Russell Tribunaal: ´´oorlogsmisdaden in Gaza en een risico van genocide´´

De jury (Foto Russell Tribunaal)

Israel heeft zich tijdens de Operatie Protective Edge in de Gaza-strook in juli en augustus van dit jaar schuldig gemaakt aan oorlogsmisdaden, misdaden tegen de menselijkheid, moord, uitroeiing en vervolging en het aanzetten tot genocide. Tot die conclusie is het Internationale Russell Tribunaal (Ìnternationale Tribunaal over Oorlogsmisdaden), donderdag gekomen na een tweedaagse zitting in Brussel die speciaal was gewijd aan de jongste militaire veldtocht van Israel tegen Gaza.
Het Tribunaal stelde vast dat er gevaren voor genocide dreigen.´´Het cumulatieve effect van een lang volgehouden regime van collectieve straffen brengt met zich mee dat levensomstandigheden worden geschapen die kunnen leiden tot een stapsgewijze vernietiging van de Palestijnen als groep in Gaza,´´ aldus het Tribunaal. Wat het aanzetten tot genocide betreft zei het bewijzen te hebben verkregen die wezen op scherpe toename van racistische retoriek ophitsing tijdens Israels militaire campagne. Die had voorgedaan  ´´in meerdere  lagen van de Israelische maatschappij, waaronder de sociale en andere media, voetbalfans, politie-functionarissen, politieke commentatoren, religieuze leiders, parlementsleden en leden van de regering´’.

Het Tribunaal, dat al sinds de jaren zestig bestaat (het werd opgericht om te oordelen over het  Amerikaanse militaire optreden in Vietnam), stelde vast dat er bewijzen waren voor de volgende oorlogsmisdaden:

-  moord (willful killing),-
- het op grote schaal en zonder militaire noodzaak vernietigen van eigendommen,
- het opzettelijk uitvoeren van aanvallen op de burgerbevolking en burgerdoelen,
- disproportioneel gebruik van geweld,
- aanvallen op gebouwen bestemd voor religieuze- en onderwijsdoeleinden,
- het gebruik van Palestijnen als menselijk schild,
- het gebruik van wapens, projectielen, materiaal en methoden van oorlogsvoering die weinig doelgericht (inherently indiscriminate) waren en gedoemd om onnodige verwondingen of onnodig lijden te veroorzaken,
- het gebruik van geweld om de burgerbevolking angst aan te jagen,
Het Tribunaal waarschuwde voor de gevolgen als deze misdaden zoals in het verleden al meerdere malen is gebeurd, ongestraft blijven. Het stelde dat het, in een situatie waarin dit soort misdaden tegen de menselijkheid bij herhaling niet worden bestraft en waarin publiekelijk oproepen tot genocide worden gedaan, voor de hand ligt dat individuen of de staten daadwerkelijk zullen overgaan tot genocide. ´´We zijn oprecht bezorgd,´´ aldus het Tribunaal, ´´dat de lessen van Ruanda en andere massa-slachtingen opnieuw niet ter harte zullen worden genomen.´

De getuigenbank met vlnr genocide-expert Paul Behrens, de Israelische militaire expert Eran Efrati, de artsen Mads Gilbert en Mohammed Abu Arab, en de journalist uit Gaza Mohammed Omer. (Foto Anja Meulenbelt).

Het Tribunaal kwam tot zijn conclusies na het horen van een reeks getuigen. Onder hen de genocide-expert Paul Behrens, en jurylid John Dugard (oud hoogleraar international recht van de Rijksuniversiteit Leiden) die de opeenvolgende gebeurtenissen in Gaza in een juridisch kader plaatste en die onder meer opmerkte dat Israel zich ten onrechte op het ´´recht op zelfverdediging´´ beriep, aangezien dat alleen geldt als er sprake is van een aanval van de ene staat op een andere. Gaza, daarentegen, is bezet gebied. Er is dus sprak van (legitiem) verzet tegen de bezetting. Dugard vergeleek het afschieten van raketten met denkbeeldige situatie dat het Franse verzet in staat zou zijn geweest tijdens de Duitse bezetting raketten op Duitsland af te schieten. Dat zou dan zeker zijn toegejuicht voor zijn moed en inventiviteit, aldus Dugard.
Als militair deskundige werd kolonel Desmond Travers gehoord (indertijd ook lid van de VN-commissie die het Goldstone rapport schreef). Travers getuigde onder meer over de grote hoeveelheid munitie die op Gaza is afgevuurd (zeven keer meer dan tijdens de Campagne Cast Lead in 2008-2009) en het inzetten van wapens die omdat ze weinig precisie vertonen (onder meer zware 155 mm artillerie)met zekerheid grote aantallen burgers moesten doden. Een andere militaire expert was de Israeli Eran Efrati, tot voor kort militair expert van de groep ´´Breaking the Silence´´. Hij getuigde onder meer over de systematische vernieling van de wijk Shuja´iyya van Gaza-stad tussen 19 en 23 juli, waarbij tussen de 90 en 120 mensen (voornamelijk burgers) werden gedood. Dat gebeurde nadat strijders van Hamas erin waren geslaagd zeven Israelische militairen te doden. Uit wraak werden binnen zeven uur niet minder dan 7.000 granaten op de wijk afgevuurd.
Twee artsen, de Noor Mads Gilbert en de Palestijn Mohammed Abu Arab, getuigden onder andere over het grote aantal medische faciliteiten dat onder vuur kwam: 21 medische hulpverleners werden gedood, 83 raakten gewond en 16 ambulances werden vernield of beschadigd. Van de 32 ziekenhuizen werden er 17 beschadigd en van de 92 centra voor primaire medische hulp werden er vier geheel vernield, liepen er 17 zodanige schade op dat ze moesten sluiten en werden er 45 beschadigd. En dat stond dan nog los van het feit dat de medische sector door acht jaar blokkade inadequate apparatuur had, onvoldoende getraind personeel, kampte met tekorten aan medicijnen, met stroomuitval en tekorten aan water en vervolgens met volstrekt onvoldoende opnamecapaciteit werd geconfronteerd met een toevloed van ruim 10,000 oorlogsslachtoffers.
Onder de andere getuigen was een aantal journalisten. De in Israel wonende David Sheen gaf een uitgebreide getuigenis over racistische uitlatingen en ophitsing tot moord in Israel die ongestraft passeren en tijdens de militaire campagne een grote toename vertoonden.

