Filosoof Yeshayahu Leibowitz krijgt eindelijk een straat naar hem genoemd

Yeshayahu Leibowitz, een van Israels belangrijkste en meest onafhankelijk denkers, krijgt eindelijk een klein beetje van de eer die hem toekomst. Er zal een straat in Herzliyya worden genoemd naar deze wetenschapper- filosoof die in 1994 op de leeftijd van 91 jaar overleed.De gemeenteraad van Herzliyya heeft daar dinsdag, na jaren gehakketak, toe besloten.

Leibowitz geboren in Riga in 1903, was een scheikundige en filosoof. Hij studeerde beide vakken in Berlijn en rondde dat af met een studie biochemie in Bazel, voor hij in 1935 naar Palestina emigreerde. Daar kreeg hij een post aan de Hebreeuwse Universiteit in Jeruzalem. Zijn grote faam verwierf hij echter doordat hij zich, als strikt orthodoxe Jood, ontpopte tot een belangrijk onafhankelijk denker. Zo was hij een absoluut voorstander van de scheiding van religie en staat, zoals bekend nog steeds een zaak die in Israel onduidelijk is geregeld en onder discussie is. Ook toonde hij zich wars van het belang van plaatsen die historisch gezien Joods zouden zijn geweest. Het belangrijkste voorbeeld was de Westelijke Muur (de Tempelmuur) in Jeruzalem. Leibowitz voerde aan dat het Jodendom niet gaat over het aanbidden van stenen en noemde de muur spottend de Discotel, een samenvatting van Discotheek en Kotel, het Hebreeuwse woord voor Muur.
In 1967 was Leibowitz de eerste die waarschuwde voor het behouden van de in de Juni-oorlog van dat jaar veroverde gebieden (de Westoever en Gaza) onder het motto dat een bezetting de bezetter moreel corrumpeert. Ik behoor tot degenen die menen dat hij daarin helaas maar al te zeer gelijk heeft gekregen.

Ook op andere gebieden was Leibowitz vaak baanbrekend. Zo was hij een van de weinige strikt orthodox Joodse denkers die begrip kon opbrengen voor homoseksualiteit. Leibowitz schreef meer dan tien boeken, de meeste over religieuze onderwerpen. Een boek dat echter meer gaat over de verhouding geloof en staat, is een collectie essays 'Judaism, Human Values and the Jewish State'.
In 1993 werd hem de Israel Prize toegekend, Israels hoogste onderscheiding op het gebied van wetenschap en cultuur. Er ontstond echter grote commotie over, onder meer omdat hij voor de prijs zou worden uitgereikt, in een interview scherpe kritiek leverde op het optreden van het Israelische leger en daarbij sprak van 'Judeo-nazi's'. De toenmalige premier Yitzhak Rabin dreigde weg te blijven van de ceremonie en de commissie van de prijs vergaderde over de vraag  of de beslissing hem de prijs toe te kennen niet moest worden herzien. Leibowitz besloot daarop de eer aan zichzelf te houden en liet weten dat hij afzag van de prijs. Maar zie, 17 jaar na zijn dood krijgt deze onafhankelijke en hoogst oorspronkelijke denker alsnog een straat in de gemeente Herzliyya. Laten we hopen dat er dit keer niets tussen komt.