maandag 29 maart 2021

VS en Israel hebben het nakijken: China en Iran sluiten strategisch pact voor 25 jaar

Larijani en Wang onderhandelen (Foto IRNA)

 China en Iran hebben het afgelopen weekeinde hun langlopende samenwerking opgewaardeerd met een overeenkomst over een ''strategisch partnerschap'' voor de komende 25 jaar.  Het akkoord werd zaterdag getekend door de Chinese minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi en de Iraanse functionaris die over de betrekkingen met Chian gaat, Ali Larijani. Wang bracht een tweedaags bezoek aan Teheran. Hij ontmoette daarbij ook de Iraanse president Rouhani en zijn Iraanse collega Javad Zarif.

Wang zei bij die laatste gelegenheid dat de relaties nu het niveau van strategisch partnerschap hebben bereikt en dat China van plan is de samenwerking in alle opzichten uit te breiden. Het nu gesloten akkoord gaat onder meer over forse nieuwe investeringen in Iran, uitbreiding van de handel en nauwere politieke- en culturele betrekkingen. Door het akkoord wordt Iran ook deelgenoot in China's ''Belt and Road Initiative'', het plan om, gebaseerd op de klassieke Zijderoute,  op diverse manieren verbindingen aan te leggen vanuit China naar Europa. 

Iran en China hebben al langer een belangrijke samenwerking, waarvoor de basis werd gelegd tijdens een bezoek van de Cinese president Xi Jinping in januari 2016.  China heeft uitgebreid geïnvesteerd in de olie- en gassector van Iran, het is de voornaamste afnemer van Iraans olie en gas. De investeringen in de olie- en gassector worden volgens de New York Times in het akkoord uitgebreid met 280 miljard dollar. Een bedrag van 120 miljard zou zijn voorbestemd voor verbeteringen van de industrie en de verbindingen. China leverde bijvoorbeeld al een belangrijke bijdrage aan de aanleg van een hoge snelheids treinverbinding tussen Teheran en Mashhad.  

Het akkoord komt ook in een tijd dat Iran nog valt onder een regime van sancties dat was ingesteld door de vorige Amerikaanse president Trump toen hij het nucleaire akkoord JCPOA opzegd. Trump dacht onder druk van de sancties te kunnen onderhandelen over een nieuw en ''beter'' akkoord. Iran probeerde het akkoord echter overeind te houden. Het zette de Europese partners in het akkoord, die het eveneens wilden behouden, onder druk om voor compensatie te zorgen voor de gevolgen van de Amerikaanse sancties. Omdat de Europeanen daaraan geen gevolg konden of wilden geven begon Iran stapsgewijs de bepalingen ervan te doorbreken.

 De Iraanse president Rouhani prees bij zijn ontmoeting met minister Wang de Chinese steun voor Irans houding ten opzichte van het JCPOA-akkoord. Ook zei hij dat het nieuwe akkoord met China van belang was voor de instandhouding ervan en de verplichtingen van de Europese partners eronder.    

Voor de Amerikanen is het nieuwe akkoord tussen China en Iran een tegenvaller. President Biden heeft gezegd dat hij terug wilde naar het oude nucleaire akkoord en daar onderhandelingen over wilde openen. Iran hield er echter aan vast dat eerst de Amerikaanse sancties van tafel moesten. Door het nieuwe bondgenootschap met China wordt Iran nu zeker in die houding gesterkt. De mogelijkheid om de Iraniërs onder druk te zetten om  bijvoorbeeld hun raketprogramma te verminderen, lijkt door de Chinese steun ook niet groter geworden. Afgezien hiervan zijn de Amerikanen in het algemeen behoorlijk bezorgd over de versterking van de Chinese invloed in het Midden-Oosten die een rechtstreeks gevolg is van het akkoord met Iran. Een ander land dat de toenadering met argusogen beziet is uiteraard Israel. Dat beschouwt Iran al lang als één van zijn belangrijkste bedreigingen. 


Geen opmerkingen:

ICJ geeft Israel opdracht onmiddellijk voedselkonvooien naar Gaza door te laten

  Het Internationale Hof van Justitie (ICJ) in Den Haag heeft Israel donderdag opgedragen ongehinderd voedsel, water en hulp door te laten n...