Dienstplicht voor orthodoxen, biddende vrouwen en asociale begroting stenen des aanstoots in Israel

De afgelopen weken werd er in Israel nogal wat gedemonstreerd. En dan heb ik het voor een keer niet over demonstraties van Palestijnen, tegen de 'Muur' of ter herdenking van de Nakba, maar over - zeg maar - intern Israëlische kwesties. Ik volg het 'binnenlandse' Israëlische nieuws meestal niet zo op de voet, maar het is misschien toch de moeite waar het een keer op een rijtje te zetten.
Op 16 mei demonstreerden zo'n 30.000 ultra-orthodoxe mensen (uitsluitend mannen) op 16 mei tegen het voornemen van de Israëlische regering (en dan met name van de nieuwkomers Yair Lapid van Yesh Atid en en Naftali Bennet van Babysit Yehudi ) om ook ultra-orrthodoxe mannen  te gaan oproepen om in het leger te dienen teneinde de 'verplichtingen eerlijker te verdelen'. De ultra-orthodoxen zijn die sinds het bestaan van Israel altijd vrijgesteld van dienst, en volgens hun rabbijnen en politieke partijen komt het regeringsvoornemen neer op 'een religieuze oorlog tegen de gelovigen'. Er waren wat gewonden bij botsingen met de politie en er werd een aantal arrestaties verricht. 

Een kleine week eerder -  op 10 mei - was er een demonstratieve gebedsdienst van de 'Women of the Wall' (nee, niet de Wall op de Westoever, maar de 'Westelijke Muur' in Jeruzalem waar veel Joden plegen samen te komen om te bidden). De 'Women of the Wall' zijn al een tijdje bezig om dezelfde voorrechten op te eisen als mannen bij dit bidden, namelijk het dragen van gebedsmantels (tallitot) of zelfs gebedsriemen (tefilin, zoals te zien bij de vrouw links op de foto hierboven) en niet te vergeten om - net als mannen - te mogen laajenen (te lezen uit de Thora). Dat is zeer tegen het zere been van de orthodoxie, die er traditioneel van uitgaat dat alleen mannen een functie mogen vervullen en meetellen bij het verrichten van gebedsdiensten. Vrouwen kunnen in deze visie alleen individueel bidden en kunnen geen ceremoniële handelingen verrichten.
De orthodoxie had oproepen gedaan om een massale tegendemonstratie te houden, onder meer van orthodoxe meisjes en vrouwen. Er wordt door de Israëlische regering gewerkt aan een oplossing van deze heikele kwestie en in afwachting daarvan hadden de Women of the Wall toestemming voor hun dienst. De politie in Jeruzalem die vroeger vaak de 'Women of the Wall' heeft opgebracht, had dan ook voor deze keer de opdracht de tegendemonstratie in bedwang te houden (foto hieronder).
Ik moet zeggen dat het een interessante doorbraak is dat vrouwen nu afdwingen dat zij dezelfde ceremoniële diensten mogen houden als mannen. Vrouwenemancipatie op joods-religieus gebied. Het is volgens mij hoog tijd dat op dat gebied wat stappen worden gezet.  
 

Een derde reeks demonstraties vonden plaats op 11 mei. Tienduizenden gingen in plaatsen als Tel Aviv, Jeruzalem, Haifa, Modiin, Rishon Lezion en Ashdod de straat op om te protesteren tegen de begrotingsplannen van minister van Financiën Yair Lapid (Yesh Atid). De kritiek is dat Lapids plannen de rijken rijker maakt en vooral de middenklassen en de armen veel armer.  Zo wordt de BTW verhoogd en gaan de bedragen voor onderwijs, sociale bijstand en kindertoeslag omlaag. De laatste maatregel zal het aantal families dat onder de armoedegrens leeft met een 40.000-tal doen toenemen, volgens de directeur van het Nationale Verzekeringsinstituut. Veel mensen denken dat Lapids triomfantelijke entree in de Knesset (hij won met zijn nieuwe partij in één klap19 zetels) wat minder triomfantelijke geweest zou zijn als van te voren duidelijk was geweest wat hij met het budget zou gaan doen.

 
Op de onderste foto de stoet demonstranten in Tel Aviv. De demonstranten hebben zonder meer een punt, want een rapport van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) dat de afgelopen week verscheen geeft aan dat Israel van de ontwikkelde landen bovenaan staat wat betreft het aantal armen. Eén op de vijf Israeli's (21%) leeft nu in armoede volgens het OESO-rapport. In 1995 was dat getal nog 13,8% 
Een ander cijfer geeft aan dat Israel op de vijfde plaats staat voor wat betreft het verschil in inkomens  van rijk en arm. Het volgt daarmee op Chili, Mexico, Turkije en de VS. Deze uitkomst is deels te wijten aan de wereldwijde economische crisis die de armsten het hardst treft, maar natuurlijk ook aan het beleid van opeenvolgende Likud-regeringen die en neo-liberale koers volgen.
 Overigens geven interne Israëlische rapporten aan dat de armste categorieën de ultra-orthodoxen en de Israëlische Palestijnen zijn. In Jeruzalem is de situatie nog dramatischer ten opzichte van de Palestijnen, 82% van de kinderen en 77% van de gezinnen leeft daar onder de armoedegrens, terwijl dat voor Joodse gezinnen 25% is.