Israel doodt drie man op Westoever, tekorten in Gaza en Frans-Duits-Britse steun voor UNWRA

 Israel heeft opnieuw drie man gedood op de Westoever. Het dodental sinds 7 oktober verleden jaar is nu gestegen tot 894. In Nablus werd donderdag bij een razzia van undercover soldaten in Nablus de 42-jarige Qasim Aboud Mutie al-Aklik gedood. Hij werd midden op straat door zijn hoofd geschoten. Zijn zevenjarige dochter Hajar liep daarbij een schot in haar dij op. Aklik was een oud-gevangene van Israel, hij bracht 18 jaar 
in gevangenschap door.

Onderwijl werd donderdag voor de tiende dag de bezetting van het Jenin-kamp voortgezet, met de voortgaande vernieling van huizen en infrastructuur. Ook het verzet liet van zich horen. Eén 20-jarige Israeli, Liam Hazi, werd gedood toen hij een huis binnenging dat voorzien was van boobytraps. Maar ook twee leden van het verzet werden gedood bij een schotenwisseling. Het waren de 37-jarige Amin Hassan Abdul-Rahman Abu Hassan uit het kamp en de 21-jarige Yazan Hatem Atiya Aby Hassan uit Yamoun, een plaats ten westen van Jenin. Verder werden twee raketten afgevuurd die drie vrouwen van middelbare leeftijd verwondden. Ze werden aanvankelijk gearresteerd maar later toch overgedragen aan de Palestijnse Rode Halve Maan. Het Israelische bezettingsleger stuurde vrijdag versterkingen naar Jenin.

In Gaza doodde een Israelisch marineschip donderdag - ondanks het staakt het vuren - een 19-jarige visser uit het Nusseirat. De afgelopen 11 dagen zijn in Gaza niet meer dan een kleine 8.000 trucks met hulpgoederen aangekomen. Dat is dus veel te weinig. Er zijn intussen 600.000 mensen naar Noord-Gaza gereisd, dus daar zijn de tekorten het grootst. Ook het aantal tenten, 208 stuks, is bij lange na niet voldoende, net zoals de hoeveelheid medicijnen.  Verder waren er 197 trucks met brandstof, maar daar hebben de burgerwacht, de gemeenten of de elektriciteitsmaatschappijen geen profijt van gehad. Er is trouwens ook groot gebrek aan zwaar materieel voor zoekacties in getroffen gebouwen en aan bouwmaterialen. Wel ging de grensovergang bi Rafah voor het eerst open om 50 patiënten die dringend goede hulp nodig hadden naar het buitenland te sturen. Uiteraard moeten er nog veel meer volgen. 

De vraag is of de situatie niet nog veel slechter gaat worden nu UNWRA van de Israeli's niet meer in Gaza mag optreden. Of eigenlijk is de vraag al beantwoord, zelfs het staakt-het-vuren gaat door de Israelische maatregel gevaar lopen volgens de UNRWA woordvoerster. De ministers van Buitenlandse Zaken van Groot-Brittannië, Frankrijk en Duitsland hebben daarover hun ongerustheid geuit. Eerder deden België, Luxemburg, Spanje, Noorwegen, Malta en Slovenië dat al. Het zal niet helpen, er is actie nodig en dat kunnen we met Trump aan de macht wel op onze buik schrijven. Nederland bleef overigens, lafhartig met een minister die het liefst ''quiet diplomacy'' wil blijven praktiseren zoals dat al de afgelopen tientallen jaren niet werkt, liever aan de kant van Orban en Meloni. Het zijn barre tijden.

Israel maakt 10 slachtoffers in Tubas, plus 1 in Jenin en 1 in Tulkarem

 

Israel zet zijn oorlog tegen de bewoners van de Westoever voort. Woensdag voerde een vliegtuig een aanval uit op een groep mensen in het centrum van Tammun (iets ten zuiden van Tubas), In de avond werden de lichamen aangeleverd in het Turkse ziekenhuis van Tubas. Het waren Abdulla Mahmoud Mohammed Bani Awda (22),  Mohammad Mithqal  Fayez Bani Awda (36), Ibrahim Mithqal Fayez Bani Awda (33), Osma Marou Dhiab Bani Awda (19), Omar Ali Mohammed Basharat (28), Suleiman Ahmed Suleiman Basharat (22), Montasar Ali Mohammed Bani Matar (24), Saleh Khader Youssef Bani Matar (19), Jihad Yasser Youssef Bani Matar (18) en Abdul-Rahman Mahmoud Nimr Khatib (20).

De moord op de tien in Tammun was overigens een voortzetting van de aanvallen op Jenin en Tulkarem. Dinsdag werd in Tulkarem  de  23-jarige Ayman Fadi Qassem Naji neergeschoten en door de Israelische troepen gearresteerd, maar later op de dag werd bekend dat hij was overleden. Woensdag ontdekten leden van de Rode Halve Maan het dode lichaam van Osama Omar Abu al-Haija (24) op een dak in Jenin. Hij was het 17e slachtoffer van de bezetting van Jenin, nu in zijn tiende dag. Op dezelfde dag bracht minister van Defensie Israel Katz een bezoek aan Jenin, waar intussen duizenden zijn verdreven. Katz verklaarde bij die gelegenheid dat de militairen een permanente aanwezigheid krijgen in het vluchtelingenkamp, want het al niet meer zoals voorheen een verblijfplaats van terroristen zijn. De inwoners van Jenin zullen zeker blij zijn dat ze nu permanente ''bescherming'' krijgen van het Israelische bezettingsleger. 

Katz bekijkt Jenin vanuit een gebombardeerd huis

Op dezelfde dag vernielde het bezettingsleger zes huizen, een restaurant, en een gebedshal in Hebron, Jericho, Salfit, Betlehem en Oost-Jeruzalem. Ook werd bekend dat 12 Palestijnen van de Westoever zijn gearresteerd omdat ze blijdschap toonden bij de vrijlating van gevangenen tijdens de voorlaatste uitwisseling. De Vereniging van Gevangenen maakte bovendien bekend dat twee Palestijnse gevangenen, de één gearresteerd op 17 mei bij het Sifa-ziekenhuis en de ander 14 februari bij het Nasser-ziekenhuis, zijn overleden. Geen van beiden was ziek, dus ze zijn vermoedelijk doodgemarteld. Er zijn sinds 7 oktober 37 gevangenen uit Gaza overleden. Israel houdt nog ruim 1.800 gevangenen uit Gaza vast. 

Vandaag is een nieuwe dag voor een uitwisseling: drie Israelische gijzelaars en vijf  Thais worden geruild tegen 110 Palestijnse gijzelaars onder wie 30 kinderen; 20 van die gijzelaars waren tot levenslang veroordeelt en worden nu - volstrekt illegaal - over de grens gezet. Gek genoeg protesteert niemand. Het is vandaag ook de laatste dag voor UNRWA, morgen mag Israel geen contact meer met ze hebben en moeten ze weg zijn uit Jeruzalem en de bezette gebieden. Uiteraard wordt dat een nieuwe ramp voor de Palestijnen in Gaza, waar alle distributiepunten en opslagcentra bemand en wel in  handen van UNWRA zijn. Maar ook hier protesteert niemand, behalve België, Ierland, Spanje,  Luxemburg, Malta, Noorwegen en Slovenië.  Ook Nederland laat zich van een superlullige kant zien. 

Dan is er nog nieuws uit Libanon waar Israel - in strijd met de afspraken - nog even mensen blijft doodschieten en huizen, moskeeën etc. blijft verwoesten. Sinds in november het bestand werd gesloten zijn er 83 doden gevallen en 228 gewonden. In totaal heeft het land verliezen van 3.261 doden en 16.520 gewonden geleden en miljarden aan schade. Nog steeds worden er huizen en andere bezittingen meestal volledig onzinnig en "op zijn Gaza's" gemold. Maar Israel en de VS hebben bekend gemaakt dat het de staakt-het-vuren overeenkomst tot 18 februari is verlengd.  Ook in de Syrische demilitariseerde strook langs de Golan  blijft Israel, volgens de Defensieminister Katz. Opnieuw: geen kik van de Westerse wereld.  

Opnieuw stap naar annexatie: Israel gaat grondaankopen op Westoever vrijgeven

De Israelische Knesset, het parlement, heeft een wet goedgekeurd waarbij het Israelische staatsburgers mogelijk wordt gemaakt rechtstreeks grond te kopen op de Westoever. Het gaat om het aanemen in eerste lezing, waarna er nog meer stemmingen volgen, maar het is weer een nieuwe indicatie dat Israel afstevent op annexatie van de gebieden. En de kans dat de wet het uiteindelijk gaat halen is zeer groot.

De organisatie Yesh Din (Er is recht) legt uit dat de oorspronkelijke situatie was dat het Jordaanse recht alleen leden van Arabische organisaties het recht gaf land te kopen. Later voegde het militaire gezag  daar een bepaling aan toe dat ook Israeli's gerechtigd waren dat te doen, maar alleen via publieke Israelische organisaties, die geregistreerd was in het Register van Publieke Organisaties van de Burgerregering en gekoppeld aan vergunningen en toezicht. In de nieuwe wet worden beide bepalingen geschrapt en wordt het kopen van grond door kolonisten volledig vrijgegeven. Ook het toezicht wordt afgeschaft,wat de mogelijkheid van frauduleuze aankopen (via vervalste handtekeningen of onbekende zetbazen) aanzienlijk vergroot, volgens Yesh Din. In het verleden is dat ook al vaak voorgekomen, onder meer bij transacties in Hebron of bij de kwestie van de outpost Amona die uiteindelijk ook werd afgebroken. 

