(Foto via Twitter)
Wat is er nieuw aan de Israelische verkiezingen van deze dinsdag 17 september? Eigenlijk helemaal niets. Volgens de peilingen staan de Likud van Netanyahu en Gantz, Kahol Lawan, nog net zo tegenover elkaar als in april. De uitslag leverde toen premier Netanyahu niet een voldoende meerderheid op om een kabinet te kunnen vormen, waarop hij het parlement zichzelf liet ontbinden en nieuwe verkiezingen uitschreef.
Als we de voorspellingen voor dinsdag bekijken, dan is er een goede kans dat dit zich ditmaal in grote trekken gaat herhalen. Netanyahu staat nog net zo nek-aan-nek met de formatie van Gantz als in april. En dat ondanks het feit dat intussen in de Likud partij de Kulanu-partij van Moshe Kahlon (4 zetels)
is opgegaan en Zehut (nog 0 zetels) van Moshe Feiglin, die een nieuwe Tempel wil
bouwen op de plek waar nu nog de belangrijkste moskee van de wereld staat, de Aqsa-moskee.
Moshe Gantz en zijn twee collega-houwdegens die samen zijn gegaan met de partij van Yair Lapid, lijken evenmin veel verder te komen dan ze toen waren. En dat ligt ook allemaal volstrekt voor de hand. Beide partijen willen namelijk gewoon hetzelfde.
Netanyahu heeft beloofd dat hij delen van de Westoever (onder meer de Jordaanvallei) wil annexeren als hij wordt herkozen; hij wil geen enkele nederzetting prijsgeven (er werd deze zondag nog een nieuwe, eerder niet-erkende nederzetting door zijn kabinet goedgekeurd). En nadat een wetsontwerp van hem om camera's in stemlokalen mogelijk te maken (die Palestijnen zouden afschrikken) was weggestemd, waarschuwde zijn Facebookpagina de afgelopen week dat de Arabieren er ''nog steeds op uit zijn'' Israel te vernietigen.
In het zogenaamd 'progressievere' Kahol Lawan klinken dezelfde geluiden. Het wil ook de Jordaanvallei annexeren en ook alle nederzettingen behouden. Gantz, de generaal van de allesvernietigende oorlog van 2014 tegen Gaza (hij staat op de Israelische verkiezingsdag in Den Haag voor tenminste één oorlogsmisdaad terecht), heeft daarnaast heel stoer beloofd dat de volgende afrekening met Gaza nog wat heftiger zal zijn. Dat wordt dan ''de laatste'' afrekening, liet hij weten. Zijn partij wordt soms gematigder genoemd dan de Likud, maar dat is simpelweg nonsens. Beide partijen zijn, in onze Europese termen, gewoon even kneiter-rechts. Het enige verschil zit hem erin dat de Likud wil dat Netanyahu blijft en dat Gantz wil dat Netanyahu vertrekt.
Voorspellen?
Toch is er gek genoeg niets hachelijker dan de uitslag voorspellen. In april stonden deze beide grote blokken in de peilingen op 29 zetels. Uiteindelijk haalden ze allebei 35 zetels, en dat ging ten koste van de kleinere partijen. Nu is de situatie navenant (kijk voor de huidige laatste peilingen hier) en hetzelfde scenario zou zich gemakkelijk kunnen herhalen. Maar wat natuurlijk ook mogelijk is, is dat het Israelische publiek uiteindelijk - als puntje bij paaltje komt - toch voor één van de twee gaat kiezen: ofwel voor Gantz omdat men eindelijk genoeg heeft van Netanyahu, of toch voor de laatste omdat men liever geen oude schoenen weggooit voordat men nieuwe heeft.
Uiteraard zijn de uitkomsten daarom voor de andere partijen door deze onzekere factor even ongewis als voor het geheel. Maar als we toch de peilingen volgen is er het volgende beeld: Naast de Likud is er een nog iets harder rechts, in de vorm van Ayelet Shaked en Naftali Bennet, die weer terug zijn bij het Joodse Huis (HaBayit HaYehudi), dat met hen erbij nu ''Yamina'' (Rechts) heet. Het staat op 9,5 zetels. De religieuzen zijn goed voor 14,5 zetels (en daarin zal niet veel verandering komen, wat er ook gebeurt). Absoluut nieuw is dat het fascistische Otzma Yehudit (Joodse Kracht) mogelijk ditmaal net boven de kiesdrempel zal eindigen. Daarmee komt dan - voor het eerst - een authentiek fascistische partij in het parlement. De voorloper ervan, Kach van rabbijn Meir Kahane, werd in de jaren '90 nog verboden. Otzma Yehudit staat op 3 of 4 zetels. Alles bij elkaar levert dit Netanyahu - nog altijd volgens de peilingen - zo'n 59 zetels op. Dat is niet genoeg. Maar zoals gezegd, niets is zeker.
