Netanyahu wil afrekenen met zowel het 'kleine als het grote Iran'

 Wijlen de Iraanse ayatollah Khomeiny had de gewoonte om te spreken van de 'grote en de kleine Satan'. Met de  grote Satan bedoelde hij Amerika, met de kleine Israel. Beide moesten te vuur en te zwaard worden bestreden. Het was de tijd van demonstraties waarop in Teheran leuzen werden geroepen als 'merg bar Amrika, merg bar Israil' - dood aan Amerika, dood aan Israel. Ik heb er indertijd  nog wel eens tussen gestaan, (waarbij het een keer gebeurde dat vriendelijke omstanders lacherig vroegen: 'Hopefully you're not American, are you?')    

(Steve Greenberg)

 Sinds Khomeiny er niet meer is, horen we die merg bar-kreten en toespelingen op grote en kleine Satans duidelijk minder. Maar de daardoor ontstane leegte wordt intussen opgevuld door de Israelische premier Netanyahu, die een soort spiegelbeeld-versie van Khomeiny's uitspraken heeft ontwikkeld. In een rede voor de Knesset, afgelopen woensdag, hield hij de Israelische parlementariërs voor dat er sprake is van een klein en van een groot Iran: 

'De bepalende factor voor de gebeurtenissen in Gaza is niet de Palestijnen maar Iran. De terreurgroepen daar staan onder een Iraanse paraplu. Stel je voor wat er gebeurt als die paraplu gewapend is met atoombommen.'

En:

'Vroeger of later zal er met Irans terreurbasis in Gaza worden afgerekend. Wat in Gaza gebeurt is Iran. Waar komt het geld vandaan? Iran. Wie bewapent de terroristen? Iran. Wie bouwt de terreur-infrastructuur op? Iran. Gaza is Irans frontlijn.'  

Gaza als het kleine en Iran als het grote Iran. De Palestijnen doen dus niets zelf, volgens de Israelische premier. Ze dansen als marionetten aan  touwtjes, waaraan wordt getrokken door de machthebbers in Teheran. En het zijn blijkbaar die Iraanse machthebbers die uitmaken wat er gebeurt. Waarbij premier Bibi in het vuur van zijn  retoriek even vergeten was dat het niet de andere kant was geweest die de jongste confrontatie met Gaza had uitgelokt, maar hijzelf. De hel barstte los nadat hij zijn fiat had gegeven aan de targeted killing van de leider van de Volksverzetcomités. Al-Qaissi en diens schoonzoon.

Netanyahu bij AIPAC, 5 maart 2012

Natuurlijk is het groteske onzin wat Netanyahu zei. Het sunnitische Hamas en het shi'itische Iran zijn wat moeizame bondgenoten. 'De vijanden van mijn vijanden zijn mijn vrienden,' zo ongeveer zit dat bondgenootschap in elkaar, heel veel verder gaat het niet. Inderdaad krijgt Hamas vanuit Iran steun, maar het het is ronduit belachelijk om te veronderstellen dat in Teheran wordt beslist wat Hamas doet, of dat Hamas uitsluitend door Iran wordt bewapend. Er is meer reden om Israel een marionet te noemen van de Verenigde Staten dan Hamas van Iran.
Maar gaat er niet echt om of Netanyahu gelijk heeft, het gaat erom wat hij met zijn opmerkingen beoogt. En dat is duidelijk genoeg. Hij wil actie. Actie tegen Iran. Sommigen denken ook dat hij de laatste botsing in Gaza willens en wetens heeft uitgelokt om zijn standpunt te onderstrepen. Een standpunt dat de intussen speech na speech wordt herhaald: het dodelijke gevaar van een Iran en de noodzaak van Israel daartegen op te treden en desnoods 'zijn lot in eigen hand te nemen'. Dit bijvoorbeeld zei hij op 5 maart in zijn toespraak voor de Joodse lobby AIPAC, nadat  hij eerst inj schrille bewoordingen Iran had beschreven als een staat van volstrekt onverantwoordelijke terroristische idioten:

 We deeply appreciate the great alliance between our two countries. But when it comes to Israel’s survival, we must always remain the masters of our fate. Israel’s fate is to continue to be the forward position of freedom in the Middle East.(..) This week, we will read how one woman changed Jewish history. In Synagogues throughout the world, the Jewish people will celebrate the festival of Purim. We will read how some 2,500 years ago, a Persian anti-Semite tried to annihilate the Jewish people. We will read how his plot was foiled by one courageous woman – Esther. In every generation, there are those who wish to destroy the Jewish people. We are blessed to live in an age when there is a Jewish state capable of defending the Jewish people.

 Over de toespraak tot de Knesset van 14 maart die ik eerder noemde meldde de Jerusalem Post dat Netanyahu ook zei dat Israel 'nooit haar lot in de handen van anderen had gelegd, zelfs niet in de handen van onze beste vrienden'. Waarna Netanyahu de voorbeelden aanhaalde van Ben Gurion die in 1948 de staat Israel uitriep tegen het advies van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken George Marshall, van Levi Eshkol die in 1967 tegen het advies van president Lyndon Johnson een preemptive strike (de Juni-oorlog) uitvoerde, en van premier Menachem Begin die in 1981 tegen de wensen van de Amerikanen een aanval uitvoerde op de nucleaire Osirak-reactor in Bagdad.
 De rode draad in deze als in andere recente speeches was natuurlijk dat Israel 'will go it alone' als Amerika (waar het nu naar uitziet) niet mee zal doen. Netanyahu blaast zichzelf daarbij dus op tot het postuur van een groot leider die de traditie voortzet van andere leiders die zich ook niets van de Amerikanen aantrokken. Voorlopig lijkt het er nog op dat hij met deze gezwollen taal de publieke opinie in Israel achter zich probeert te krijgen, waarvan, zoals onlangs bleek, een grote meerderheid van zo'n  80 % voorlopig nog helemaal niets voelt voor een aanval als Amerika niet meedoet. Maar wie weet wat er gaat gebeuren, want binnen het kabinet is hem dat intussen wel gelukt een meerderheid te krijgen. Volgens Caspi van Ma'ariv  zijn nu acht van de veertien ministers vóór een aanval. In theorie betekent het dat Netanyahu nu de F-16s elk moment kan laten opstijgen. Ik vind dat, in het licht van Bibi's toon die steeds schriller wordt en steeds minder met de realiteit overeenstemt, toch een behoorlijk griezelig perspectief.