 Er valt nog meer over te zeggen. Zo velt de wet een oordeel over land dat niet tot Israel behoort wat totaal onwettig is. Verder wordt land dat op deze wijze wordt verkocht onttrokken aan het publieke bezit en gewoon privégrond. Ook dat is illegaal. De wet wordt gesteund door organisaties van kolonisten, onder meer Regavim. 

Voor de tweede dag een run op noord-Gaza, terwijl op de Westoever de repressie toeneemt

 

Voor de tweede dag bewegen honderdduizenden Palestijnen zich in twee colonnes via het Netzarim checkpoint in Gaza naar het noordelijke gedeelte. De ene colonne gaat te voet via de Rashidweg, de andere, via de Salah ed-dinweg, is gemotoriseerd en staat voor een groot deel vast. Het is een soort wedloop geworden om thuis te komen. En waar is thuis, wat is thuis? Als de plek gevonden is dan blijkt het vaak niet meer dan een hoop stenen en puin, vooral ten noorden van de stad Gaza. Mensen slepen van alles mee, jerrycans, dekens, matrassen op auto's of een poes in de handen van een vrouw. Maar het is duidelijk dat de toestroom van mensen naar het noorden grote tekorten veroorzaakt.

Mensen staan soms uren de rij voor een brood en er gaan stemmen op om snel meer bakkerijen te openen. Er is groente en fruit, alleen de distributie is een groot probleem. In een paar dagen zal dat nog veel erger worden, want dan wordt de misdadige Israelische wetgeving van kracht die het UNRWA  verbiedt om in de bezette gebieden te werken. Hoe het dan moet gaan, weet niemand. Ook met het onderwijs, is een tweede vraag die zich opdringt. Maar zover is het nog niet. Nu zijn op korte termijn tenten nodig, zo'n 12.000 wordt gezegd al lijkt dat wat weinig. Niettemin heerst er een ongekend opgewekte stemming, vallen mensen elkaar om de hals, worden families herenigd en wordt gezegd dat dat niemand nog weer een keer weg zal gaan.

In het zuiden is er minder reden voor optimisme. Delen van Rafah zitten nog vol met onontplofte bommen en andere munitie die eerst moet worden opgeruimd. Ook zijn de Israeli's niet vertrokken uit een deel van het grensgebied, de Philadelphi lijn. In het ziekenhuis is het evenmin prettig geregeld, er zijn couveuses waarin vijf baby's tezamen zijn ondergebracht.  In het Nuseirat-kamp zijn de Israeli's trigger-happy. Ondanks het bestand werd het vuur geopend op een ezelkar, waarbij een vijfjarig kind werd gedood, iets eerder werd een man gedood bij het kamp en een bulldozer beschoten die een auto verwijderde die de weg versperde, waarbij opnieuw een dode viel. In het algemeen kan worden gemeld dat er constant oude lijken worden geborgen - het totaal aantal staat nu op 47. 317 - en dat de burgerwacht eveneens al honderden stuks munitie heeft opgeruimd. Intussen herhaalde de Amerikaanse president Trump zijn oproep aan Jordanië en Egypte om anderhalf miljoen Palestijnen op te nemen. Ze zouden beter af zijn in een ander gebied waar niet steeds oorlog heerst. Hij zei dat hij de Egyptische president al-Sissi heel vaak had geholpen en hoopte dat hij nu iets terug zou doen. Jordanië en Egypte hebben beide laten weten er niets voor te voelen, net als de Palestijnse Autoriteit, Hamas en een woordvoerder van het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken. 

Op de Westoever wordt intussen de druk verder opgevoerd, nu in Tulkarem. Maandag werden daar twee man geliquideerd met een aanval van een drone op een auto, Ramez Bassam Damiri (24) en Ihan Mohammed Attawi (23). Vier mensen raakten daarbij gewond. Dinsdag werden tientallen mensen onder bedreiging met geweren hun huizen uit en het kamp uitgejaagd. Ze werden opgevangen in moskeeën en buurthuizen, bij familie, kennissen of vrijwilligers die hen onderdak boden. Militaire versterkingen struinden intussen het kamp af, arresteerden mensen en haalden huizen overhoop. De gemeente mocht intussen niet de elektriciteit herstellen.  

In het vluchtelingenkamp Jenin was het leger bezig aan zijn achtste dag waarbij straten en infrastructuur grondig werden vernield, en huizen werden opgeblazen. Ook de moskee werd vernield. Er zijn intussen 16 doden gevallen waaronder een tweejarige meisje tijdens de lunch. Francesca Albanese, de uitgesproken VN-waarnemer van de mensenrechten in de bezette gebieden twitterde naar aanleiding daarvan de vraag waarom er geen reacties waren als Israel van de rivier tot aan de zee kleine kinderen doodt. 

Israeli's doden 22 Libanezen die terug willen, en Trump wil 1,5 miljoen mensen uit Gaza verplaatsen naar Jordanië en Egypte

 

Libanese soldaten houden toezicht op de terugkeer van Zuidlibanezen 

Israelische strijdkrachten hebben zondag niet minder dan 22 Libanezen doodgeschoten die na het aflopen van de 60 dagen die in het staakt-het-vuren waren genoemd probeerden naar hun huizen in Zuid-Libanon terug te keren. Eén van hen was een soldaat van het regeringsleger. Een aantal van meer dan 100 mensen werd gewond door aanvallen van Israeli's op diverse plaatsen om Zuid-Libanon. Israel geeft de schuld hiervan aan Hezbollah dat ruziezoekers zou hebben gestuurd. Het zou alleen met waarschuwingsschoten hebben geantwoord. 

Het Libanese leger beschuldigt Israel ervan de zaak onnodig gerekt te hebben. President Aoun wees zonder meer Israel aan als de schuldige en zei het hoger op te zullen zoeken om de Libanezen recht te doen. Hezbollah verwijst voor zijn standpunt naar het Libanese leger. Unifil laat in een verklaring horen dat de situatie nog niet rijp is voor de terugkeer van de bewoners van de dorpen en steden in het zuiden.

Israel liet afgelopen vrijdag bij monde van Netanyahu weten dat het zich niet zoals afgesproken zou terugtrekken op 26 januari. Er zouden nog wapens worden gevonden en er werden nog steeds huizen opgeblazen en wat Israel ondergrondse wapenopslagplaatsen en afvuurinrichtingen van Hezbollah noemde. Israel heeft niet gezegd hoe lang ze nog willen blijven. Maar intussen is duidelijk geworden dat Israel kennelijkhet verschil niet kent tussen gerichte schoten en waarschuwingsschoten als het tenminste niet om Joden gaat. 

Wachtenden bij het Netzarim-checkpoint

In Gaza deed zich zaterdag een vergelijkbare situatie voor. Tienduizenden hadden zich verzameld op de al-Rashidweg langs de kust bij het Netzarim-checkpoint dat toegang geeft tot het noorden. Israel liet echter niemand door, want Hamas had niet gehoor gegeven aan hun wens om Arbel Yahud, een andere gegijzelde,vrij te laten ook al hadden zedaar uiterst dringend om gevraagd. Ze hadden ook geen uitsluitsel gekregen op de vraag of de gijzelaar gezond was en waar de verbleef, alleen dat de volgende week zaterdag zou worden vrijgelaten. Israelpikte dat niet, zaterdagmiddag werd de menigte opgeschrikt door een aantal salvo's geweerschoten zodat iedereen begon te rennen en een totale chaos ontstond.Zpndag meldde de Rode Halve Maan dat er één dode was geborgen en vier gewonden.

Donald Trump had zondag een van zijn briljante momenten, momenten waarop hij eerder is betrapt, bij voorbeeld doordat hij vond dat Israel de de Golan-hoogvlakte terechthad ingelijfd of toen hij de Amerikaanse ambassade liet verplaatsen maar Jeruzalem. Tijdens een vlucht met Airforce One zei hij dat Gaza sowieso een rampengebied was en dat het maar beter was de boel op te ruimen. Hij had al met koning Abdullah II van Jordanië gebeld en zou nog met Abdel-Fattah al-Sissi van Egypte bellen of ze niet aanderhalf miljoen Palestijnen konden opnemen. Er zouden dan wel nieuwe huizen voor ze moeten worden gebouwd. De Israelische minister Smotrich was enthousiast naar aanleiding van dit nieuws. Ook vertelde Trump dat hij de belemmering had opgeheven die president Biden op het laatst had opgeworpen tegen de levering van 1.000 ponds bommen aan Israel. Hij was trouwens ook verder mededeelzaam. Hij had het erover dat Amerika binnenkort veel groter zou zijn dan daarvoor. 

Op de Westoever werd zaterdag een 42-jarige man, Ahmad Mahmoud Hashash in het Balata-kamp bij Nablus doodgeschoten. In het dorp ash-Shuhada (ten zuidwesten van Jenin) werd een tweejarig  meisje, Laila Mohammed al-Khatib gedood door een sluipschutter terwijl ze door haar moeder werd gevoed. De sluipschutter maakte later  excuses want hij had wel door een raam naar binnen geschoten maar het was niet de bedoeling het meisje te doden. Zondag overleed in Jenin nog de 26-jarige Abdul-Jawad Yasser al-Ghoul aan de gevolgen van een schotwond die hij donderdag opliep van undercover soldaten. De gouverneur van Jenin Kamal ar-Rub verklaarde dat de Israeli's tot nu toe ongeveer 20 huizen hebben vernietigd. Ze weigeren nog ambulances toe te laten om op zoek te gaan naar gewonden of doden. Zondagavond werd de 15-jarige Adam Ayman Sub Laban dppdgeschoten bij het Qalandia checkpoint bij Jeruzalem. Twee mensen raakten gewond. Sub Laban, die woonde in Kafr Aqab ten noorden van Jeruzalem, en de twee anderenwerden getroffen toen soldaten vanuit een wachttoren het vuur openden op een grote groep Palestijnen. Het aantal sinds 7 october door Israel gedode Palestijnen bedraagt 879. waarvan 181 kinderen.

