VN, Gilad Erdan, reageerde met de opmerking dat zij ''niets te maken had met de realiteit en geen betekenis had''.

De Amerikaanse president Biden herhaalde woensdag tijdens een ontmoeting met de Chinese president Xi Jinping dat Israel het recht heeft zichzelf te verdedigen. Op een persconferentie na afloop zei hij dat de oorlog niet zal eindigen voordat Israel Hamas helemaal heeft vernietigd. De president die intussen te maken heeft met groeiende internationale kritiek en een toenemende druk in zijn Democratische Partij en van ambtenaren zei: ''Je hebt de omstandigheid  dat Hamas zijn eerste oorlogsmisdaad bedreef door zijn hoofdkwartier en zijn soldaten onder een een ziekenhuis te hebben. En dat is een feit, dat is wat er gebeurde. Hamas heeft al gezegd dat het van plan is Israel nog een keer aan te vallen, zoals ze eerder deden waarbij ze de hoofden van baby's afhakten en vrouwen en kinderen levend verbrandden. Dus het idee dat ze gewoon stoppen en niets doen is niet realistisch.'' Hij zei verder dat hij met de Israeli's de situatie had besproken en had gezegd dat ze ''ontzettend voorzichtig moesten zijn'' in het ziekenhuis. En ''nu brengen ze couveuses en andere dingen om de mensen in het ziekenhuis te helpen. Dit is een andere situatie dan eerder met het willekeurig bombarderen''.

In Gaza wordt intussen nog steeds gebombardeerd. Onder meer werd een benzinestation in Midden-Gaza getroffen evenals een moskee in Khan Younis. Er waren negen slachtoffers en enkele tientallen gewonden. Israel verloor opnieuw een militair, samen met twee mensen die woensdag waren gedood is het dodental nu 52. Nabij Jeruzalem, bij het zogenoemde ''Tunnel checkpoint'' was een aanval van drie man in een auto die het vuur openden op Israeli's. Acht mensen raakten gewond, van wie één zeer ernstig. De drie aanvallers werden doodgeschoten. Samen met een man uit Jenin die woensdag overleed aan een kogelwond (een dumdumkogel) van twee weken geleden is het dodental op de Westoever sinds 7 oktober nu 197. Er werden opnieuw meer dan 50 arrestaties verricht op de Westoever.

Israeli's trekken het Shifa-ziekenhuis binnen

Het Shifa-ziekenhuis. (Foto Wafa)

Israelische troepen zijn het Shifa-ziekenhuis in Gaza-stad binnengevallen. Tanks staan op de binnenplaats. Ze gebruiken luidsprekers waarmee ze mensen oproepen zich over te geven. In en om het grootste ziekenhuis van Gaza wordt geschoten. De troepen hebben een dertigtal mensen opgepakt, hun kleren uitgetrokken en hen geblinddoekt. Ze worden ondervraagd. In het ziekenhuis, waar nog altijd duizenden mensen zijn samengepakt, overheerst grote, heftige angst, die overigens is gemengd  met afschuw. Zes dagen is er geen voedsel het ziekenhuis binnengekomen. Er is ook geen water, wat onder meer grote sanitaire problemen oplevert bij de wc's. De militairen hebben een opslagplaats van medicijnen en medische hulpmiddelen opgeblazen. Op de binnenplaats liggen volgens Ahmed Mokhallalati, een arts van het ziekenhuis nog ongeveer 190 lijken in staat van ontbinding. De militairen  zijn op zoek naar wapens en de tunnels van Hamas. Hamas heeft herhaaldelijk ontkend dat er tunnels zijn onder het ziekenhuis of dat hun ''hoofdkwartier'' daar zou zijn. Er is vooralsnog niets gevonden. Maar minister Benny Gantz verklaarde dat er ''geen vrijplaatsen zijn in steden of huizen, we gaan naar elke plaats - boven de grond or eronder - om  diegenen uit te roeien die kinderen vermoorden, in Gaza en de rest van de wereld''.

Er waren intussen talloze kreten van bezorgdheid. Van het Rode Kruis, van de VN-chef voor hulpverlening Martin Griffiths, die zei dat ''ziekenhuizen geen slagvelden zijn'', en van Tedros Adhanom Ghebreyesus, de algemene directeur van de Wereldgezondheidsorganisatie WHO, die zich diep bezorgd toonde en meldde dat de WHO opnieuw het contact is verloren met het medisch personeel van het Shifa-ziekenhuis.

Volgens de Israelische krant Times of Israel is het al-Quds-ziekenhuis intussen ontruimd. In de rest van Gaza wordt intussen nog hevig gebombardeerd. In Jabalya werd een groep kinderen dood gebombardeerd toen ze waterflessen wilden bijvullen. In Sheikh Radwan vielen 25 doden bij een luchtaanval. In Qarara, in het zuiden, vielen 11 doden bij een bombardement, bovendien werden ook de  opslagplaatsen van graan gebombardeerd. Verder waren er luchtaanvallen in onder meer Khan Younis en het Nusseirat-kamp. Thomas White, de directeur van UNWRA meldde dat in het veilige Rafah tien waterreservoirs, die het water rondpompten, en alle drie de pompstations van het afvalwater zijn uitgevallen door brandstoftekort. Paltel en andere bedrijven die zich met telefoon en internet bezighouden waarschuwen dat de verbindingen met Gaza wegens gebrek aan brandstof binnenkort weer verbroken gaan worden. 

Op de Westoever vergaapten inwoners van Tulkarem zich aan de gigantische vernielingen die de jongste Israelische inval (behalve zeven doden) er heeft veroorzaakt aan verwoeste straten, platgereden auto's, en vernielde winkelpanden en huizen. Het lijkt wel wat op Gaza.

Tulkarem nu (Foto Wafa)

HRW: Israelische aanvallen op ziekenhuizen in Gaza zijn waarschijnlijk oorlogsmisdaden

Jabalya. (Anatolia)

Het Israelische leger heeft herhaaldelijk onwettige aanvallen uitgevoerd op medische instellingen in Gaza, het medisch personeel en transportmogelijkheden, waarbij het het gezondheidssysteem in Gaza volledig heeft vernietigd, volgens Human Rights Watch (HRW). Volgens de mensenrechtenorganisatie zijn dat oorlogsmisdaden die ook als zodanig dienen te worden onderzocht. HRW meldde dat volgens een verklaring van de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) van 12 november ten minste 521 mensen, onder wie 16 werkers in de gezondheidszorg, zijn gedood bij 137 aanvallen op gezondheidsfaciliteiten in Gaza. Deze aanvallen, zowel als het afsluiten van elektriciteit en water en het tegenhouden van humanitaire hulp aan Gaza hebben de mogelijkheden voor het verlenen van gezondheidzorg ernstig gehinderd. De VN heeft op 19 november geconstateerd dat twee derde van de eerste lijns-hulpverlening en meer dan de helft van de ziekenhuizen buiten werking waren op een moment dat  het medisch personeel te maken had met niet eerder vertoonde aantallen ernstig gewonden. Ziekenhuizen hadden geen medicijnen en basis-benodigdheden. Doktoren vertelden HRW dat zij zonder verdoving moesten opereren en met azijn als antiseptische vloeistof.

HRW heeft Israelische aanvallen onderzocht op of bij het Indonesische Ziekenhuis, het al-Ahkli-ziekenhuis, het internationale oogziekenhuis, het Turks-Palestijnse Vriendschapsziekenhuis en het al-Quds-ziekenhuis tussen 7 oktober en 7 november. Het sprak met twee mensen die schuilden in ziekenhuizen en met 16 werkers in de gezondheidszorg. Het raadpleegde verder diverse open-source dat zoals video's en satelliet-beelden, naast databases van de WHO. Al deze ziekenhuizen werden meermaals aangevallen, waarbij doden en gewonden vielen, het oog-ziekenhuis werd zelfs volledig vernietigd. Op 3 november was er bovendien een aanval op ambulances bij het Shifa-ziekenhuis waarbij meer dan 10 mensen werden gedood, onder wie drie kinderen.

Ziekenhuizen genieten speciale bescherming onder de internationale humanitaire wetten of de oorlogswetten. Ze mogen alleen worden aangevallen als ze worden gebruikt om daden uit te voeren ''die schade toebrengen'' en na een vereiste waarschuwing. Zelfs als een ziekenhuis wordt gebruikt om wapens op te slaan of vijandige strijders herbergt moet de aanvallende partij eerst een waarschuwing afgeven en een redelijke termijn noemen om aan het misbruik een einde te maken. Een aanval mag alleen worden uitgevoerd als daaraan geen gevolg wordt gegeven. Een opdracht aan patiënten en  medisch personeel om een ziekenhuis te ontruimen mag alleen worden gegeven in een uiterste geval, medisch personeel dient te worden beschermd om hun werk te doen.

Khan Younis. (Wafa)

In Jabalya werd maandag een luchtaanval uitgevoerd waarbij twaalf huizen werden verwoest. Er waren tenminste 31 doden onder wie twee leden van het nationale Palestijnse volleybalteam. In Khan Younis vielen 13 doden bij een aanval op een huis. Er waren bovendien verspreide aanvallen waarbij eveneens veel slachtoffers vielen.  Bij het Shifa ziekenhuis is de toestand onveranderd, al hebben kennelijk enkele duizenden van degenen die in het ziekenhuis schuilden weten te ontkomen naar het zuiden. De directeur meldde dat op de binnenplaats van het ziekenhuis 179 mensen in een massagraf zijn begraven. Onder hen zijn zeven te vroeg geboren baby'tjes en 29 patiënten van de intensive care die aan zuurstoftekort zijn overleden. Begraven op deze manier was de enige mogelijkheid, aangezien vervoer van de lichamen niet mogelijk was. 

Rond het Quds-ziekenhuis wordt zwaar gevochten. De Israelische voorlichtingsdienst van het leger maakte zich in de persoon van van majoor Hagari volslagen belachelijk. Hij gaf een persconferentie waarop hij verklaarde dat in het Rantisi-ziekenhuis wapens waren gevonden, terwijl in de kelder waarschijnlijk gijzelaars hebben gezeten. Er was een wc gevonden en een touw dat vastzat aan een stoel, plus een kalender waarop te zien was dat Hamas-mensen bewakingsdiensten hadden uitgevoerd. Hun namen bleken te zijn:  zondag, maandag, dinsdag, woensdag, donderdag, vrijdag en zaterdag. Er is duidelijk nog ruimte voor verbetering van de talenkennis van de legervoorlichtingsdienst. 

Israel verloor opnieuw twee manschappen, het totaal is nu 49. Ook maakte Hamas bekend dat een vrouwelijke gijzelaar is omgekomen bij een Israelisch bombardement. Op de Westoever vielen acht doden. Zeven daarvan werden gedood bij een aanval van het leger in Tulkarem waarbij ook onder meer drones werden ingezet. De achtste dode viel in Hebron. Het totaal aantal doden sinds 7 oktober is 193.

De zeven van Tulkarem (Wafa)