zaterdag 5 november 2016

De oudste Kristallnachtherdenking van Amsterdam opnieuw in de knel

Joodse arrestanten worden meegevoerd door de straten van Baden Baden, 10 november 1938. 

Op veel plaatsen in Nederland - en het buitenland - wordt aanstaande woensdag 9 november de Kristallnacht herdacht, de nacht in 1938 toen de Duitse nazi's tientallen synagoges, en duizenden winkels en andere zaken van Joden platbrandden en duizenden arresteerden en afvoerden naar  concentratiekampen als Dachau. Het was de eerste manifestatie van hoe Hitler-Duitsland in de jaren daarna met zijn Joden (en zigeuners en geestelijke gehandicapten) zou omgaan.

Ook in Amsterdam gebeurt dat door het Platform Stop Racisme en Uitsluiting. Anders dan voorgaande jaren dit jaar niet bij het monument voor het Joodse verzet bij het Stadhuis, maar in de    Uilenburger Synagoge, Nieuwe Uilenburgerstraat 91, Amsterdam.
Sprekers zijn :
  • Jerry K.L. Afriyie (Dichter)
  • Janneke Stegeman (Theoloog des Vaderlands en theoloog bij de Nieuwe Liefde)
  • Jaap Hamburger (Voorzitter Een Ander Joods Geluid)
  • Het Duo Smit & Vlaar zorgt voor muziek (Jiddische en andere liederen)
Het herdenken van de Kristallnacht begon in 1992. Na een brand in een asielzoekerscentrum in Rostock (Dld) waarbij vier vluchtelingen omkwamen en een  brand in een asielzoekerscentrum in Nederland, namen jongeren van Nederland Bekent Kleur als voorlopers van het huidige Platform het initiatief voor een bijeenkomst bij het monument voor het Joodse Verzet. In de loop der jaren trok daar een bonte stoet sprekers langs, onder wie onder meer rabbijn Soetendorp, Ed van Thijn, burgemeester Schelto Patijn, of recenter Abdel Kader Benali, Hedy d'Ancona en Marjan Sax. Het motto was steeds tweeledig: de gebeurtenissen van 1938 in Duitsland werden herdacht , maar  tevens gebruikt als waarschuwing voor hedendaagse vreemdelingenhaat en racisme: de Kristallnacht pogroms als afschrikwekkend voorbeeld onder het motto dit nooit meer voor niemand .
Een flink aantal andere plaatsen nam in de loop der tijd het Amsterdamse initiatief over (zo zijn er onder meer dit jaar onder meer herdenkingen in Groningen, Tilburg en Breda, Antwerpen en Parijs).

Maar wat elders intussen gewoon is geworden, is in Amsterdam nu taboe. Elders wordt aandacht gegeven aan zaken als vluchtelingenproblematiek, maar hier kan dat niet meer. Sinds 2010 is de onze ''oer'' herdenking in moeilijkheden.In 2010 gaf  het Centrum Informatie en Documentatie Israel (CIDI) samen met het Centraal Joods Overleg (CJO), een overkoepelende raad voor het officiële Joodse Nederland, drie weken voor 9 november een persbericht uit waarin de herdenking, die tot dat moment altijd samen met de Joodse gemeenschap was gehouden, in de ban werd gedaan. De aanleiding was dat op de site van de Internationale Socialisten, één van de organisaties die ons steunden. een oproep was aangetroffen voor BDS, de boycot van Israel. Maar daarachter ging de klacht schuil dat een aantal organisaties achter onze herdenking volgens de Joodse gemeenschap te links en/of te Israel kritisch was om zich überhaupt met de Kristallnacht te mogen bemoeien.  Ook ging het doortrekken van de lessen van de Kristallnacht naar het heden duidelijk  een stap te ver. In Israel was de lijn intussen geworden dat uit WOII uitsluitend de les getrokken moet worden dat Jodenhaat bestreden dient te worden.