"Actie in Jenin is alleen nog maar het begin'' en Israel wil nog niet weg uit Libanon

 De Israelische minister van Defensie Israel Katz heeft gezegd dat hij verwacht dat er meer acties zoals die in Jenin zullen komen. Jenin is alleen een startpunt. Tegen het Arabische Skynews zei hij "Jenin is het begin en het model dat zal worden toegepast op de Westoever. Andere gebieden van de Westoever zullen meer militaire operaties te zien gaan geven.'' Hij voegde eraan toe dat de operatie die militairen in Jenin hebben gelanceerd een verandering van militaire strategie op de Westoever betekent. 

Katz maakte daarmee bekend wat velen al vreesden, namelijk dat de operatie 'Iron Wall'' in Jenin alleen nog maar het begin is van een totaal nieuwe aanpak van het bezettingsleger op de Westoever.  Velen vrezen dat het in feite het begin is van het inlijven van (tenminste een groot deel van) de Westoever is, iets wat minister van Financiën Betsalel Smotrich herhaaldelijk heeft aangekondigd. Met Trump aan het hoofd in Amerika en een zojuist benoemde gezant voor het Midden-Oosten die ook vindt dat Israel op grond van de bijbel het recht heeft op ''Judea en Samaria'' is de tijd daarvoor wellicht rijp.

De actie is nu in zijn derde dag. Drie ziekenhuizen zijn door bulldozers, die grote hoeveelheden aarde voor hun ingangen hebben gedeponeerd, nagenoeg onbereikbaar geworden. In twee ziekenhuizen, Jenin Hospitaal en het ziekenhuis Ibn Sina, is geen elektriciteit meer. Ze proberen met generators functies als dialyseren en de afdelingen voor special zorg draaiende te houden. Het hele kamp is nog steeds volledig ingesloten, met uitzondering van een westerse doorgang waardoor honderden mensen die werden gedwongen te vertrekken het kam konden verlaten. Niet dan nadat ze met gezichtsherkenning waren gecontroleerd. Enkelen werden aangehouden. Het aantal doden is intussen met twee vermeerderd tot 12, na een actie in Bruqin (gouvernement Jenin) waarbij twee man werden geliquideerd. Volgens Israel waren ze afkomstig uit  Qabatiya en waren ze betrokken geweest bij een recente schietpartij op een bus waarbij drie kolonisten werden gedood. Hun lichamen werden in beslag genomen en het huis waar ze verbleven werd met de grond gelijk gemaakt. Eén Israelische militair raakte gewond.

Verder zijn er nu meer dan 50 gewonden. De Palestijnse Halve Maan klaagt dat ze niet precies weten hoeveel, want ze kunnen ze niet allemaal bereiken. Om dezelfde reden is zijn er ook geen foto's of video's beschikbaar. Wel is weer bekend dat de Israeli's ook een aantal huizen in brand hebben gestoken. De rest van de Westoever is nog steeds op  slot met bijna 900 checkpoints en ijzeren hekken. Er staan nog steeds lange files en er dreigen tekorten aan vers fruit en groente. Neem het goueverement Bethlehem, daar zij 53 ijzeren hekken geplaatst die het onmogelijk maken dorpen in de omgeving te bereiken en waar dus tekorten dreigen.

Intussen werd bekend dat Israel ook probeert onder de bepaling van de wapenstilstand met Libanon uit te komen die aangaf dat het na 60 dagen diende terug te trekken. Er zijn onderhandelingen gaande met de VS, Frankrijk en Libanon. Israel wil langer blijven totdat het Libanese leger zich volledig in het gebied van Zuid-Libanon heeft geïnstalleerd. Onderwijl blaast het nog regelmatig hele of halve dopen en dorpjes op en volgens de Israelische pers zouden er ook nog wapens worden gevonden. Libanon heeft al een aantal keren geklaagd dat Israel zich - met zijn vernielzucht - niet aan het bestand houdt, maar daar trekt Israel zich niets van aan en de Amerikanen en Fransen houden zich stil. 

In Gaza werden ondanks het bestand twee mensen gedood door tankvuur terwijl een kanonneerboot een man aan de kust verwondde. Het waren de vierde en vijfde dode, na de 14-jarige Zakaria Barbakh en twee anderen van een paar dagen geleden. De Israelische minister van Buitenlandse Zaken Sa'ar was in Hongerije waar hij met zij Hongaarse ambtsgenoot Peter Szijjarto een verklaring uitgaf dat het Internationaal Gerechtshof dat aanhoudingsbevelen afgaf voor Netayahu en ex-minister van Defensie Yoav Gallant, ''gepolitiseerd eb corrupt'' was. 

Israel verplaatst Gaza naar de Westoever

 Israel is bezig het vluchtelingenkamp Jenin op de uit Gaza bekende wijze te veranderen. Bij de gisteren begonnen "Iron Wall'' actie zijn tot dusver 10 doden gevallen en meer dan 40 gewonden. Onder de gewonden zijn vijf artsen van het regeringshospitaal, die beschoten waren op weg naar hun werk. Het hospitaal is nagenoeg onbereikbaar geworden door gigantische zandwallen die zijn opgeworpen door een onwaarschijnlijk leger aan graafmachines en bulldozers de minister Israel Katz heeft laten aanrukken tezamen met jeeps, pantserwagens, Apache-helikopters en vliegtuigen. 

Het kamp is rondom afgezet, en er zijn overal scherpschutters geposteerd, niemand waagt zich buiten. De bulldozers en graafmachines zijn intussen bezig de straten flink om te ploegen. Het licht is in delen van het kamp uitgevallen na een forse explosie, het internet is buiten werking.  Ook ambulances kunnen niet vrij bewegen, er liggen nog hier en daar gewonden en doden die niet konden worden opgehaald.

Het ziekenhuis is volgens het recept van Gaza ongeveer uitgeschakeld. Maar wat eveneens erg aan Gaza doet denken is dat een vooralsnog onbekend aantal families uit verschillende straten opdracht heeft gekregen tijdelijk te verhuizen naar Wadi Burqin ten westen van Jenin. Er is één doorgang voor hen opengelaten. De burgemeester, Mohammed Jarrar, heeft  de plaatsen Burqa, Kafr Dan en Arrabeh gevraagd auto's te sturen, want auto's kunnen zich in Jenin niet bewegen. De families die moesten vertrekken voege zich bij een 2.000-tal families die voorheen al het vel had geruimd in verband met de voortdurende belegeringen, het laatst door de Veiligheidstroepen van de Palestijnse Autoriteit. Overigens meldde de burgemeester ook dat 600 mensen vastzitten in het Regeringshospitaal.

Minister Katz van Veiligheid stelde dat de operatie de situatie van het kamp onherkenbaar zal veranderen en dat de ''terroristische infrastructuur'' niet zal terugkeren. De operatie vindt trouwens plaats tegen de achtergrond van een Westoever die meer bezet is dan ooit. Overal zijn checkpoints, het zij er nu 898, en overal staat het verkeer vast. In Idhna, Tarqumiyya, Seir, Beit Awa, al-Samu, Beit Ummar en al-Sheikh bij Hebron vonden maandagnacht invallen plaats en in Ihdna werd slooporders voor zeven huizen afgegeven. In Hebron zelf overleed een 45-jarige vrouw met verschijnselen van een hartaanval omdat haar ambulance op weg naar het ziekenhuis lang werd opgehouden. In Bethlehem zijn 98 checkpoints en ijzeren hekken geïnstalleerd. Afgelopen nacht werden in diverse plaatsen tenminste 50 mensen opgepakt volgens het persbureau Wafa, andere spreken van nog meer arrestaties

De naam van de operatie, Iron Wall, is overigens ontleend aan de titel van een beroemd artikel van Zeëv Jabotinsky, de Godfather van de Herut (later Likud), uit 1923. Hij doelde ermee op de manier waarop Israel als het ware een ijzeren muur diende op te werpen van militaire kracht om zich zodoende  de omringende moslim hordes van het lijf te houden. Het is een aanpak die werd voortgezet door Ben Gurion en latere leiders. Ook Netanyahu c.s. bedienen zich er nu van in het kader van hun Westoever-initiatief gericht tegen de agressie van Iran. The Iron Wall was ook de titel van een boek van de Midden-Oostendeskundige Avi Shlaim, die uiteenzette dat Israel nooit iets anders heeft gedaan dan ijzerene gordijnen van agressie opwerpen tegen de omringende wereld.  

Het-staakt-het-vuren houdt voorlopig stand

 

Een groot deel van de inwoners van Gaza is op weg naar huis. Dat is meestal een hoop puin, en vaak is het moeilijk om zelfs de juiste hoop puin te vinden, zo veel straten en wijken zijn totaal onherkenbaar. Maar Gaza krabbelt weer een beetje op. Er zijn 915 vrachtauto's aangekomen en hoe de verdeling van het voedsel in zijn werk gaat is onduidelijk, maar er wordt nog niet geklaagd. Wat intussen ook gebeurt is dat de overgebleven civiele hulpverleners (ze hebben ruim 1.000 man verloren) op zoek gaan naar onder het puin achtergebleven lijken. Maandag werden er 137 geborgen, dinsdag waren het er 72. Samen 209. Er zijn treurige verhalen bij van mensen die alleen een verzameling botten aantreffen. 

