Het Europese parlement heeft woensdag een beslissing genomen die op zijn best aanvechtbaar was en op zijn slechtst een verkrachting van het internationale recht. Het stemde voor een handelsverdrag met Marokko, waarbij de lagere douanetarieven die voor Marokko gelden ook gaan gelden voor de westelijke Sahara, die Marokko in 1975 heeft ingelijfd. Deze annexatie door Marokko is internationaal, en dus ook door de EU, niet erkend. De EU steunt daarom ook al jaren de pogingen van de Verenigde Naties om een akkoord te bewerkstelligen tussen de bevrijdingsbeweging van de Westelijke Sahara, het Frente Polisario, en het koninkrijk Marokko.
Dat nam echter niet weg dat in een in 2013 gesloten handelsakkoord met Marokko de lagere douanetarieven voor producten uit Marokko ook gingen gelden voor de producten uit de Sahara. Tot in 2016 het Europese Gerechtshof dit in een uitspraak verbood, omdat de Sahara nu eenmaal niet tot Marokko behoort.
Bij het woensdag door het EU-parlement aangenomen verdrag is dat echter allemaal weer teruggedraaid. Een commissie van het EU-parlement had daarvóór de bezwaren ontzenuwd door met de ''Saharaanse bevolking'' overeen te komen dat zij hiermee akkoord zou gaan. Immers de winsten van die lagere tarieven (zij bevorderen uiteraard de handel) zullen ten goede komen aan het gebied zelf.
Onnodig te zeggen dat dit een doorgestoken kaart is.
De ''Saharaanse bevolking'' woont grotendeels, (zo niet vrijwel geheel) in vluchtelingenkampen buiten het betreffende gebied (zie de foto hierboven). De West-Sahara is tegenwoordig bevolkt door Marokkaanse kolonisten die er lage huizenprijzen en gunstige vestigingsvoorwaarden heen zijn gelokt en die nu claimen dat het hun gebied is. Het zijn deze stropoppen waarmee het EU-parlement heeft overlegd. De echte Saharanen zullen nooit een cent van het geld te zien krijgen.
Judith Sargentini, Europarlementariër van Groen Links, vertelde hier dinsdagavond over in Bureau Buitenland van de VPRO-radio. Verdere aandacht van de pers was er niet, voor zover ik weet. Sargentini legde de link tussen het probleem van de Saharanen met dat van de Palestijnen. Die is er inderdaad. In allebei de gevallen gaat het om langdurige conflicten en grote aantallen vluchtelingen (bij de Saharanen om honderdduizenden en bij de Palestijnen om miljoenen) en in beide gevallen wordt met de mond het internationale recht gevolgd en in de praktijk daarmee de hand gelicht. Voor de Palestijnse gebieden geldt een Europese richtlijn dat goederen die daar vandaan komen apart moeten worden 'gelabeled', zodat ze in de winkel te onderscheiden zijn, maar zonder dat voor dat labelen een wettelijke verplichting geldt. Het gevolg is dat de maatregel massaal wordt ontdoken. Geen winkel vermeldt of het om producten uit de nederzettingen gaat, geen Israelische site maakt meer bekend waar iets vandaan komt en zelfs de douane schijnt niet te weten (of bekend te willen maken) hoe dat met de lage tarieven voor Israel en de hogere voor de Palestijnse gebieden in elkaar zit. Je vraagt je af of daar dan misschien ook de hand met de voorschriften wordt gelicht.
Voor wat de Sahara betreft is dat vanaf nu dus inderdaad het geval. Naar de redenen kunnen we slechts gissen. Is dat het feit dat de visgronden voor de kust van de westelijke Sahara erg geliefd zijn bij Europese vissers en het feit dat Marokko heeft gedreigd daar een stokje voor te zullen steken als de EU niet meewerkt? Is het omdat Marokko heeft gedreigd het akkoord met de EU over het tegenhouden van Afrikaanse vluchtelingen die naar Europa willen doorreizen te zullen verbreken als het parlement niet zou toegeven? Sargentini wist het niet, en ik evenmin. Misschien was het wel allebei. Duidelijk is in ieder geval dat het weer eens getuigt van een lullig gebrek aan ruggengraat bij het bedrijven van Europa's buitenlandse politiek.
1 opmerking:
Naar de redenen voor het opzijschuiven van het de uitspraken van het Europees Hof hoeven we niet te gissen want het gaat gewoon om hebzucht. De natuurlijke rijkdommen van de Sahrawi zijn de reden dat zij zijn verjaagd uit hun land. Het gaat nu om fosfaat en vis en in de toekomst om olie. Over de rechtmatigheid van de exploitatie van olie in West-Sahara is in 2002 een advies opgesteld door de juridisch adviseur van de Verenigde Naties, Hans Corell. Zijn conclusie was dat de oorspronkelijke bevolking om toestemming moet worden gevraagd. Wat voor olie geldt is ook van toepassing op andere zaken zoals fosfaat of vis of zand die al jaren zonder toestemming worden geëxploiteerd. Het Front Polisario heeft uiteindelijk een advocaat ingeschakeld en bezwaar gemaakt bij het Europees Hof tegen verdragen met Marokko waaronder dit gebeurde. De bezwaren zijn door het Hof afgewezen met als cruciaal argument dat de exploitatie niet onder de verdragen kan vallen omdat West-Sahara geen deel uitmaakt van het koninkrijk Marokko. Er kwam dus een kink in de kabel. Nu is er een protocol aangenomen door het Europees parlement waardoor een verdrag wel op West-Sahara van toepassing zou worden, en er weer als vanouds kan worden verdiend aan de rijkdommen die toebehoren aan vluchtelingen die moeten overleven met humanitaire noodhulp. Het Front Polisario zal ongetwijfeld weer naar het Hof stappen. En dat is maar goed ook want op de uitholling van het Europees recht zit eigelijk niemand te wachten. Het is wel een beetje raar dat de kleine Afrikaanse bevrijdingsbeweging het Europees recht overeind moet zien te houden maar het zijn dan ook vreemde tijden.
Een reactie posten