Het CIDI persbericht van 2010, zo kort voor de herdenking, was bedoeld om ons onderuit te halen en dat was bijna gelukt. Een fluitiste en twee sprekers lieten het afweten en met kunst en vliegwerk werden de gaten opgevuld. Het was het startsein voor een niet aflatende sabotage door Joods Nederland dat vanaf  2011 trouwens ook in de Portugese snoge zijn eigen Kristallnachterdenking 2.0  was begonnen te houden (een zoveelste herdenking van de shoah). Vooral de huidige voorzitter van het CJO (ik noem geen namen maar hij is een hartspecialist in ruste) putte zich uit. Zo zette hij in de loop der jaren een zangduo en de skriba van de Protestantse Kerken zodanig onder druk dat ze bij ons wegbleven,  c.q.in het geval van de zangeressen aan het begin twee liedjes zongen en zich daarna uit de voeten maakten. Ondertussen verspreidde hij, en andere rechtse Joden, het verhaal dat dat onze herdenkingen anti Israel en antisemitisch zouden zijn. In werkelijkheid heeft een niet onbelangrijk deel van onze achterban altijd uit Joden bestaan, hebben we bij elke herdenking altijd minimaal één Joodse spreker gehad en hebben we bij geen enkele herdenking ooit zelfs maar een woord aan Israel gewijd. Tot we verleden jaar, in het kader van ons gevecht tegen discriminatie, het Palestijns Israelische parlementslid Haneen Zoabi uitnodigden haar verhaal te doen over de discriminatie van Palestijnen in Israel. Het verhaal van ons zogenaamde antisemitisme werd niettemin gretig overgenomen door een koor van ultra rechtse bloggers, publicisten en twitteraars (kaliber Keesje Maduraatje, Carel Brendel of Annabel Nanninga) en bovendien door het, door de altijd waarheidsgetrouwe Esther Voet geleide, NIW, of het altijd o zo ''joodsgetrouwe'' Parool, gretig herhaald en versterkt.Vaak nog met de toevoeging dat we ook Hamasvrienden zijn.

En dat had gevolgen. Een paar jaar lang werden onze herdenkingen gehinderd door een ''joods katholieke pastor'', ene Kok uit Amersfoort, die met een twintigtal in Israelische vlaggen gehulde lieden onder meer het Israelische volksleid zong. Verleden jaar voegde zich bij dit gezelschap idioten ook een cohort verdwaasde christenen onder leiding van een opgewonden dame uit Zoetermeer die het als haar taak ziet Israel van de anti's te redden. Ongehinderd door de politie die hen op een afstand had zullen houden, vormden die tijdens onze herdenking een ''menselijke keten'' rond het monument van het Joodse Verzet, terwijl een andere gek op een shofar (ramshoorn) ging blazen aan de overkant van de gracht. In een poging om aan dit soort ongewenste folklore te ontkomen, wilden we het herdenken voortaan binnen gaan doen. We zochten contact met de Uilenburgersjoel. En tot onze verrassing bleek die bereid het gebouw voor vijf jaar (!) aan ons te verhuren.

Hoera, een Joods erfstuk in echt progressieve handen! Dachten we. Een prima alternatief voor het monument! Maar helaas, dat was een misverstand. De Uilenburgersjoel, die zich blijkbaar geen rekenschap had gegeven  wie we waren, werd onder druk gezet (u kunt wel raden door wie). Drie  weken voor de herdenking zeiden ze de overeenkomst op. Onder dreiging van een kort geding wisten we dit jaar af te wenden dat we weer terug zouden moeten naar de wanorde voor het Stadhuis. Maar voor de komende jaren moeten we weer op zoek. In het NIW, Het Parool, op Twitter en bij de rechtse bloggers is intussen de oude campagne weer gaande. En in de Uilenburgersjoel, bij een kennismakingsbezoek met  ''onze wederpartij''  troffen we iemand van het Uilenburgerbestuur die ongeveer overspannen is geraakt door alle boze mails en telefoontjes van fatsoensrakkers die in actie komen tegen het feit dat de sjoel door antisemieten dreigt te worden gebruikt. Het is uiterst ironisch dat degenen die met deze herdenking zijn begonnen nu te kampen hebben met een hetze van uiterst rechts die ausgerechnet door de Joodse gemeenschap op gang is gebracht en wordt gehouden. Dezelfde groep mensen die toen het slachtoffer werd van uiterst rechts zijn nu zelf de rechtse executeur die anderen het leven onmogelijk maken. Het is niet voor het eerst dat de Joodse gemeenschap tekeer gaat tegen de persoonlijke vrijheden en het recht op vrije meningsuiting (denk aan het lot van Spinoza). Binnen de Joodse gemeenschap is dit schandalig gedrag intussen al lang niet meer bespreekbaar, is mijn ervaring als lid van die gemeenschap. En dat is behoorlijk verontrustend.