Nog niet iedereen kan intussen naar huis. Zaterdag is het pas mogelijk voor wie in het zuiden terecht is gekomen en naar het noorden wil om op zoek te gaan. Noord-Gaza ziet er zo uit, ze moeten een sterke maag hebben om er oog in oog mee te komen.

Het staakt-het-vuren staat op dag drie van de wapenstilstand nog overeind. Maar helaas waren de Israeli's nog wat trigger happy, zodat ze een jongen doodschoten ''die onze troepen bedreigde''. Het was Zakaria Barbakh. Hij was slechts 14 jaar oud, een kolossale bedreiging. Nog twee anderen werden op een vergelijkbare manier vermoord. 

Gaza was verrast toen maandag de drie Israelische gijzelaars werden overgedragen aan het Rode Kuis, dat werd gedaan door zwaar bewapende en geüniformeerde leden van de Ezzedin al Qassam brigade. Die waren ineens terug van lang onzichtbaar geweest. De gijzelaars, drie jonge vrouwen, bleken overigens goed doorvoed en ook gezond te zijn. Ze kregen ook nog pakketjes voor thuis mee. Israeli's waren over het algemeen minder blij met de ''terugkeer'' van Hamas. Sommigen toonden volop hun afkeer.

De Israelische opperbevelhebber Herzl Halevi heeft dinsdag bekend gemaakt dat hij op 6 maart aftreedt in verband met het feit dat hij zich schuldig acht aan de gebeurtenissen van 7 oktober 2023. De volgende die moet opstappen, die eigenlijk vóór iedereen had moeten opstappen, is Netanyahu, Maar dat gaat niet gebeuren.

De Israelische minister van Veiligheid Katz heeft zich een cadeautje gegund omdat Hamas niet minder dan 1.900 gijzelaars, pardon Palestijnse gevangenen terug gaat krijgen vond hij dat hij wel een pleister op de wond mocht hebben. Dus heeft hij alle administratieve hechtenissen opgeheven die kolonisten opgelegd hadden gekregen. Trump heeft daar maandag nog wat aan toegevoegd: ook de sancties die president Biden aan kolonisten had opgelegd heeft hij ingetrokken. Niet dat de kolonisten van die sancties veel last hebben gehad, maar nu zijn ze weer helemaal onbelast. Gelukkig konden ze maandag weer fijn aan de slag, terwijl het bezettingsleger dinsdag in Jenin stevig de oorlog op de Westoever in een hogere versnelling oppakte. 

Israel begint grote militaire actie om ''de nederzettingen te beschermen'' in Jenin

Brand in Funduq

Het Israelische bezettingsleger heeft op de tweede dag van het bestand in Gaza een ongekend heftige aanval gelanceerd op Jenin en het vluchtelingenkamp Jenin. Toepen zijn het kamp binnengevallen en aan de actie nemen militaire vliegtuigen deel en Apache helikopters die met munitie van zwaar kaliber het kamp beschieten. Volgens de eerste berichten zijn er inmiddels acht doden gevallen en 35 gewonden. Het zullen er zeker (veel) meer worden. Het is duidelijk dat de aanval zeker meerdere dagen gaat  duren. ''Zoveel als nodig''', was het korte commentaar van een militaire woordvoerder.

Netanyahu vertelde dat de militairen en de Shin Bet een ''grote militaire operatie hebben gestart om de veiligheid van de nederzettingen te helpen verzekeren''. En: "We bewegen ons resoluut tegen de Iraanse as waarheen deze zijn wapens ook naar toe stuurt, Gaza, Libanon, Syrië, Jemen en de Westoever''. Tot de actie was besloten tijdens de kabinetsvergadering van vrijdag, kennelijk om de bittere pil te verzachten van het vrijlaten van zo'n 1.900 gevangen Palestijnse gijzelaars. Minister Katz (nu) van Veiligheid verzekerde dat hij het leger opdracht had gegeven om met  ''extreem geweld de nederzettingen en de kolonisten te beschermen".' 

Opstoppingen op de Westoever

De operatie vindt plaats tegen de achtergrond van een Westoever waar de Palestijnen zoveel mogelijk aan banden zijn gelegd en de kolonisten maandag volop hun gang konden gaan. De Palestijnse steden en dorpen zijn volledig van elkaar gescheiden door draconische afsluitingen van wegen en checkpoints. Door de hele Westoever staan lange files. De kolonisten staken intussen in de  dorpen Jinsafut en  Funduq bij Qalqilya een aantal auto's, huizen en een workshopt in brand. In Sinjil gingen twee huizen en vier auto's in vlammen op. In Ein Siniya werden huizen in brand gestoken, in Turmusaya werden vernielingen aangericht. En op weg nr 60, bij Lubban al Sharqiyya werden auto's met stenen bekogeld. Twee Israelische kolonisten raakten gewond toen zij een Palestijnse veiligheidsofficier in Funduq met pepperspray besproeiden en hij het vuur opende. 

In Azzoun bij Qalqilya werd het leger gebruikt om 60 Palestijnen op te pakken. Je zou verwachten dat het bezettingsleger dat volgens internationale wetten de Palestijnen moet beschermen dáárvoor  zou worden ingezet. Maar in Israel zijn integendeel de illegale nederzettingen de plaatsen die bescherming genieten, evenals de hooligans en misdadige idioten die ze bewonen. 

Grootscheepse arrestatie- of vernederingsactie in Azzoun

Israel gaat sputterend akkoord met een bestand dat mogelijk de tweede fase niet zal overleven

Hongerend wacht Gaza af

Het Israelische kabinet is dus uiteindelijk akkoord gegaan met de overeenkomst over het staakt-het-vuren met Hamas. Het had wat voeten in aarde, want nadat het "Veiligheidskabinet'' zijn fiat had gegeven werd eerst gedacht dat het volledige kabinet dan wel na de shabbat oftewel op zaterdagavond, zou gaan stemmen. Maar omdat het ''over leven en dood'' ging werd toch doorvergaderd. Pas na zeven uur praten was het kabinet - het was toen inmiddels 1 uur 's nachts - eruit. Van de ministers waren er 24 vóór. Zoals verwacht stemden Itamar ben Gvir en zijn twee collega's van Otzma Yehudit (Joodse Kracht) tegen. Hetzelfde geldt voor Smotrich van de Religieuze Zionisten en diens twee partijgenoten. Daarnaast waren twee Likudniks, Amichai Chikli en David Amsalem, ook tegen. 

 De deal gaat nu zondag om half negen 's ochtends (8.30 uur Nederlandse tijd) in. De 33 Israelischc gijzelaars worden, drie per dag, uitgewisseld tegen een veel groter aantal van een kleine 1.000 Palestijnen, over een periode van zes weken. Eén van de eersten is Khalida Jarrar die sinds oktober 2023 zonder vorm van proces in eenzame opsluiting zat. Een andere - omstreden - Palestijnse gijzelaar/veroordeelde zou Zakaria Zubeidi uit Jenin zijn, één van degenen die ooit via een spectaculaire ondergrondse gang uit de  gevangenis ontsnapte. Eerder was hij directeur van het Theater in Jenin.  

Van zelfsprekend is de situatie in Gaza gespannen. Vrachtauto's met hulpgoederen staan klaar of stellen zich op, de directeur van de elektriciteitsmaatschappij zegt dat zijn mannen klaar staan om alle weer te repareren (wat kàn er gerepareerd worden, alles is kapot), de regering van Gaza riep iedereen op om kalm te blijven en zei dat alle (nog levende) ambtenaren zijn verspreid over de Strook, onder andere om de orde te handhaven. En de Palestijnse Autoriteit meldde, o ironie, dat zij bereid was om haar taken in Gaza weer volledig op zich te nemen.

Tot zover lijkt alles in orde. Maar dan is het toch even tijd om twee keer na te denken. Want hoe zit dat in het Israelische kabinet? Ben Gvir had gezegd dat hij zou opstappen als het akkoord werd goedgekeurd. Hij heeft dat niet gedaan. Smotrich dreigde hetzelfde te doen, maar zei dat hij later weer terug zou kunnen keren. Als de strijd wordt hervat. Waarom zijn ze niet opgestapt? Hebben ze te horen gekregen dat dat waarschijnlijk gaat gebeuren? Dat de strijd weer al worden hervat? Netanyahu heeft toch steeds gezegd dat hij Hamas met wortel en tak wilde uitroeien en dat hij zich daar door niets vanaf wilde laten brengen? En is het niet zo dat behalve de afspraken aangaande zes weken stoppen van de strijd eigenlijk alles nog moet worden geregeld? Er staat bijvoorbeeld nog niets op papier over wie het in Gaza voor het zeggen zal gaan krijgen. Zelfs over welke Palestijnen er in de tweede fase moeten worden vrijgelaten is nog niets beslist. Ze hebben de emir van Qatar, en de Egyptische onderhandelaar naar verluidt zich krachtig ingespannen om Marwan Barghouti op de lijst te krijgen, de man die de meeste stemmen zou krijgen bij de Palestijnse presidentsverkiezingen als hij niet steeds in een Israelische gevangenis zat, een ware Mandela. Ze hebben hun streven even opgeschort tot de tweede fase van het akkoord aan de orde komt.

