Israel gaat het gehele archeologische terrein van de plaats Sebastia onteigenen

 

Een beeld van het archeologische terrein

Israel is van plan 1.800 dunam privé grond te onteigenen in de plaats Sebastia (ten noordwesten van Nablus op de Westoever). Gezegd wordt dat de bedoeling is om het archeologsiche gebied daar verder te ontwikkelen, de order voor de onteigening is onlangs gepubliceerd. De omvang van het gebied van 1.800 dunam (180 hectare) is exorbitant voor archeologische doeleinden. Er is maar één vergelijkingspunt: in 1985 onteigende Israel 286 dunam (28,6 hectare) archeologisch gebied in Susya in de heuvels ten zuiden van Hebron. De bewoners van Susya werden destijds gedwongen te verhuizen uit hun grotten en grothuizen.

Het te onteigenen gebied in Sebastia grenst aan het christelijke dorp met dezelfde naam dat een lange geschiedenis heeft die teruggaat tot de tijd dat het Shomron heette en de hoofdstad was van de gelijknamige staat Shomron (Samaria) in de 8e en 9e eeuw v.C. Het is een terrein waar veel te zien is, er zijn onder meer Romeinse, Byzantijnse en Islamitische overblijfselen. De Nabi Yahya moskee (oorspronkelijk een Byzantijnse kerk) bevat het graf van Johannes de Doper (Yahya) evenals de  graven van Elisha en Obadia. Het terrein omvat echter ook duizenden olijfbomen die toebehoren aan inwoners van Sebastia en van het nabij gelegen Burqa. De bomen zullen er waarschijnlijk aan moeten geloven.

 In Sebastia leven veel mensen van het toerisme, onder meer doordat zij souvenir shops runnen, of restaurants, dan wel zich verhuren als gidsen. De Israelische plannen zullen daar een einde aan maken. Het archeologische gedeelte werd lang alleen gelaten maar in 2023 werd 30 miljoen shekel (een kleine 9 miljoen euro) uitgetrokken voor opgravingen en restauratiewerk. (Dat begon overigens bij het treinstation uit de Ottomaanse tijd waar de kolonisten van Gush Emuniem zich in 1974 barricadeerden om een nederzetting te eisen - wat werd afgewezen, ze begonnen uiteindelijk hun plannen in Eilon Moreh). De huidige plannen voorzien ook in de aanleg van een aparte weg naar het archeologsiche gebied. De scheiding tussen dorp en het archeologische gebied wordt daarmee volledig. 

Het Romeinse theater van Sebastia 

Vrede Nu was de organisatie die het plan voor het eerst publiceerde. Het werd uiteraard heftig bekritiseerd, omdat het illegaal is, de Geneefse Conventie opgravingen in bezet gebied verbiedt en omdat het volledig ingaat tegen een twee-staten oplossing waar Vrede Nu nog steeds in gelooft. Een andere organisatie die heftig kritiek leverder was Emek Shaveh, een organisatie van archeologen die tegen de bezetting zijn. Zij stelden dat ''de regering onder de dekmantel van bezorgdheid voor het erfgoed tientallen miljoenen investeert in erfgoederen om ze te veranderen in wapens voor diefstal en annexatie. De bedoeling is geenszins behoud, het doel is om een toeristische nederzetting te vestigen die Sebastia's erfgoed scheidt  van het dorp en het gebied gaat verjoodsen door de toeristen die er komen om het te bezichtigen''.  

De Coördinator voor regeringszaken in bezet gebied (Cogat) verklaarde desgevraagd dat het onteigeningsbevel was uitgevaardigd om de bereikbaarheid van het gebied te vergroten en vanwege de verwaarlozing en het gebrek aan aandacht van de Palestijnse autoriteiten voor de schade die het gebied werd aangericht. Een verkalring die te verwachten was, maar die uiteraard een vals beeld geeft waarom opnieuw een gebied aan de vele vele illegale onteigeningen van land wordt toegevoegd.