8 opmerkingen:

Keesjemaduraatje zei

- mijn bloggersnaam is 'keesjemaduraatje' aan elkaar geschreven

-ik ben niet ultrarechts

- de oprichtster van Time to standup for Israel' uit Zoetermeer is niet christelijk maar seculier

-Ben Kok noemt zich ' Joods-Christelijk Pastor' wat het ook moge betekenen

-het verwijt van Hamas-vriend is gebaseerd op de deelname aan de Gazaboot Masmara door Haneen Zoabi






Abu Pessoptimist zei

Keesje,
ooit had ik een Joodse vriendin die zich joods katholiek liet trouwen door een pastoor. Daar komt de fout vandaan, want zoiets is net zo maf als een joods christelijke pastor.
De rest van je opmerkingen zijn bullshit. Je bent wel degelijk ultra rechts, de volgelingen van die dame uit Zoetermeer zijn voor een deel geflipt christelijk (wie anders haalt het in zijn hoofd op de gracht een shofar te blazen?). En iemand die het opneemt voor Gaza en meevoer met de Mavi Marmara een Hamasvriend noemen (en haar vrienden dan ook maar meteen) is zoiets als iemand die een kop koffie met Rutte drinkt meteen maar met al zijn vrienden tot VVD ers bestempelen. Achterlijk, zoiets.

Bert Erends zei

Jammer, ik vond de plek bij het joodse monument een mooie plek om te herdenken. Maar vorig jaar voelde ik mij ook wel geïntimideerd.
Ik zal er zijn woensdag in de Uilenburgersjoel.

Anoniem zei

Blijkbaar wil men blind zijn dat veel Joden het niet willen, hoe deze groep ea organiseerd. Men heeft de Sjoel gewoon in de tang genomen, gedreigd met rechtzaak. Fatsoenlijk het contract terug draaien, en de hulp aan nemen die geboden werd met het zoeken naar een andere locatie stelcelmatig afgewezen. En dat staat hier niet vermeld, en Keesje trof ook al fouten aan in dit bericht...

Het doorzetten van dit evenement is hetzelfde als een gast die weigerd op te stappen als de gastheer dat vraagt. Hoe zou het voor U zijn zo een gast in huis te hebben....?
Het doorzetten van dit evenement roept verdriet en boosheid op bij velen Joden, dat is ze meer dan duidelijk.
Maar ook dat is geen rede om op te stappen. Let wel, het is een herdenking (waar al weerstand tegen is), op een plaats waar ze niet welkom zijn ( ook al is er een contract het is en blijft op zijn minst sociale huisvrede breuk) En als zure bonus, het is kristalnacht.

Leden van dit groepje hebben ook de stedenband Amsterdam-Tel Aviv onmogelijk gemaakt. Dus het is in ieder geval geen groep die verbindend werkt, al zag ik dit wel op een FB pagina van ze dat het een doelstelling is.

Er is alleen verdriet en boosheid bereikt. Juist onder de Joden.

Goed dat dit nog eens duidelijk wordt. Maareh, dat weten er al een heleboel is het niet?