Als die fase er dus komt. Maar gaat dat gebeuren? Diplomaten vertelden de Israelische krant Haaretz dat ze vrezen dat het akkoord mogelijk de eerste fase niet zal overleven, maar zeker de tweede niet. Volgens hen heeft bij het sluiten van dit akkoord zeker meegespeeld dat Trumps afgevaardigde Witkoff zich in de strijd heeft gemengd, en Netanyahu de oren zou hebben gewassen. (Israelische diplomaten bekende in de tussentijd ook, volgens Haaretz. dat anders dan het in het nieuws kwam, het niet Hamas maar steeds Netanyahu was geweest die een staakt-het-vuren tegenhield. Ik heb dus ook altijd gelijk gehad dat ik er nooit een woord over heb geschreven). Maar wat zal Trump in een latere fase gaan doen? Dat is volledig onduidelijk, zoals eigenlijk bijna met alles wat hij wel of niet zal gaan doen. Maar dat het van hem zal afhangen wat er gaat gebeuren, staat als een paal boven water. Dat is een angstig vooruitzicht. Maar wat kunnen we er aan veranderen. We wachten dus af.

 

Sam Husseini wordt verwijderd  tijdens Blinkens laatste persconferentie

Intussen heeft onze ex-minister Kaag promotie gemaakt. VN-secretaris-generaal heeft haar naast haar taak als coördinator van de wederopbouw van Gaza tot tijdelijk VN-gezant voor het vredesproces in het Midden-Oosten benoemd. Ze zei te zullen streven naar een twee-statenoplossing. Die zal er hopelijk nooit komen, en dat is maar goed ook. Het is hoe dan ook tijd dat de Palestijnen een keer mogen praten over hun eigen toekomst. Eigenlijk heeft ze nu twee onmogelijke taken. God moge haar bijstaan. President Biden en zijn hulpje Antony Blinken hebben intussen hun laatste persconferenties gegeven. Vooral  Blinken werd daarbij (onder meer door de journalisten Sam Husseini en Max Blumenthal) gelukkig volmondig uitgescholden voor ''Secretary of Genocide" en Pleger van een Holocaust'' wat ze zijn en zoals ze ook in de geschiedenisboeken zullen worden weergegeven. Deze dodelijke periode ligt gelukkig achter ons, we zullen niet meer worden getrakteerd op een minister van Buitenlandse Zaken die elf keer (11 x) op en neer reist naar het Midden-Oosten en daar dan helemaal niets bereikt. Good riddance. 

En verder: sinds het staakt-het-vuren bekend werd gemaakt zij er weer 122 mensen gedood in Gaza. UNICEF voegt daaraan toe dat sinds Israel zijn genocidale campagne begon er per dag 35 kinderen zijn vermoord. Per dag 35! De Israelische militairen gaan intussen door met het opblazen van hele blokken huizen in onder meer Jabalya. De Israelische regering heeft maatregelen getroffen om te zorgen dat de Westoever niet vanwege het bestand gaat feestvieren. Er zijn extra roadblocks ingesteld en dorpen bij elkaar gevoegd in afgesloten eilandjes om de zorgen dat er weinig beweging mogelijk is. 

De mensenrechtenorganisatie Euro-med deed een beroep op alle landen om mechanismen in te stellen die het mogelijk maken om alle plegers van oorlogsmisdaden tijdens de Israelische campagne te vervolgen. Dyab Abu Jahjah, de leider van de organisatie Hind Rajab Foundation, maakte desgevraagd bekend dat een staakt-het-vuren het voor zijn organisatie een stuk makkelijker zal maken om bewijsmateriaal te vergaren. De Hind Rajab Foundation gaat daar zeker mee door.  En zo is er steeds weer meer nieuws te melden.  

De bedrieger Netanyahu herhaalde een oude truc, het bestand moet nog even wachten

 

Ik ben blij dat ik me er weer van heb weerhouden om te gaan juichen voor een staakt-het-vuren in Gaza. Tot nu toe is een een aanzienlijk deel van de berichtgeving steeds gegaan over de kansen dat onderhandelingen tussen Israel-Qatar-Egypte-de VS wel of niet een staakt-het-vuren zou gaan opleveren. Iedere keer heb ik geweigerd om me daarmee bezig te houden in de vrij zekere wetenschap/veronderstelling dat Netanyahu wel weer een smoes zou bedenken om zich eruit te wurmen. 

Dit keer leek het echter bijna zeker dat het goed zou gaan. Alle kranten openden ermee ren alle tv-rubrieken bestelden hun Bart Wallets en Natascha's van Weezel om eindeloos te ouwehoeren over het prettige nieuws. Maar zie, een zag later doet Netanyahu het weer: hij stelt een besluit van het Israelische kabinet uit totdat Hamas zich helemaal geschaard heeft achter wat de onderhandelaars hebben afgesproken. Dat wil zeggen: er komt waarschijnlijk helemaal geen Israelisch besluit, want Hamas is geen millimeter afgeweken van wat was afgesproken. Het is gewoon de standaard truc van de oude bedrieger N. die nog geen verzwakking wil accepteren van zijn kabinet door te accepteren dat minister Smotrich er de brui aan geeft en daarom de schuld maar aan Hamas geeft, omdat een groot deel van de wereld dat nu eenmaal altijd slikt.

Intussen was er wel een indicatie dat Israel er dicht bij was. Ze hebben tenminste de kans aangegrepen om nog gauw even een journalist, een mensenrechtenactivist en een dokter met hun families dood te bombarderen. Verder zetten ze wat meer druk op de ketel te zetten door weer eens tenten in Mawasi plat te gooien en nog eens 20 doden te maken in Jabalya in het noorden; in totaal zijn er na de aankondiging van het bestand tenminste weer 72 doden gevallen, ruim de helft vrouwen en kinderen. 

Intussen is het wel de moeite waard om een blik te werpen op de punten die overeengekomen waren. Het is een drietraps-akkoord waarvan de eerste fase - een staakt-het-vuren van 42 dagen - zondag zou ingaan. Er zouden 33 Israelische gijzelaars (zwakke en zieke personen het eerst) worden uitgewisseld tegen een duizendtal Palestijnse gevangenen (eigenlijk ook gewoon gijzelaars maar dan mensen die soms al jarenlang gevangen zaten). Het Israelische leger zou zich terugtrekken uit dichtbevolkte gebieden en ook uit het Philadelphi-corridor tussen Egypte en Zuid-Gaza. De ontheemde bevolking mag - te voet - terugkeren naar huis, ook al zijn er weinig huizen gespaard in Gaza.  Er zouden 600 vrachtauto's met hulpgoederen per dag worden toegelaten in de Gaza-strook. Maar daarbij doen zich al meteen moeilijkheden voor: waar halen ze zo gauw vrachtauto's vandaan, hoe komen die in Gaza als er maar één grensovergang (Rafah) opengaat en het moeilijkste: hoe komt in Godsnaam de verdeling van de hulp tot stand als vrijwel tegelijkertijd de Israelische wet van kracht wordt waarbij de VN-organisatie UNRWA wordt geweerd in Gaza (en trouwens ook op de Westoever).

Tijdens de eerste fase wordt verder onderhandeld over fase twee, waarin alle gijzelaars teruggaan naar huis. Een derde fase zou moeten gaan over het beëindigen van de strijd en de plannen voor wederopbouw. Maar zover zal het misschien niet komen, want dat is het punt waarover Smotrich viel: hij wil een keiharde garantie van Netanyahu dat de oorlog weer zal worden hervat tot de overwinning is bereikt. Los daarvan is dit gedeelte van de onderhandelingen het meest gevaarlijk, want wie gaat Gaza besturen? Gaat Hamas, dat volgens sommigen (onder wie ook de Amerikaanse minister Blinken) intussen zijn verliezen weer heeft aangevuld tot bijna de sterkte van vóór 7 oktober 2023? Of gaat het zonder Hamas maar hoe wordt dat dan alsnog buiten spel gezet? En wie gaat er in Jezusnaam aan het werk in Gaza om de miljardenklus van het opruimen van het puin te klaren? Hoe krijgt men zwaar materieel in Gaza? Hoe komt men aan het geld? Allemaal vragen waarop op dit moment geen antwoord is.

Wat onderwijl wel opmerkelijk is, is hoe makkelijk de nieuwsprogramma's (althans wat we hier in het Westen te zien krijgen) over een aantal vragen heen walsen. Er wordt nagenoeg gekraaid van blijdschap, maar wat vergeten wordt is dat er geen ziekenhuizen in Gaza meer zijn en de meeste dokters zijn opgepakt als ze tenminste niet zijn gedood. Intussen heeft de hele strook een lange lange periode van ondervoeding of zelfs regelrechte hongersnood gekend, wat zeker tot lange termijn gevolgen zal leiden. Dat het het gebied is met de grootste dichtheid op aarde aan mensen bij wie één of meerdere ledematen zijn geamputeerd. Dat er een ongekende crisis is wat scholing betreft en een immens tekort aan scholen en universiteiten. En dat er een werkeloosheid heerst van minimaal 80 procent.    

