Erkenning van een PA-staatje op de Westoever is geen goed idee

Handala, het onsterfelijke Palestijnse kind dat de cartoonist Naji al-Ali ooit creëerde en dat symbool staat voor het Palestijnse streven naar zelfbeschikking, op 'de Muur' op de Westoever.

De Palestijnse Autoriteit is volop bezig met een campagne voor erkenning door de Verenigde Naties van een Palestijnse staat. Een keur van landen heeft al toegezegd vóór te gaan stemmen. Tenslotte erkennen meer dan 100 landen Palestina nu al (de Palestijnse staat was namelijk al uitgeroepen op een bijeenkomst van de Palestijnse Nationaal Raad, het PLO-parlement, in 1988 in Algiers). Zoals het er uitziet komt het voorstel van de PA op 20 september aan de orde in de Algemene Vergadering van de VN en zal het daar worden aangenomen. Daarna moet het bekrachtigd worden in de VN-Veiligheidsraad. En daar -  dat staat zo goed als vast - zullen de Verenigde Staten een veto uitspreken.
 
Is de erkenning door de Algemene Vergadering van de VN nu goed of slecht voor de Palestijnen, c.q. voor Israel., c.q. voor het streven naar vrede? De meningen daarover zijn verdeeld. Een deel van de Palestijnen ziet er een erkenning van de Palestijnse aspiraties in, een groot aantal anderen, zeker buiten de bezette gebieden, is echter tegen. Ook de Israelische regering is tegen. Israelische- en Joodse vredesorganisaties als Gush Shalom, Jewish Voice for Preace (JVP) of in Nederland Een Ander Joods Geluid (EAJG) zijn echter vóór. Het is de moeite waar de motivatie van JVP of die van EAJG na te lezen. 

JVP betoogt onder meer dat de erkenning weliswaar de bezetting niet beëindigt, maar dat die erkenning (en daarop volgende afwijzing door de VS en Israel) een discussie op gang kan brengen over het Palestijnse recht op zelfbeschikking en over het feit dat 20 jaar vredesbesprekingen alleen maar uitbreiding van de nederzettingen hebben gebracht. EAJG betoogt iets dergelijks. Het zegt dat  er moet iets gebeuren want de Israelische regering heeft al lang afstand genomen van de politiek van land-voor-vrede.
Terechte argumenten wat mij betreft, maar toch ben ik volstrekt tegen het huidige streven naar erkenning van de Palestijnse Autoriteit. Om meer dan één reden. Om te beginnen zou erkenning door de AV van de VN van een ministaatje op de Westoever ertoe leiden dat tevens de PA erkenning verwerft als het wettige bestuur erover. Dat zou totaal onterecht zijn, want de PA is illegaal. Het mandaat van president Abbas is verstreken in 2009 en de regering onder Salam Fayyad is zelfs nooit gekozen.
Verder vertegenwoordigt de PA alleen de Westoever en niet ook Gaza. Weliswaar werd in mei een verzoeningsakkoord gesloten tussen Fatah en Hamas dat de weg vrij maakte voor de vorming van een eenheidsregering, maar de PA (Fatah) heeft de uitvoering daarvan tot dusver verhinderd, onder meer  door de eis te handhaven dat premier Fayyad ook premier van een nieuwe regering zou moeten worden, ondanks het feit dat hij het symbool is geworden van de hardhandige onderdrukking van elke politieke tegenstand op de Westoever. De PA, die door het Westen op de been wordt gehouden, staat trouwens ook onder sterke druk van zijn westerse donoren die dreigen hun hulp te staken als zo'n eenheidsregering er daadwerkelijk komt.

Een tweede, nog belangrijker, argument is dat zo'n erkenning door de AV van de VN in de plaats dreigt te komen van VN-resoluties die de Palestijnse rechten erkennen. En dan gaat het met name om  resolutie 3236 uit 1974, waarbij Palestijnse grondrechten zoals het recht op zelfbeschikking en het recht op terugkeer werden erkend, en waarbij tevens de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie PLO, de koepel van alle Palestijnse verzetsorganisaties, werd erkend als wettige vertegenwoordiger van het Palestijnse volk. En nu weet ik best dat in het kader van een blijvende vrede hoe dan ook aan dat recht op zelfbeschikking zowel als aan dat recht op terugkeer grenzen zullen worden gesteld. Maar dat neemt niet weg dat het niet aangaat dat die rechten nu zonder meer terzijde zouden worden geschoven zonder dat het Palestijnse volk als geheel een kans heeft gehad mee te praten.
Anders gezegd: het is niet aan een PA - die zich sowieso, zoals de Palestine Papers eerder dit jaar duidelijk maakten, volledig als Palestijnse onderhandelingspartner heeft gediskwalificeerd  - om beslissingen te nemen namens het gehele Palestijnse volk. Die taak komt de PLO toe, die weliswaar op dit moment in een een tamelijk treurige staat verkeert, maar niettemin toch het enige instrument blijft waarin in principe ook Palestijnen in Libanon, Syrië, Jordanië en de verdere Palestijnse diaspora mede een stem hebben.

Erkenning van de ministaat onder PA-bewind dreigt dus, met andere woorden, afbreuk te doen aan de Palestijnse rechten. Vandaar dat het Nederlandse Palestina Komitee, zich tegen het huidige streven van de PA heeft verklaard. Het volgt daarmee overigens het standpunt van de Boycott National Committee (BNC), de overkoepelende Coalitie van Palestijnse grassroots-groeperingen die voor geweldloos verzet tegen de bezetting zijn en Boycot, Divestment en Sanctions (BDS) in praktijk brengen. Voor deze keer bevind ik me - al is dat denk ik niet voor het eerst -   in hun kamp1). En voor zover dat nog een toelichting behoeft kan ik er dit over zeggen: alleen een regeling die ook recht doet aan de gerechtvaardigde minimum-eisen van de Palestijnen maakt een kans als een duurzame vrede de geschiedenis in te gaan, niet regelingen waarbij sommige zaken onderweg ongemerkt onder het tapijt worden geveegd.    

Ali Abunimah (Electronic Intifada) zal zaterdagmiddag 10 september om 14.00 te gast zijn bij het Nederland

Ali Abunimah

Palestina Komitee in de Singelkerk (Singel 452) in Amsterdam. Hij zal onder meer spreken over de kwestie van de Palestijnse staat, over de aanvaring van de Electronic Intifada via ICCO met minister Rosenthal, over BDS, over de offensieven van de staat Israel tegen zijn critici en meer. Abunimah is een uitermate scherpe analyticus. Van harte aanbevolen!

1) Voor het standpunt van de Nederlandse regering zal het overigens allemaal weinig uitmaken. Die voelt zich gebonden door een motie uit februari van SGP, CU en CDA tegen het uitroepen van zo'n staat.  Zo zie je maar hoe christelijke politici zich op de meest onverwachte momenten aan de zijde kunnen bevinden van linkse Palestijnen en vredesactivisten.