Hoe terecht is de opwinding over het weigeren van een Israelische voetballer?

Mori

Het is opmerkelijk te zien hoe snel het feit dat een speler van een Nederlandse voetbalclub met een Israelisch paspoort de Verenigde Arabische Emiraten niet in mag wordt geïnterpreteerd als iets onaanvaardbaars en een uiting van antisemitisme. Ronny Naftaniel, ex-directeur van het CIDI, vergeleek het zelfs met de het weren dvan Joden, destijds in het kader van de zogenoemde ´Arabische boycot´, waarover hij bij zijn aantreden als CIDI-directeur in 1978 een  ´Zwartboek´publiceerde.
Nu weet ik daar toevallig ook iets van. Het nieuws van dat zwartboek bracht ik destijds als mijn allereerste journalistieke primeur. Het ging er onder meer om dat mensen die voor bedrijven bijvoorbeeld Saudi-Arabië wilden bezoeken zogenaamde ´´niet-Joodverklaringen´´ moesten overleggen, verklaringen opgemaakt door een notaris waarin werd verklaard dat zij niet van Joodse afkomst waren. Ook werden notariële verklaringen geëist dat bedrijven geen zaken deden met Israel. Naftaniels zwartboek leidde tot een parlementair onderzoek en wettelijke maatregelen. Dat was terecht. Het meewerken aan discriminatie door derde landen van Nederlanders vanwege hun afkomst was zonder meer al strafbaar. En het meewerken aan een boycot die door derde landen werd gehanteerd hoorde dat ook te zijn.
Iets anders is de boycot van Israel zelf. Die werd indertijd ingesteld door de Arabische Liga, na de oorlog van 1948. Israel had daarin een groot deel van de Palestijnen verjaagd en weigerde een regeling van de Palestijnse kwestie te accepteren. Vredesonderhandelingen leverden daarom niets op en de Arabische wereld is dus sindsdien in oorlog met Israel (al hebben Egypte en Jordanië sindsdien wel vredesverdragen gesloten). Het is dus vrij logisch dat Israelische burgers niet welkom zijn in Arabische landen en vice versa. Het is daarom ook behoorlijk naïef van de voetbalclub Vitesse, en van Nederlandse politici, om te verwachten dat een speler als Dan Mori, een Israeliër, ongehinderd Abu Dhabi in zou kunnen. Alsof burgers van de Emiraten zomaar zonder meer met vakantie zouden kunnen in Tel Aviv.
Over de vraag wat Vitesse nu in dit concrete geval had moeten doen wil ik niet zo één, twee, drie een oordeel vellen. Misschien had de ploeg thuis moeten blijven blijven toen bleek dat Mori niet mee kon, of misschien stond er teveel op het spel. Maar de reactie van Nederlandse politici als Omtzigt van het CDA, Han ten Broeke van de VVD of Deijsselbloem van de PvdA is eigenlijk bijzonder vreemd. Ofwel het getuigt ervan dat ze gewoon niets weten van hoe de zaken ervoor staan in de verhoudingen tussen Israel en zijn buren, ofwel ze zijn dermate vooringenomen dat ze vinden dat de Arabische landen nu eens moeten ophouden met dat gezeur over de Palestijnse kwestie, terwijl Israel intussen zelf wel het recht heeft te weren wie het wil. Want hoorden we hen toen Israel in december weigerde vijf Arabische ministers van Toerisme doortocht te verlenen, die op uitnodiging van de Palestijnse Autoriteit Kerstmis in Bethlehem hadden willen bijwonen? (Let wel:  in Bethlehem, dat niet eens in Israel ligt, maar in Palestijns gebied). Zeiden ze er iets van toen Israel in 2009 de voetballer Mahmoud Sarsak van het Palestijnse nationale elftal oppakte toen hij van Gaza naar de Westoever wilde reizen om te gaan trainen met de rest van zijn team? En toen vervolgens door Israel voor drie jaar (!!) in administratieve hechtenis werd gehouden? (Administratieve hechtenis = gevangenisstraf zonder enige vorm van proces). Gaven ze commentaar toen Israel bij de laatste massale aanval op Gaza (Operatie Pillar of Cloud, 2012) volledig zinloos het voetbalstadion van Gaza-stad in puin gooide?

En nu ligt het voor Nederlandse politici misschien minder voor de hand daar commentaar op te leveren dan als het een speler betreft van een Nederlandse voetbalclub. Maar wat hen verweten kan en moet worden - en de Nederlandse media trouwens niet minder - is dat blijkbaar niemand in staat is het weigeren van Mori in Abu Dhabi weg te strepen tegen wat er allemaal gebeurt aan de andere kant. Toch is dat een zaak van politiek fatsoen. En ja, antisemitisme komt voor in de Arabische wereld. Maar dat is niet waar het hier om ging.