En er is nog iets: Gaza heeft een enorme prijs betaald voor de onverzadigbare moordlust  van de Israeli's, de onvoorstelbaar stompzinnige zionistische wijze waarop president Biden en zijn schildknaap Blinken dat hebben gefaciliteerd, de wijze waarop ze daarbij zijn geholpen door Duitsland en Groot-Brittannië en het wegkijken van het grootste deel van de Westerse wereld. Het dodental in Gaza bedraagt nu bijna 47.000, maar ik denk dat we beter kunnen uitgaan van een kleine 100.000, iets meer dan het dubbel daarvan. Ik denk dat Gaza niet gaat vergeten wat er is gebeurd en uiteindelijk genoegdoening zal gaan eisen voor deze kleine Holocaust. Er loopt ondertussen nog een zaak wegens genocide bij het Internationaal Gerechtshof, er zijn aanhoudingsbevelen uitgevaardigd door het Internationaal Strafhof en ik vermoed dat particulieren (onder woe onder meer de Hind Rajab Foundation) nog wel met aanklachten tegen individuele militairen zullen komen. Het verhaal is nog lang niet uit als de vliegtuigen niet meer opstijgen. Voor Israel zullen de gevolgen waarschijnlijk op termijn ook zeker niet mis zijn. Maar daarover schrijf ik een andere keer.

Israel doodt in twee dagen 11 mensen in Jenin

De zes van dinsdag, op de voorgrond 2e van links de 14-jarige

Ondanks het nieuws van het ophanden zijnde staakt-het-vuren in Gaza heeft Israel dinsdagavond met een drone-aanval zes mensen, onder wie een 14-jarige jongen gedood in het vluchtelingenkamp Jenin. Een drone vuurde drie raketten af op een groep mensen bij de al-Awda rotonde in het kamp. Vervolgens werden vier lijken binnengebracht bij het Gouvernementele Ziekenhuis en twee bij het Ibn Sina hospitaal. Er waren ook drie gewonden.

 Woensdagavond werd de operatie herhaald. Toen waren er vijf doden die werden aangeleverd bij het Gouvernementele Hospitaal en twee gewonden in kritieke toestand. De doden van dinsdag waren Mahmoud Ashraf Mustafa Gharbia (14), vervolgens drie broers: Moamen Ibrahim Mahmoud Abu al-Haija (27), Amir Ibrahim Mahmoud Abu al-Haija (26), en Baha Ibrahim Mahmoud Abu al-Haija (32),en verder Husan Hassan 'Issa Qanouh (33) en Ibrahim Mustafa Ibrahim Qanari (26). De namen van de vijf doden van woensdag zijn nog niet bekend gemaakt. 

De twee aanvallen werden uitgevoerd ondanks het feit dat de veiligheidstroepen van de Palestijnse Autoriteit nog steeds in Jein opereren. Brigade-generaal Anwar Rajab van de Palestijnse Autoriteit toonde zich verontwaardigd dat de Israeli's zulke dingen deden ''terwijl wij proberen orde en veiligheid te handhaven''. Het aantal door de Israeli's vermoorde Palestijnen van de Westoever bedraagt nu 857 sinds 7 oktober 2023, van wie 174 kinderen.

The Lancet: aantal doden in Gaza zal veel hoger uitvallen dan de tot nu toe gepubliceerde cijfers

De verliescijfers van het ministerie van Gezondheid in Gaza (MvG) worden over het algemeen geciteerd en de meeste gebruikers gaan er vanuit dat ze min of meer accuraat zijn, met de aantekening dat er een marge is van 11.000 vermisten van wie een groot deel onder het puin ligt. Er zijn ook instanties die aangeven dat de cijfers zijn overdreven, waaronder  de Israeli's en de Amerikanen. Maar vrijdag was een ander geluid te horen: het wetenschappelijke tijdschrift The Lancet publiceerde een studie waaruit blijkt dat de het Gazaanse ministerie vermoedelijk 41% van het dodental te laag aangeeft.

De studie, van de hand van de eerste auteur, Zeina Jamaluddin, epidemioloog van de  Londense School voor Hygiene en Tropische Geneeskunde, gebruikte de methode capture-recapture die eerder is toegepast bij diverse conflicten in de wereld, waaronder Bosnië en Ruwanda -Burundi. De cijfers van het MvG die zijn gebaseerd op de lijsten van de ziekenhuizen, werden vergeleken met een lijst waarop familieleden hun sterfgevallen konden melden en met diverse ''sociale media'' (Facebook, Whatsapp, Instagram en X en Telegram). De drie lijsten werden ontdaan van overlappingen en gecombineerd. Vervolgens kwam er - in juli 2024, toen de lijst van het MvG het aantal van 37.877 doden aangaf  - een aantal uit van tussen de 55.298  en 78.525.  Het Lancet-team concludeerde dat de beste schatting van het aantal doden als gevolg van trauma door geweld zou uitkomen op 64.260, wat overeenkwam met een ''onderraportage'' door het MvG van 41%. Dit komt overeen met een 2.9% van de populatie van Gaza van voor de oorlog of 1 per 35 Gazanen.

Het team van de Lancet neemt aan dat de onderreportage van 41% voortduurt. Het neemt daarom aan waar op 6 oktober 2024 het cijfer van het MvG 41.909 bedroeg, het juiste aantal boven de 70.000 zou moeten liggen. (Inmiddels moet het de 80.000 hebben overschreden). Verder is het duidelijk dat 59, 1% van de slachtoffers kinderen, vrouwen, of ouderen zijn, wat volgens Zeina Jamaluddin de vraag doet rijzen in hoeverre Israel zij  best doet zo min mogelijk onschuldige slachtoffers te treffen. 

Ook is het belangrijk te weten dat de 11.000 vermisten niet zijn meegeteld, omdat onduidelijkheid bestaat over de vraag of zij niet zijn gearresteerd of anderszins nog in leven zijn. Evenmin zijn meegeteld alle sterfgevallen door honger, ziekte of gebrek aan schoon water en sanitaire omstandigheden. In vergelijking met andere studies die door dezelfde groep zij verricht zou het logisch zijn om te veronderstellen dat er in de periode februari tot augustus 2024 2689 doden zouden zijn geweest door niet besmettelijke infectieziekten, 2720 door endemische aandoeningen, 11.460 door mogelijke epidemieën en 330 door complicaties bij moeders en kinderen bij geboorten. De cijfers werden echter niet meegeteld omdat controle door de situatie te onzeker was. 

Wat echter vrij zeker is, is dat in een vreedzame situatie de nodige onaangename verrassingen te verwachten zijn. Waarschijnlijk zal het niet zover komen als de 186.000 doden die werden genoemd in een eerdere studie, maar flink hoger wordt het wel.

Nieuwsuur stelt vragen aan de verkeerde mensen als het om vervolging Israelische soldaten gaat

Hind Rajab

Het programma Nieuwsuur heeft zich woensdagavond op de Stichting Hind Rajab (SHR) gestort. De aanleiding was natuurlijk het verhaal dat een Israelische soldaat door zijn vaderland op het nippertje werd teruggehaald uit Brazilië, nadat de SHR een lijvig dossier naar Brazilië had gestuurd met video's en foto's van de huizen die hij had opgeblazen en de nodige beschrijvingen - waarna Brazilië een justitieel onderzoek was gestart. 

Op zich was dat natuurlijk een gunstige ontwikkeling, dat dossier en de actie van Brazilië, alleen jammer dat de soldaat op tijd weer thuis was. In ruim een jaar heeft Israel gegrossierd in taferelen van ontploffende huizen, kantoren en woonwijken, uiteengerukte lijken, gewonden en soms beelden genomen door drones van ontploffende mensen en voertuigen. Onder die beelden zijn er ook tientallen, zoniet honderden van krijgshaftig opgestelde soldaten die voor het thuisfront huizen of achter hen gelegen hele wijken opblazen, dan wel huizen in brand steken en zelfs van soldaten die voor de camera er prat op gaan dat ze eigenhandig kinderen hebben vermoord. Omdat het Israelische leger tegen dit soort acties geen enkele maatregel heeft genomen - integendeel, dit soort gedrag lijkt aan te moedigen - heeft de Stichting Hind Rajab intussen een flink aantal dossiers opgesteld, ook van Nederlanders. En dat lijkt me volledig terecht. Als niemand er paal er perk aan stelt of er zelfs maar iets van zegt, laat dan in godsnaam een stichting dat werk doen en de eigen richting van losgeslagen Israeli's een halt toeroepen. Bravo zou ik zeggen.

Maar daar dachten ze bij Nieuwsuur toch anders over. Het begon al met de vermelding dat de SHR is opgezet door de ''controversiële'' Belg Abou Jahjah. Hoezo controversieel? Oh ja, hij was geboren in Zuid-Libanon, in Hezbollah terrein, en hij heeft wel eens verteld dat hij niet alleen maar leuke herinneringen aan de Israelische acties uit die tijd heeft. Dat zette al de toon. Vervolgens kwam de strafpleiter Knoops in beeld, die staande voor het gebouw van het Internationale Strafhof liet weten dat wat de SHR doet wel tot strafvervolgingen kan leiden, maar er zuinigjes aan toevoegde dat het ook mensen zou kunnen inspireren om mensen zwart te maken. Hoe dat in zijn werk zou moeten gaan, was niet duidelijk. Er worden dossiers opgesteld op basis van openbaar foto- en filmmateriaal waarin die mensen zichzelf al behoorlijk zwart maken, zonder dat er iets mee gebeurt. Bij geweldszaken of verkrachtingen wordt er altijd op aangedrongen aangifte te doen en de enige instantie die er nu wat tegen onderneemt is de SHR. En als dat anderen  zou aanmoedigen om hetzelfde te gaan doen, wat dan nog? Maar Knoops is er altijd op uit om Israel te beschermen. Ik betwijfel eerlijk gezged of hij van katholiek Joods is geworden, maar sinds zijn huwelijk met Carry Hamburger is hij wel bijzonder voorzichtig geworden in dit opzicht.

