Israelisch hooggerechtshof houdt discriminatoire wet tegen familiehereniging in stand

De Israelische balletdanseres Yasmin Avisar en haar Palestijnse echtgenoot uit de bezette gebieden, de beeldhouwer Usama Za'atar , konden wegens de 'Wet op de nationaliteit en de komst naar Israel' niet samen in Jeruzalem wonen. Op de Westoever ging het ook niet, al was het alleen door de checkpoints waar Yasmon iedere doorheen moest naar haar werk. Nu zijn ze uitgeweken naar Oostenrijk. 

Het Israelische hooggerechthof heeft weer van zich doen spreken met een uitspraak waarbij burgerrechten opzij worden geschoven. Met de kleinst mogelijke meerderheid van zes tegen vijf stemmen verwierp het hof bezwaarschriften van Adalah en de Vereniging voor Burgerrechten in Israel (ACRI) tegen de 'Wet op de nationaliteit en het binnenkomen van Israel'. Deze  wet, die in 2003 na de Tweede Intifada als tijdelijke maatregel werd aangenomen, verhindert Israeli's (meestal Palestijnse Israeli's) om samen te leven met hun echtgenoten afkomstig van de Westoever of uit landen waarmee Israel officieel in oorlog is, zoals Irak of Syrië. 
De wet maakt het nagenoeg onmogelijk voor zulke huwelijkspartners om een verblijfsvergunning te krijgen, laat staan de Israelische nationaliteit. Mannelijk partners moeten tenminste 36 zijn voor ze een aanvraag kunnen indienen, vrouwelijke 26. En als de aanvraag in behandeling wordt genomen, duurt de pocedure bij elkaar al gauw een jaar of tien volgens de mensenrechtenorganisatie B'tselem. De enige uitzondering wordt gemaakt voor mensen die met het Israelische militaire gezeg hebben samengewerkt (zeg maar: collaborateurs), of anderszins hebben laten blijken de zaak van Israel zeer te zijn toegedaan.
Een onbekend aantal mensen (maar zeker meer dan 100.000) wordt door de wet getroffen. Met name in Jeruzalem hakt de maatregel er heftig in. Dat komt doordat het oostelijke deel, dat in 1967 door Israel werd geannexeerd, in de afgelopen jaren nagenoeg geheel van het achterland op de Westoever is afgesloten. 'Gemengde' paren in Jeruzalem hebben sindsdien de keus tussen het in stand houden van twee huishoudens of zich terugtrekken op de Westoever, wat voor het Jeruzalemse partner het risico inhoudt dat hij/zij de Jeruzalemse identiteitskaart en het daaraan verbonden inwonerschap van Jeruzalem verliest.
De wet, die dus al tijdelijk was bedoeld, is de afgelopen jaren een aantal keren verlengd. Ook heeft het hooggerechtshof al eerder bezwaarschriften ertegen van de hand gewezen. Dat gebeurde bijvoorbeeld in 2005 en nog eens in 2006, in het laatste geval met dezelfde stemverhoudingen als nu, zes tegen vijf. De minderheid, onder wie de voorzitter van het hof, rechter Dorit Beinisch, oordeelde dat de wet ongelijkheid in stand houdt, omdat de de mensen die erdoor worden getroffen, over het algemeen Israelische Arabieren (Palestijnen) zijn. Ook meende de minderheid dat mensen volgens de Israelische Basiswetten het recht hebben om samen te leven als zij zijn getrouwd. De meerderheid, die de bezwaarschriften afwees, was het hiermee eens. Maar zij oordeelde, volgens Haaretz, dat dit recht op samenleven niet noodzakelijkerwijs in Israel hoeft te worden uitgeoefend. 1)
Het Israelische hooggerechtshof heeft daarmee opnieuw een uiterst dubieuze uitspraak gedaan, waaruit blijkt dat Israels hoogste rechtscollege er niet voor terugdeinst de minderheid te discrimineren en mensenrechten met voeten te treden als vermeende veiligheids- of demografische aspecten om de hoek komen kijken, zelfs als het gaat om rechten die in Israels fragmentarische constitutie (de zogenoemde Basiswetten) zijn vastgelegd. Het is een nieuw hoofdstuk in een langere treurige geschiedenis als het gaat om familiehereniging. De site van Hanan Ahsrawi's organisatie Miftah heeft daar een goed verhaal over dat te lang en te gedetailleerd is om hier over te nemen of kort weer te geven, maar dat zeker de moeite van het lezen waard is. Het staat hier. 

  1) De rechters die de bezwaarschriften van de hand wezen waren Eliezer Rivlin, Asher Grunis, Miriam Naor, Elyakim Rubinstein, Hanan Meltzer and Neal Handel. De vijf rechters die de bezwaren wèl ontvankelijk vonden, waren de (aftredende) voorzitter van het hof, Dorit Beinish, en haar collega's Edmond Levy, Edna Arbel, Salim Jubran and Esther Hayut. De stemverhoudingen waren in 2006 hetzelfde. Veel rechters van toen zitten ook nu nog in het hof.