Abbas' opgeven van het Recht op Terugkeer lokt scherpe kritiek uit van Palestijnen

 Abbas op de televisie in gesprek met interviewer Udi Segal (Ma'an)

 Een interview dat de Palestijnse president Mahmoud Abbas heeft gegeven aan de Israelische televisie (Channel 2) blijft reacties uitlokken. In de Palestijnse gemeenschap wordt Abbas scherp bekritiseerd, vooral omdat hij het Palestijnse recht op terugkeer leek op te geven.  Dat recht, dat is vastgelegd in diverse VN-resoluties, is één van de meeste beladen onderwerpen van de Palestijns-Israelische onderhandelingen. Veel - waarschijnlijk veruit de meeste - Palestijnen vinden dat een eventueel onderhandelingsresultaat niet verder mag gaan dan een pragmatisch compromis, maar dat het recht als zodanig nooit mag worden opgegeven.   
Maar in het interview dat vrijdag werd uitgezonden, en waarvan al eerder fragmenten bekend waren geworden, deed Abbas of het Recht op terugkeer er niet veel toe deed. Interviewer Udi Segal vroeg Abbas of hij in Safed (in Israel) zou willen wonen, de plaats hij in 1948 met zijn familie moest ontvluchten. Abbas antwoordde daarop dat hij er niet meer wilde wonen maar wel nog eens terug wilde als toerist:  'Ik ben er al eens geweest. Ik wil het wel zien. Het is mijn recht om het te zien, maar niet om daar te wonen. Palestina is nu voor mij de grenzen van 1967 met Oost-Jeruzalem als hoofdstad. Ik ben een vluchteling, maar ik woon in Ramallah. Ik geloof dat de Westoever en Gaza Palestina zijn en de rest is Israel.' 
Rabah Mhanna, een leider van het Volksfront voor de Bevrijding van Palestina (PFLP) gaf als commentaar: 'Abbas heeft het recht niet om deze principes op te geven.... Abbas leeft met zijn opmerkingen in een droomwereld en probeert de Amerikaanse en Israelische positie te naar de mond te praten in de hoop dat het iets oplevert.' 
Ook Hamas leverde scherpe kritiek en zei dat Abbas alleen voor zichzelf had gesproken. 'Geen enkele Palestijn accepteert dat het recht wordt opgegeven om terug te keren naar de huizen, dorpen en steden vanwaar ze werden verdreven,' zei Sami al-Zuhri, de officiële woordvoerder van Hamas. 'Als Abu Mazen (Abbas) Safed niet wil, zal Safed zich vereerd voelen dat mensen zoals hij er niet wonen.'
Premier Ismail Haniye van Hamas had eerder al gezegd dat geen enkele leider van een groep, organisatie of regeringhet recht heeft de legitieme historische rechten van Palestijnse vluchtelingen op te geven om terug te keren. In Gaza was een demonstratie van enkele honderden mensen waarbij onder meer Abbas' portret werd verbrand. Ook in de sociale media was de kritiek vernietigend. Sommigen noemde het Abbas' Balfour Declaration'. De Palestijnse dichter Remi Kanazi twitterde: 'Ik heb er geen enkele moeite mee het recht op terugkeer van Abbas op te geven.'

Abbas zei in het interview nog meer. Naast de uitspraken over het Recht op Terugkeer maakte hij ook de opmerking dat zolang hij aan de macht is, er geen derde Intifada zal komen. "We zullen niet terugkeren naar terreur en geweld,' zei Abbas. 'We zullen alleen te werk gaan via diplomatie en met vreedzame middelen.'
In Israel werden de uitlatingen van Abbas geprezen door president Shimon Peres, maar van de hand gewezen door premier Netanyahu. Peres, wiens functie overigens alleen ceremonieel is,  zei: 'Deze dappere woorden bewijzen dat Abu Mazen een echte partner voor vrede is. Abbas verwerpt terrorisme en heeft gezegd dat er onder zijn leiderschap geen derde Intifada komt. Hij begrijpt dat de oplossing van het vluchtelingenprobleem niet in op het grondgebied van Israel zal zijn. Dit zijn uitlatingen die van groot belang zijn. Ze moeten serieus worden genomen.'
Premier Netayahu liet echter in een verklaring van zijn bureau weten dat 'er geen verband is' tussen de woorden van de voorzitter van de Palestijnse Autoriteit en diens daden. 'Abbas heeft vier jaar lang geweigerd de onderhandelingen met Israel te hernieuwen, ondanks een aantal stappen die premier Netanyahu heeft gezet, zoals de stop op het bouwen in de nederzettingen die zonder precedent was. Bovendien heeft Abbas geweigerd veiligheidsregelingen te bespreken die nodig waren voor de bescherming van Israelische burgers.'

PS. Na alle kritiek heeft Abbas zijn woorden een beetje teruggenomen. Zijn opmerkingen over Safed, zei hij in een interview met de krant Al-Hayat, waren 'persoonlijk' en hielden geen wijziging in van politiek. Waarop Netayahu er in een nieuwe verklaring op wees dat Abbas het Israelische publiek voor de gek had gehouden. Netayahu: 'Ik heb het interview met president Abbas gezien en ik heb begrepen dat hij nu alweer terug is gekomen op zijn woorden. Dit geeft alleen maar aan hoe belangrijk onderhandelingen zonder voorwaarde vooraf zijn.'