Diab Abou Jahjah

Nieuwsuur had nog een pijl op zijn boog Dat was een interview met een meneer die tot voor kort een justitieel raadgever was geweest van de Israelische premier Netanyahu. Hij had hetzelfde op te merken als Knoops en voegde eraan toe dat ''zo'n stichting'' natuurlijk ook geen inzicht heeft in de militaire strategieën die bij het opblazen van woonblokken een rol spelen. Hij wist bovendien ook dat er nu ''heel veel'' onderzoeken lopen van de militaire procureur generaal naar het gedrag van individuele militairen. Hij zou er bij kunnen vertellen dat die waarschijnlijk uiteindelijk nagenoeg allemaal zullen worden geseponeerd. Maar dat is niet eens het belangrijkst. Want  waarom en hoezo vraagt Nieuwsuur uitsluitend een mening van een meneer die aan de kant staat van degenen die worden vervolgd? Waarom niet wat dieper ingegaan op de kant van de SHR? Wat we te zien kregen was een staaltje slaafse, ontkennende journalistiek waarbij en passant de mensen van de Hind Rajab Stichting de enigen waren die zwart werden gemaakt. Blijkbaar is het erg moeilijk voor een Nederlands medium om met een zekere afstand iets over Israel te maken en daarbij niet niet in oude gewoontes te vervallen.  

Libanon heeft na twee jaar weer een president

Joseph Aoun (Wikidata)

Libanon heeft eindelijk, na twee jaar en eindeloze pogingen met stemmingen die niet het vereiste aantal opleverden, weer een president, Het is Joseph Aoun geworden, sinds 2017 commandant van het Libanese leger. Hij is geen familie van de vorige president, Michael Aoun,  die volgens mij aanzienlijk flamboyanter was. Ik ben nog eens in de jaren negentig door hem uitgescholden en op het nippertje niet uit een persconferentie verwijderd in diens bunker onder zijn stukgeschoten paleis.

 Joseph Aoun kwam in de picture toen hij in 2015 commandant werd van de regio Zuid-Libanon. Er kwam toen een onder meer door Qatar geleide beweging op gang om hem  kandidaat-president te maken. Hij werd in 2017 de opperste commandant, een functie die twee keer werd verlengd, het laatst in december 2024. Uiteindelijk kreeg hij de steun van meer landen waarvan de VS en Saudi-Arabië het belangrijkst zijn. In het parlement, waar hij tweederde van de 128 stemmen moest krijgen haalde hij het met steun onder meer van de fractie van de Kataeb die wordt geleid door de moordenaar Samir Geagea, de Amal-beweging van Nabih Berri en de Progressieve Socialistische Partij van Jumblatt. '

Aoun, die morgen 61 wordt, werd geboren in het Metten district van Beirout. Hij haalde twee batchelors, één in militaire studies en één in internationale relaties, er werd verder opgeleid in de VS (onder meer in terrorisme-bestrijding) en in Syrië. Hij spreekt vloeiend Arabisch, Frans en Engels. Zij  benoeming zet, met steun van de Amerikanen en de Saudi's kracht bij aan de plannen om het Libanese leger de plaats te  laten overnemen van de Israeli's in Zuid-Libanon. Dat is hard nodig, want het einde van de termijn van het staakt-het-vuren nadert snel en de Israeli's hebben tot nu toe alleen de plaats Naqoura vrijgegeven. Ook heeft Unifil ruim 300 inbreuken van hen op het staakt-het-vuren opgetekend (waaronder het veelvuldig opblazen van huizen), tegen Hezbollah twee. De wederopbouw van Zuid-Libanon, die miljarden zal gaan kosten, kan dan ook ter hand worden genomen. Overigens maakte de twee jaar zonder president en Aouns verkiezing nog weer eens pijnlijk duidelijk dat het tijd is hopeloos verouderde Libanese kiessysteem aan te pakken, waarbij is vastgelegd dat de president altijd een christen, de premier altijd een sunniet, het hoofd van het parlement altijd een sjiïet en de commandanten van leger en de inlichtingendiensten altijd christenen moet zijn. Het is  totaal onwerkbaar geworden.

Man en twee neefjes gedood bij Tubas

Drie keer Basharat

Een Israelisch vliegtuig (of drone, dat is niet duidelijk) heeft voor de tweede maal in twee dagen een bombardement uitgevoerd in Tamoun, een plaats ten noorden van Tubas op de Westoever. Daarbij werd de 23-jarige Adam Kheir-eddin Ahmed Basharat gedood. Maar niet alleen hij, ook zijn twee kleine neefjes, de negenjarige Reda Ali Ahmed Basharat en de 10-jarige Hamza Ammar Ahmed Basharat werden door dezelfde bom gedood. Het is overigens bezetters verboden om burgers van bezette gebieden vanuit de lucht aan te vallen. Het geldt als een oorlogsmisdaad. Het aantal door Israel gedode Palestijnen van de Westoever sinds 7 oktober 2023 is nu 845, van wie 175 kinderen.

Israelische troepen hebben in de nacht van dinsdag op woensdag 45 arrestaties verricht. Onder de arrestanten waren ook een vrouw en een kind. Het aantal van 45 is abnormaal hoog, gewoonlijk worden er per dag 15-20 mensen opgepakt. De arrestaties vonden plaats in Hebron, Nablus, Tubas, Tulkarem, Ramallah en Jeruzalem. In de plaats Sa'ir (bij Hebron) werd een gezelschap van 25 mensen op straat gescreend. Er werden twee van de 25 opgepakt. Volgens het Comité van (ex) gevangenen en de Palestijnse Vereniging van Gevangenen is het aantal van 11.000 gevangenen intussen ruimschoots overschreden.

Ja'afar Dababseh die dinsdag werd gedood

Volgens het laatste rapport van het Verzetscomité tegen de Muur en de Nederzettingen zijn er in het jaar 2024 niet minder dan 16.612 aanvallen uitgevoerd door kolonisten op Palestijnse burgers en hun bezittingen. Dat betekent een enorme toename ten opzichte van het jaar ervoor. In de plaats Bardala in hey noorden van de Jordaanvallei werden dinsdag twee Palestijnen opgepakt die zich verzet hadden tegen een diefstal van koeien die toebehoorden aan Palestijnen. Op de weg van Ramallah naar Nablus werden dinsdag auto's met stenen bekogeld. In Jeruzalem zag - in Silwan - de Palestijn Shadi Samreen zich gedwongen zijn eigen huis te slopen dat zogenaamd zonder vergunning was gebouwd. In het Fawar-kamp (ten zuiden van Hebron) raakten dinsdagavond vier Palestijnen gewond met scherpe munitie die door Israeli's was afgevuurd tijdens een bestorming van het kamp.

Israel en Palestijnse Autoriteit beide in actie op de Westoever en Trump dreigt

Een speciale eenheid undercover soldaten is dinsdagmorgen heel vroeg het dorp al-Badhan (ten noordoosten van Nablus) binnengedrongen en heeft daar het vuur geopend op de 40-jarige Ja'afar Ahmed al-Dababseh toen hij zich voor zijn huis vertoonde. Hij overleed ter plekke aan zijn verwondingen. Het was een vooropgezette moord. Een woordvoerder van De Ezzedin al-Qassem-eenheden bevestigde later dat Ja'afar Dababseh een commandant van de eenheden van Hamas was. 

 Op dezelfde dag werden bij een beschieting in  Tamoun (etn zuidoosten van Tubas) twee mannen gedood. De één was Suleiman Mustafa Oteishat, wie de andere was bleef onduidelijk, zijn lichaam werd door het bezettingsleger in beslag genomen. De Israelische troepen waren Tamoun kort na middernacht binnengedrongen. Ze vielen huizen binnen en er vlogen drones laag over. Vermoedelijk was de beschieting het werk van één van de drones. Zondag werd in het Askar kamp bij Nablus de 17-jarige Moataz Ahmed Madani doodgeschoten. Dat gebeurde toen de Israelische soldaten het kamp bestormden en in het wilde weg kogels en traangasgranaten afvuurden. Een dag eerder werd in het dorp Meithalun (ten zuiden van Jenin) de 37-jarige Hassan Ali Rabaya doodgeschoten nadat eerst zijn huis een tijd lang was belegerd. Sinds 7 oktober heeft het Israelische bezettingsleger 842 Palestijnen van de Westoever gedood, waarvan 173 kinderen. Er werden 7.000 Palestijnen gewond. 

De Palestijnse Veiligheidstroepen zijn intussen nog steeds bezig met hun ''schoonmaak''actie in en rond Jenin. Afgezien daarvan heeft Hamas geprotesteerd tegen een actie van de troepen van de Palestijnse Autoriteit bij de plaat Attil (ten noorden van Tulkarem) waarbij drie verzetsstrijders gewond zijn geraakt. Hamas noemde het een ''escalatie waaruit de onvaderlandslievende wijze van de veiligheidstroepen van de PA bleek.  Bij de actie van de troepen van de PA raakte de oprichter van de Tulkarem Brigade, Yousef Muhanna, zwaar gewond.

Het Israelische leger is intussen een zoekactie aan het houden in de buurt van Qalqilya naar de schutter(s) op een bus, waarbij maandag drie Israeli's werden gedood. Kolonisten staken in de nacht van maandag op dinsdag verscheidene Palestijnse huizen in brand. Minister van Financiën Bezalel Smotrich riep op tot een actie waarbij nu eens eindelijk alle wapens en alle ''terroristen'' van de Westoever uit de wereld zouden worden geholpen. Op sociale media pronkten intussen kaarten van Israel waarop al het nieuw verworven gebied, waaronder in Libanon en Syrië stond afgebeeld. Ook die kwamen uit de koker van Smotrich. De suggestie was dat Israel het allemaal wil houden. De Palestijnse Autoriteit en Jordanië lieten hiertegen een protest horen.