Still uit de getuigenverklaring van David Sheen: rabbijn Shmuel Eliyahu van Safed (Foto Anja Meulenbelt)


Still uit de getuigenverklaring van David Sheen: Mordechai Kedar, hoogleraar Arabische literatuur aan de Bar Ilan Universiteit van Tel Aviv (Foto Russell Tribunaal)

De journalist Mohammed Omer uit Gaza beperkte zihc in zijn getuigenis tot een aantal incidenten: een 65-jarige man die voor de ogen van zijn familie werd doodgeschoten, een imam die zich voor de ogen van zijn familie en andere omstanders moest uitkleden en vervolgens onder bedreiging van vuurwapens via de geluidsinstallatie van de moskee de mensen in de buurt moest oproepen te vertrekken, een 16-jarige jongen die vijf dagen lang als menselijk schild werd gebruikt en werd mishandeld.
De Duitse journalist Martin Lejeune had zich beziggehouden met de manier waarop Israel systematisch bedrijven en bedrijfjes had vernield. Hij had voorbeelden van een fabriek van koekjes en zoetwaren die nu voor de derde keer was verwoest (en voor de laatste keer want de de eigenaar had nu geen geld meer om nogmaals opnieuw op te starten). Door de verwoesting was 100 man op straat komen te staan. Hij had nog meer soortgelijke verhalen,waaronder een bedrijf met 150 melkkoeien, waarvan 130 koeien moedwillig waren gedood.Dat is het einde van het bedrijf, want 20 koeien is te weinig om een bedrijf te handhaven en de eigenaren hebben geen geld voor nieuwe koeien. Die kunnen trouwens ook niet in Gaza worden ingevoerd. Lejeune schatte dat Israel zo´n 70% van de nog bestaande bedrijven in Gaza zonder militaire noodzaak bij de jongste veldtocht heeft vernield.
De journalist Paul Mason van Channel 4 had voornamelijk feiten verzameld, huizen van mensen die Israel wilde treffen die werden gebombardeerd in de wetenschap dat de rest van de familie dan ook zou worden gedood, wijken die werden beschoten zonder dat er een militaire reden voor was, disproportioneel geweld en gebieden waarbinnen iedereen doelwit was. De Amerikaanse journalist Max Blumenthal noemde onder meer een aantal incidenten, waarbij groepen Palestijnen gevraagd werd wie er Hebreeuws sprak, waarna vervolgens degene die naar voren kwam, zonder reden werd doodgeschoten. Hij had dit soort verhalen op meerdere plaatsen gehoord. Blumenthal noemde meer schijnbaar zinloze gebeurtenissen en plaatste ze in een kader van een decennialang proces waarbij het zionisme de Palestijnen eerste marginaliseerde, daarna verdreef en tenslotte is gaan behandelen als mensen die naar willekeur kunnen worden bijeengedreven, opgesloten of gedood.
Uiteraard is dit verslag verre van volledig. Meer bijzonderheden, waaronder een aantal uitgeschreven getuigenverklaringen, zijn te vinden op de site van het Russell Tribunaal. Video's van de getuigenverklaringen e.d. staan hier op Youtube. Meer bijzonderheden op de blog van Anja Meulenbelt (daar ook meer foto´s). De Westerse pers heeft het Tribunaal zoals wel vaker vrijwel geheel links laten liggen.
De jury van het Tribunaal bestond uit uit de Britse hoogleraar internationaal recht Michael Mansfield, zijn Zuidafrikaanse collega John Dugard (ex RU Leiden), en hun collega van de universiteit van Princeton Richard Falk, Vandana Shiva (milieu-actibviste,India), Christiane Hessel (Frankrijk), de Egyptische schrijfster en mensenrechtenactiviste Ahdaf Soueif, de Britse filmmaker Ken Loach, de Schotse schrijver Paul Laverty, Roger Waters (Pink Floyd),  de voormalige Zuidafrikaanse minister van Defensie Ronnie Kasrils, de Tunesische advocate Radhia Nasraoui  en de Argentijnse pianist en UNESCO-ambassadeur  Miguel Angel Estrella.