Kijken we naar Gantz, dan stellen we vast dat die mogelijk zal kunnen rekenen op Lieberman, Netanyahu's kwelgeest. Het feit dat Lieberman genoeg kreeg van Netanyahu, maakte dat zijn Yisrael Beiteinu verantwoordelijk is voor
Netanyahu's huidige onzekere positie. In de peilingen staat Lieberman op 9,5 zetels. Verder kan Gantz rekenen op de Democratische Unie (Ehud Barak/Meretz) 6 zetels, en de Arbeid/Gesher combinatie: 5,5. Samen 52,5 zetels. Niet genoeg dus. Maar als ze erin slagen Yamina (of ook Otzma Yehudit) om te praten zou dat mogelijk 62 zetels of meer kunnen worden. Het klinkt voorlopig echter nog als een onwaarschijnlijke combinatie. De religieuzen krijgen Gantz en zijn kameraden vrij zeker niet mee. Dat is het gevolg van uitspraken van Yair Lapid over dienstplicht voor religieuze studenten.
Verenigde Lijst
Wat iets is om naar uit te kijken bij deze verkiezingen is hoe de ''Verenigde (Arabische) Lijst'' van de Palestijnse partijen het gaat doen. De uitspraken op Netanyahu's Facebook pagina, Gantz'oorlogsretoriek en meer in het algemeen de alsmaar toenemende racistische druk op de Israelische Palestijnen, laten een toename zien van het aantal Palestijnen dat waarschijnlijk ditmaal aan de stemming gaat deelnemen. Meer mensen bezoeken verkiezingsbijeenkomsten. Veel mensen laten weten dat ze nu gaan stemmen omdat ze genoeg hebben van die jarenlange discriminatie. En Ahmed Tibi, leider van de Ta'al (Taghayir) partij oogst successen met zijn leuze ''Niet Bibi maar Tibi''.
Het staat sowieso vrijwel vast dat de Lijst weer de derde partij in grootte wordt, al betekent dat in praktijk eigenlijk helemaal niets. De Arabische partijen hebben namelijk sinds 1948 nog aan geen enkele regering deelgenomen, nooit in belangrijke commissies gezeten of erg succesvol belangrijke wetten kunnen indienen. De leden worden in het parlement regelmatig uitgemaakt voor verrader of terrorist, en iemand als Lieberman weigerde ooit een zetel in te nemen naast een Palestijnse collega. Dat is ook precies de reden waarom deze partijen, die ruim 20% van de bevolking vertegenwoordigen, nooit echt hoge percentages stemmers trekken. Het maakt namelijk toch helemaal niets uit. Maar het zou dit keer anders kunnen uitpakken. En de enige betekenis daarvan zou zijn, dat het een krachtig bewijs van verzet zou zijn tegen ruim 70 jaar discriminatie.
De mogelijkheid dat om die reden meer stemmen gaan worden getrokken, zette de redacteur van de krant Haaretz, Gideon Levy, ertoe aan om Israeli's op te roepen om ook op deze lijst te stemmen om hun ze solidariteit te tonen. Het zou leuk zijn als Levy's oproep resultaat heeft. Een bijkomend effect zou dan zijn dat ook het verzet tegen de voortgaande bezetting van Gaza, de Westoever en Oost-Jeruzalem dan wat meer nadruk krijgt (waarvan, dat zeg ik er volledigheidshalve nog maar even bij, de ongeveer vijf miljoen inwoners niet kunnen meestemmen in deze verkiezingen). De Verenigde Lijst is namelijk de enige partij die nog tegen de bezetting in het geweer komt.
Al met al kan worden gezegd dat het ''spannende'' verkiezingen zullen worden. Maar dan alleen omdat volstrekt niet vaststaat wie er gaat winnen. Het resultaat is namelijk totaal onbelangrijk. Israel koerst verder af op annexatie, het voortduren van de bezetting en meer inperking van de vrijheid van meningsuiting, wie ook de winnaar wordt. Eigenlijk is alleen de uitslag van de Verenigde Lijst van de Palestijnse partijen interessant.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten