Het is een eigenaardige gewoonte van Israeli´s dat zij menen beter te weten wat goed is voor de Palestijnen dan de Palestijnen zelf. Zo denken zij ook dat het beter is dat zij bepalen wie de Palestijnen bij vredesonderhandelingen vertegenwoordigen dan dit de Palestijnen te laten doen - bijvoorbeeld door verkiezingen te houden of zelf een delegatie samen te laten stellen. Jarenlang was dat bijvoorbeeld het geval met de PLO. Wat Israel allemaal niet heeft gedaan om vooral niet met de PLO te praten, ook al wilde de PLO zelf dat best. Er werd bijvoorbeeld geprobeerd een 'alterntief leiderschap' in te stellen (zoals generaal Sharon deed in 1982 door de zogenoemde 'dorpsliga's' in het leven te roepen). Een andere manier was de PLO-mensen weg te moffelen in één delegatie met Jordanië (de onderhandelingen van Madrid 1991) of de delegatie samen te stellen uit mensen uit de bezette gebieden die alleen via de telefoon met de PLO mochten overleggen (de follow-up van Madrid die zich afspeelde in de VS).
Naief
CIDI-directeur Ronnie Naftaniel bevindt zich dus in goed gezelschap als hij - op de nieuwe site De Jaap.nl,- ingaat tegen het verzoek van de ondertekenaars van een recente advertentie in NRC Handelsblad aan de regering om met Hamas te gaan praten. Hij noemt dat om te beginnen naief, want er was 'nog nooit gebleken dat Hamas een einde wil maken aan enig conflict, anders dan door het vervangen van Israel door Islamitische staat, zoals in het handvest van die organisatie valt te lezen'. En even later zegt hij: 'Verstandige regeringen dienen er juist naar te streven diegenen aan de onderhandelingstafel te brengen die wel met elkaar willen praten. Dat is al moeilijk genoeg. De Israëlische regering en de Palestijnse Autoriteit hebben in beginsel te kennen gegeven met elkaar over vrede te willen praten. Een dialoog van Nederland en het Westen met Hamas zou president Abbas en andere ‘rekkelijken’ onder de Palestijnen een terminale stoot onder de gordel bezorgen en Israël een argument geven van verdere onderhandelingen af te zien.'
Israels favoriet
Wat Naftaniel wil is dus de oude vertrouwde lijn: Israel zoekt zelf zijn onderhandelingspartners uit. In dit geval hun favoriet Abbas, die al jaren braaf onderhandelt zonder iets te bereiken en zonder zich te verzetten als er wel steeds meer kolonisten komen, Jeruzalem verjoodst wordt en er dwars door bezet gebied een Muur wordt gebouwd.
Waar Naftaniél helemaal aan voorbij gaat is dat Israèl misschien wel die tamme Abbas zou kunnen willen, maar dat helemaal niet vaststaat dat de Palestijnen hem ook als hun vertegenwoordiger zien. Zijn mandaat als president is op 9 januari verstreken (hij heeft het zelf met een jaar verlengd, maar dat is niet rechtsgeldig). Hij leidt een soort zakenkabinet waarvan de door hem benoemde premier, Salam Fayyad, in 2006 bij de verkiezingen een magere 2% scoorde. Het parlement, de PLC, kan niet functioneren omdat Israel een deel van de leden gevangen houdt en - laten we zeggen - wat reisbeperkingen opwerpt. En intussen is de partij die wél wettig en overtuigend bij de laatste verkiezingen de meerderheid haalde (76 van de 132 zetels) en dus wellicht meer in aanmerking komt als vertegenwoordiger van de Palestijnen op te treden dan meneer Abbas, natuurlijk gewoon Hamas.
Tja, vervelend. Maar hier heeft Israèl - en in Israels kielzog dus ook Naftaniel - nog wel een paar andere pijlen op de boog. Hamas is terroristisch en Hamas is fundamentalistisch. Het ziet de strijd tegen Israel als een 'goddelijke opdracht'. Het zou te vergelijken zijn, zegt Naftaniel niet zonder demagogie, met Mohamed B. die zijn mes in Van Gogh stak ook al riep die om genade. Jawel, terroristisch is het in ieder geval geweest. Fundamentalistisch is Hamas zonder meer, het valt niet te ontkennen. Maar geschift als Mohammed B. is Hamas toevallig niet. Naftaniél bedient zich hier van concepten waar alleen dwalende geesten als de islamoloog Hans Jansen (en kennelijk hijzelf) nog in geloven. Het denkende deel van de mensheid - en zeker de academische wereld - ziet het allang anders, zoals ik donderdag 19/11 in een klein gezelschap nog eens ten overvloede uit de mond van de Israèlische hoogleraren Moshe Maoz (Arabist/historicus, emeritus van de Hebrew University) en Menachem Klein (politicoloog, Bar Ilan) heb kunnen horen.