In Gaza werd intussen door gebombardeerd. Er waren minimaal 49 slachtoffers, waaronder vier kinderen in een tent in het ''veilige'' Mawasi gebied. Onderwijl zwellen de berichten weer aan dat er een staakt-het-vuren aan aan het komen is met een eerste wisseling van gijzelaars. Donald Trump, net bevestigd als overwinnaar van de verkiezingen om het presidentschap, schijnt zijn kans te ruiken. Hij zet dat '' de hel zou losbreken als de gijzelaars (hij bedoelt de Israelische gijzelaars) niet vrij zouden komen  voordat hij is geïnaugureerd''. Die hel, lichtte hij toe, zou vooral voor Hamas heel onplezierig uitpakken. Hamas liet intussen weten dat het bij de deal wèl vasthoudt aan de eis dat Israel zijn militaire acties staakt. 

  

De voorlopige statistiek van een Israelische krijgstocht zonder einde

Het nieuwe jaar is een mooie gelegenheid om de balans op te maken moet het Palestijnse media bureau hebben gedacht. Dus publiceerde het de jongste statistiek van de Israelische genocide. Dit begint met de constatering dat - dankzij de bereidwillige medewerking van Amerika (dat vier keer een resolutie van de Veiligheidsraad torpedeerde en de noodzakelijke bommen leverde tot een bedrag van - inmiddels - 25,9 miljard dollar) er tot nu toe 88.000 ton (88.000.000 kilo) explosieven op Gaza zijn gedropt. Dat komt overeen met vier maal de atoombom die werd uitgeworpen boven Hiroshima.

Vernielingen

Daardoor is het aantal gedode en vermiste personen opgelopen tot 56.715 (waarvan 11. 200  waarvan de lichamen ontbreken of die onder het puin liggen). Daaronder waren 1.413 families die geheel werden uitgeroeid en 3.467 familie waarvan nog één lid gespaard bleef. Er werden 17.818 kinderen gedood (het grootste deel onder de 5, en 12.287 vrouwen. 35.060 kinderen hebben beide ouders verloren of één van hen, 12.125 vrouwen raakten hun echtgenoot kwijt. 

De statistieken zijn echter onvolledig, want 44 kinderen stierven door ondervoeding, meerdere honderden werden echter niet geregistreerd; zes kinderen stierven door onderkoeling, maar enkele honderden werden evenmin geregistreerd. Verder zij er geen gegevens over sterfgevallen onder de 12.500 kankerpatiënten voor wie de behandeling stopte door gebrek aan medicamenten; of onder de 350.000 chronisch zieken (waaronder diabetici) van wie de behandeling stopte door gebrek aan medicijnen of dialyse; of onder de 2.136.026 lijders aan diverse infectieziekten (hepatitis, polio, huidziekten, longproblemen, of ingewandproblemen (waaronder diarree). En dan waren er nog ruim 60.000 zwangere vrouwen die het vrijwel onder medische hulp moeten stellen.

Onder hen die werden gedood bevonden zich 1.068 artsen en verplegers (volgens een opgave van het ministerie van Gezondheid); 94 leden van de burgerwacht, en 728 politiemensen, 203 journalisten (een hoger aantal dan in de Tweede Wereldoorlog). Verder werden bijna 10.000 mensen opgepakt waaronder 331 medisch personeel, werkers voor de media, en 26 van de burgerwacht. Van de 10.000 overleden er ruim 30 als gevolg van marteling in gevangenschap. Drie van hen waren artsen.

De gevaarlijkste plek voor kinderen

Ongeveer 2 miljoen mensen zijn ''displaced''. Zij bevinden zich voor het grootste deel in ongeveer 10% van de Gaza-strook (360 vierkante kilometer) die als ''veilige gebieden'' zijn aangemerkt. er vonden 21 aanvallen op deze gebieden plaats. Van hen 110.000 tenten intussen ingezakt of anderszins onbewoonbaar geworden.  Israel heeft verder 161.600 wooneenheden geheel en 194.000 wooneenheden gedeeltelijk vernield, 162 gezondheidsklinieken (waaronder nagenoeg alle ziekenhuizen) grotendeels of geheel;

  135 scholen en universiteiten geheel en 353 scholen en universiteiten gedeeltelijk, 823 moskeeën grotendeels en 158 heel ernstig beschadigd, en 3 kerken. Er zijn 206 archeologische sites vernield, en 213 civiele posten van de regering. Ook zijn  19 van de 60 begraafplaatsen vernield en zijn 2.300 lichamen verdwenen. 

Verder is nog 3.130 kilometer elektriciteitskabel weg, 125 ondergrondse transformators, 330 km of waterleiding, 655 km riolering, 2.835 km wegen; zijn 42 sporthallen/speelplaatsen en gemeenschapscentra verdwenen en 717 waterbronnen onklaar gemaakt.

De vernieling betreft 86% van de Gaza-strook. Het opruimen gaat jaren vergen.

Mahmoud Abbas sluit kantoren Al-Jazeera

Palestijnse veiligheidstroepen

De Palestijnse Autoriteit van Mahmoud Abbas heeft de uitzendingen van al-Jazeera verboden en het werk van de zender en online krant verboden. Het kantoor in Ramallah kreeg een bezoek en werd vervolgens gesloten. Volgens een verklaring van een Palestijnse ministeriele commissie die zich met de pers bezighoudt heeft al-Jazeera de bestaande afspraken geschonden. Maar dat is lulkoek. De reden is dat de troepen van de PA sinds begin december bezig zijn aan een actie om de de Jenin-Brigade van het Palestijnse verzet, die volgen de PA onder controle zou staan van de Islamitische Jihad,  onder controle te brengen. Daarbij zijn diverse Palestijnen vermoord. En wat belangrijk is: geen enkel Palestijns heeft erover bericht, want iedereen is als de dood voor de maatregelen van Abbas. Nagenoeg alleen al-Jazeera heeft erover bericht, en verder  hebben twee onafhankelijke kranten er ook wat over gemeld. 

Shaza Sabbagh

Op 6 december werd een leider van de groep, die door Israel gezocht werd, Yazeed Jayasa'a door de PA doodgeschoten. Wat later werd ook een jongen die voor zijn vader een boodschap afleverde op de motor neergemaaid, waarbij een familielid gewond raakte. Verder werd de Palestijnse journaliste Shaza al-Sabbagh voor de deur van haar huis doodgeschoten p het moment dat ze met twee peuters van de buren wat lekkers wilde gaan kopen. Shaza was bezig geweest details van de moorden te verzamelen. Dat zouden er in totaal zeven zijn geweest. 

 Heel precies kan niemand zijn, want ook de Israelische kranten melden er eigenlijk niets over. Nu breken de protesten echter los. De buitenlandse persvereniging in Israel heeft bezwaar gemaakt en de VN heeft geprotesteerd. Het is intussen buitengewoon duidelijk dat de Palestijnse Autoriteit zich opnieuw voor een Israelisch karretje heeft laten spannen. En de PA heeft toch al de naam dat het een organisatie is die eigenlijk het vuile werk voor Israel uitvoert. Het is niet duidelijk waarom de PA haar naam opnieuw te grabbel gooit. Er wordt gespeculeerd dat het is om in de running te blijven om straks (mede) het beheer over Gaza over te kunnen nemen. Al-Jazeera heeft intussen gezegd dat ze doorgaan met nieuws te brengen van de Westoever, zoal het nog steeds nieuws brengt uit Gaza en uit Israel.

In Gaza is de toestand slechter dan ooit. Het is bar koud, grote aantallen tenten bleken niet bestand tegen de wind en zijn ingestort, andere staan voor een groot deel onder water. Israel bombardeert daar vrolijk tussendoor. Donderdag vielen er weer tenminste 11 doden waaronder een aantal kinderen in het zogenaamd ''veilige'' Mawasi bij Khan Younis. Israel meldde dat et ging om de politiecommandant en zijn rechterhand. Het Palestijnse regeringsbureau meldde dat de politiecommissarissen Mahmud Salah en Hussam Shahwan inderdaad waren gedood, samen met 10 anderen, waarbij 15 gewonden vielen. Het bureau beschuldigde Israel ervan aan te sturen op een totale door niemand in touw gehouden chaos. Een andere slachtpartij was op de Salah Eddinstraat in Gaza-stad, daar vielen tien doden. Ook de fotojournalist Hassan al-Qishaoui werd gedood. Hij was de 202de journalist. In totaal was het dodental donderdag 73. 

Intussen zijn ook zes baby's overleden door onderkoeling. Van verschillende kanten kwamen waarschuwingen dat Gaza al enkele maanden een fractie aan hulp ontvangt zodat iedereen er tekort komt en ernstig honger lijdt. Het risico van onderkoeling (hypothermia) stijgt door de tekorten aan voedingsstoffen. Japan Chapagain van het Internationale Rode Kruis en de Rode Have Maan zei dat het sterven van baby's de risico's nog eens onderstrepen. Hij herhaalde zij oproep om ongehinderd konvooien door te laten. ''Zonder vrije toegang zullen kinderen door vriezen. Zonder vrije toegang zullen families omkomen van honger. Zonder vrije toegang kunnen humanitaire hulpverleners geen levens redden,'' aldus de baas van het Rode Kruis.