Abu Pessoptimist zei

Ludo Tausch.
Wat sommigen niet zo in beeld hebben (niet willen hebben) is dat er aan onze kant ook veel Joden verdrietig en boos zijn. En aan onze kant met recht, want alle grote woorden van het CJO zijn alleen dat: grote woorden en gegooi met beschuldigingen gebaseerd op leugens. Meer niet. Het CJO (geleid door dezelfde man die tegen een asielzoekerscentrum in Amstelveen was omdat daar zoveel Joden wonen en asielzoekers vaak moslims zijn) speelt het spelletje van ultra rechts en PVV minnend Nederland.
Wat verder in hun verhaal niet wordt vermeld is dat het contract dat wij hadden met de Uilenburgersjoel kort voor de herdenking werd opgezegd (wat contractbreuk was) en dat hun hulp bij het vinden van een andere plek zich beperkte tot het geven van een opsomming van een aantal namen van andere (veelal veel duurdere) zalen. En ach, een telefoonboek hadden wij al, veel geld hadden we niet en verder vonden wij dat wij als oudste herdenking (wij zijn ermee begonnen) en voor een deel ook Joodse groep net zoveel recht hebben op de Uilenburgersjoel als ieder ander.
(En wat de onjuistheden gevonden door Keesje betreft,zie boven.De man is een pathologische leugenaar die er zijn hobby van heeft gemaakt mensen vals te beschuldigen van alles en nog wat, bijvoorbeeld het sjoemelen met geld, of het gooien met handgranaten, en nog veel meer fraais dat uit zijn rijkgevulde duim is gezogen).

Anoniem zei

Bedankt voor je reactie.
Ik ben blij een zeer sterk gezamelijk punt te vinden namelijk dat er wederzijds verdriet is.Verdorie ook nog eens verdriet om iets wat het woordje verdriet ver te boven gaat namelijk de Kristalnacht.

Ik denk dat het goed is juist dat verdriet te blijven benoemen.Als organisatie Mother of the Mount Karmel is het een doelstelling, het stillen van het groote Joodse verdriet, wetend dat we dat alleen nooit kunnen bereiken.Het verdriet van Joden aan jullie kant hoort daar ook bij.En ja, daar hoort de hele wereld bij, echter er is zoveel verdriet dat je je moet beperken.

Ik sta in contact met politie en CIDI, en we zijn alle drie bezorgd.En ik ben overtuigd dat die bezorgdheid bij velen in " beide kampen" is. Verdriet moet niet groter worden, als gemeenschappelijke deler.Als het door gaat is er verdriet, en als jullie je zouden terug trekken hebben jullie verdriet. Is de situatie waarin we terecht zijn gekomen, en dan beschrijf ik het express niet op een level wie nou gelijk heeft, want daarin zijn we verdeeld.

Ik heb niet de onderhandelings positie om knopen door te hakken. Echter wel de nadrukkelijke wens dat het een rustige Kristalnacht herdenking. Moge het voor allen een ingetogen karakter hebben, en dat het juist de onderlinge verdeeldheid mag verzachten.

Anoniem zei

Hallo,
In contact met het CIDI en de politie, nou dat doet mij echt deugt, ben ik echt door opgelucht.Er kan maar een wens zijn en dat is de wens die heet'internationaal recht en rechtvaardigheid'. Er zijn nu zoveel oorlogen, zoveel mensen die op allerlei manieren worden vervolgd en onderdrukt. Syrie, Irak, Turkije en vele andere brandhaarden waar mensen lijden. Het verleden moeten wij verbinden met het heden. Ik was er vorig jaar bij, een schaamteloze vertoning van mensen die vinden dat zij Israel moeten redden van mensen zoals wij. Politie die er bij stond en niets deed. Het CIDI is een onbetrouwbare partner in het naleven van het internationaal recht en rechtvaardigheid. Ik zal er nu ook weer bij zijn, voor het internationaal recht.
groet Jose

Bert Erends zei

Het was gisteravond een mooie bijeenkomst in een mooie ambiance. De toespraak van Jerry K.L. Afriyie raakte mij. 'Wil je dier zijn of mens zijn?', wat mij betreft een spirituele uitspraak.
Janneke Stegeman gaf aan dat herdenken niet vrijblijvend is. En omdat we een link willen leggen tussen de Kristallnacht en het heden - een link die we, neem ik aan, ook willen uitdragen - pleit dat, wat mij betreft, wel weer voor het houden van de herdenking bij het Monument voor het Joods verzet.

Israel valt voor de vierde keer het Shifa-ziekenhuis aan

Het Shifa-complex brandt (foto van X)  Israelische troepen zijn maandagnacht opnieuw het Shifa-ziekenhuis in Gaza-stad binnengevallen. Tanks...