Referendum
Wat is het geval? Hamas heeft zich er inderdaad - als fundamentalistische beweging - op vastgelegd dat het Israel niet (en mogelijk zelfs nooit) zal erkennen. Tegelijkertijd heeft Hamas een pragmatische keuze gemaakt door een politieke partij te worden en mee te doen aan verkiezingen. Een politieke partij heeft ook een politiek program en dat geldt dus ook voor Hamas. De partij is bereid tot een 'hudna' (wapenstilstand) met Israel voor een periode van tien jaar of langer (let wel: hudna is ook het woord in het Arabisch voor de wapenstilstand die in 1949 werd getekend tussen bijvoorbeeld Israel en Syrie). Verder heeft Hamas zich gesteld achter het Arabische vredesplan uit 2002. En tenslotte is Hamas bereid een akkoord dat de Palestijnse Autoriteit (of een andere Palestijnse afvaardiging) met Israel bereikt te aanvaarden, mits het eerst is goedgekeurd in een referendum. (Zie het rapport dat the American Institute of Peace daarover in Juni 2009 uitbracht en wat ik zelf daarover eerder schreef)
Naftaniel beroept zich erop dat Jimmy Carter, Poetin en andere (ex)politici de afgelopen jaren tevergeefs aan Hamas zouden hebben gevraagd dan tenminste resolutie 242 te erkennen. Ik weet niet of die politici dat hebben gevraagd, maar daar past de volgende repliek op: Hamas heeft resolutie 242 al impliciet erkend door het Arabische vredeplan te omhelzen. En Carter, die de secretaris-generaal Khalid Meshaal van Hamas in apil sprak in Damascus, kwam juist terug met de boodschap die hierboven staat: Hamas is geen belemmering voor vrede en zal zich voegen naar een overeenkomst als die wordt goedgekeurd in een Palestijns referendum.
Sabotage
In één opzicht ben ik het echter wel (deels) met Naftaniel eens: Nederland, de EU, de VS of zelfs Israel hoeven niet zelf met Hamas te gaan praten. Hamas stelt er ook helemaal geen prijs op zelf, als Hamas, met Israel te praten. Het laat dat liever over aan een Palestijnse Autoriteit of aan de PLO, maar dan wel een PA (of PLO) waar het zelf deel van uitmaakt en die via verkiezingen tot stand is gekomen. Wat Anja Meulenbelt en de ondertekenaars van de advertentie in de NRC (onder wie ikzelf) eigenlijk hadden moeten vragen is om druk op de VS, de EU en op Israel uit te oefenen opdat een verzoening van Hamas en Fatah niet langer wordt tegengewerkt en dat Israel de uitkomst van eventuele nieuwe Palestijnse verkiezingen respecteert. Dat, zoals nu, Obama's afgezant George Mitchell in Cairo druk uitoefende op de Egyptenaren om de - bijna bereikte - verzoening tussen Hamas en Fatah alsnog te laten mislukken, is eigenlijk alleen maar te karakteriseren als het saboteren van een stap die een oplossing dichterbij kan brengen.
Flodder
En wat het pracht-aanbod van Shaul Mofaz betreft aan Hamas om te gaan praten, waar Naftaniel het over heeft? Het betrof een aanbod aan Hamas om vast te starten met een - voorlopige - Palestijnse staat in 60% van het bezette gebied. Dat was weer zo'n losse flodder voor binnenlands gebruik van een Israelisch politicus waar we wel vaker van hebben gehoord. Die 60% zou dan later zeker worden uitgebreid naar 100%? Wie gelooft dat? Als je het mij vraagt ook Naftaniel zelf niet. Hamas zou wel gek zijn geweest als ze daar op waren ingegaan. Net zo geschift als Mohammed B.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten