Israel ontnam 140.000 Palestijnen heimelijk het recht op inwonerschap van de Westoever

Allenby Brug.

 Israel heeft tussen 1967 en 1994 gebruik gemaakt van een geheime procedure om het recht op inwonerschap van de Westoever te ontnemen aan Palestijnen die via de Allenby Brug naar Jordanië reisden. Ongeveer 140.000 mensen zijn zo hun recht om op de Westoever te wonen kwijtgeraakt. Dat heeft de juridische adviseur van het bureau voor de bezette gebieden van het Israelische ministerie van Justitie toegegeven, nadat de mensenrechtenorganisatie HaMoked (Centrum voor de rechten van het Individu) de regering via de Wet op de openbaarheid van bestuur om opening van zaken had gevraagd.
De gang van zaken tussen 1967 en 1994 was dat een Palestijnse inwoners van de Westoever die via de Allenby Brug naar Jordanië wilde reizen, ter plekke zijn Identiteitskaart moet inleveren. Hij kreeg er dan een tijdelijke kaart voor terug, met een geldigheid van drie jaar, die drie keer voor telkens een jaar kon worden vernieuwd. Als de betreffende man of vrouw niet binnen zes maanden na het verlopen van de kaart was komen opdagen om om vernieuwing te vragen, werd automatisch zijn/haar recht op het inwonerschap ingetrokken. De betreffende persoon kreeg daar overigens geen bericht van.
De maatregel was dan ook geheim. De krant Haaretz die het verhaal woensdag publiceerde nam contact op met brigade-generaal b.d. Danny Rothschild, die van 1991 tot 1995 coördinator was van de overheidsactiviteiten in bezet gebied, en ook hij bleek er niet van op de hoogte te zijn. 'Als het zelfs mij niet was verteld, mag je er wel van uitgaan dat ook de inwoners van de bezette gebieden het niet wisten,' zei de generaal.
De maatregel heeft over de jaren 140.000 mensen getroffen, onder wie studenten die elders gingen studeren, mensen die gingen werken in de Golfstaten of zakenlieden met belangen buiten Palestina. Velen van hen wonen al jaren elders en hebben daar ook gezinnen. Het Israelische Centrale Bureau voor de Statistiek stelde de bevolking van de Westoever in 1994 op 1,05 miljoen. Zonder de maatregel was dat 14% meer geweest. In de Gaza Strook was in de jaren 1967 - 1994 een vergelijkbare maatregel van kracht. Hoeveel mensen daar hun inwonerschap kwijtraakten moet nog worden achterhaald en die getallen moeten dan bij de 140.000 worden opgeteld.
Na 1994 is geen gebruik meer gemaakt van deze geheime regeling om de Palestijnse bevolking van de gebieden wat uit te dunnen. De bevolkingsregisters werden toen overgedragen aan de nieuw opgerichte Palestijnse Autoriteit. In Jeruzalem is echter nog wel een vergelijkbare maatregel van kracht. Palestijnse inwoners van Jeruzalem verliezen hun status van ingezetene van de stad als zij er zeven jaar niet hebben gewoond. Veel mensen die door de kunstmatig door Israel op peil gehouden woningnood geen huis in de stad kunnen vinden, worden daar het slachtoffer van.
HaMoked kwam de maatregel betreffende de Westoever overigens bij toeval op het spoor toen de organisatie zich boog over de zaak van drie mannen van wie om mysterieuze redenen de identiteitskaarten niet meer geldig bleken. Dat bleek ter berusten op een fout. De mannen hadden hun tijdelijke kaarten namelijk niet kunnen vernieuwen, omdat zij in Israelische gevangenissen vertoefden.
HaMoked voegt aan dit alles toe dat het ontnemen van het recht van inwonerschap, wat neerkomt op verbanning, niets meer of minder is dan een zeer ernstige inbreuk op het internationale recht, (waaronder met name de Vierde Conventie van Genève). Het is ook een groot onrecht jegens degenen die het is aangedaan en zou onmiddellijk moeten worden rechtgezet.
Daar voeg ik als schrijver van dit blog nog aan toe dat het weer een van die bewijzen voor een sluipende politiek van etnisch zuiveren is, waartoe ook de roof van land en waterbronnen, de nederzettingenpolitiek, de wurging van de Palestijnse economie, de restricties op Palestijnse bestemmings- of bouwplannen,  de bouw van de Muur en het hinderen van de bewegingsvrijheid behoren. Mijn collega-blogger The Magnes Zionist noemde dit laatst, omdat er weinig bloed bij vloeit en ook geen grootscheepse verwoestingen worden aangericht, de politiek van de etnische dry cleaning. Dat is misschien wel de benaming met de juiste cynische lading voor de zaken waarover het hier gaat.