|
Rouhani (Foto Wikipedia/Mojtaba Salimi) |
Iran heeft gereageerd op de aanval met een mijn op zijn schip de Saviz in de Golf van Aden op 7 april. Ook kwam er een reactie op de ontploffing die op 10 april het volledige elektrische systeem van de nucleaire installatie in Natanz (provincie Isfahan) vernielde.
Dinsdag werd gemeld dat het Israelische schip de Hyperion Ray bij een aanval is beschadigd in de Perzische Golf in de buurt van het emiraat Fujayrah. Israelische militaire kringen bevestigden de aanval en zeiden er zeker van te zijn dat die het werk was van Iran. Het is de derde keer dat een Israelisch schip bij een Iraanse aanval wordt beschadigd. Daar staat tegenover dat Israel eerder tenminste 13 Iraanse schepen heeft aangevallen, waaronder een olietanker voor de kust van Saoedi-Arabië, die zwaar werd beschadigd.
De Hyperion Ray voer niet onder Israelische vlag en er waren ook geen Israeli's aan boord, maar het is (deels) eigendom van de Israeli Rami Ungar. Hoe de aanval op het schip is uitgevoerd is niet helemaal duidelijk, maar waarschijnlijk gebeurde dat door middel van een drone. Het schip is licht
beschadigd. Het is waarschijnlijk dat de Iraanse aanval een represaille was voor de aanval met een kleefmijn
op het schip de Saviz, een commandoschip van de Pasdaran (Islamitische Wachters) dat voor de kust van Jemen en Somalië was gestationeerd om aanvallen van zeerovers tegen te gaan.
De tweede Iraanse reactie was een beslissing om vanaf nu uranium te gaan verrijken tot 60 procent. Iran zet daarmee een extra stap die onder het JCPOA, het nucleaire akkoord dat door Dopnals Trump in 2018 werd opgezegd, verboden is. Iran heeft de bepalingen van JCPOA geleidelijk stap voor stap overtreden om druk te zetten op het in stand houden ervan. Tot dusver waardeerde het uranium niet verder op dan 20%, wat overigens ook verboden is onder JCPOA.
Iran maakte duidelijk dat de beslissing om tot 60% verrijking over te gaan een
reactie is op de Israelische sabotage van het elektrische systeem (inclusief het back-up systeem) van de installatie in Natanz. Iran heeft de
sabotage op Natanz - dat regelmatig door het Internationale Atoomagentschap IAEA wordt geïnspecteerd - betiteld als ''nucleair terrorisme''. De Iraanse president Hassan Rouhani noemde de beslissing om de verrijking naar 60% te verhogen ''een antwoord aan jullie slechtheid''. De ontploffing - met een op afstand bediende springlading - werd uitgevoerd tijdens de onderhandelingen tussen de Amerikaanse regering en Iran in Wenen over het weer in werking stellen van het JCPOA- akkoord Israel is fel tegen dit akkoord. De sabotage aan Natanz was waarschijnlijk (mede) bedoeld om de Iraanse onderhandelingspositie te verzwakken,. Rouhani doelde hierop toen hij zei: ''Jullie wilden dat we met lege handen kwamen te staan, maar onze handen zijn vol.''
Wat de gevolgen van de aanval op Natanz zullen zijn bij de (indirecte) onderhandelingen in Wenen is nog niet helemaal duidelijk. Iran wil zijn overtredingen van het akkoord wel weer ongegaan maken, maar wil dat eerst de door Trump opnieuw ingestelde Amerikaanse sancties worden opgeheven. De VS (en meerdere andere deelnemers aan JCPOA) stellen echter nieuwe eisen, onder meer betreffende het Iraanse raketprogramma. Intussen is echter wel duidelijk dat de Israelische acties tegen Iran niet zonder meer zonder risico zijn. Verschillende militaire kringen in Israel hebben gewaarschuwd tegen de mogelijkheid van escalatie en zeggen dat Israel ''met vuur speelt''.