Israel krijgt een nieuwe tribale ''grondwet'' die ongelijkheid bevestigt en discriminatie goedkeurt

Vijfduizend mensen demonstreerden op 14 juli in Tel Aviv tegen de nieuwe wet

Gauw, mogelijk al vandaag en anders waarschijnlijk nog deze week, krijgt Israel een nieuwe "Wet op de Natie Staat''.  De laatste commissiedebatten zijn er onlangs over gevoerd en de bedoeling is nu  dat de Knesset, het parlement er plenair over stemt nog voor op 22 juli het zomerreces begint.
Niet dat het een vrolijke gebeurtenis wordt, overigens, verre van dat eigenlijk.
De nieuwe wet komt in de plaats van de oude basiswetten en de Israelische Onafhankelijkheidsverklaring van 1948  en krijgt dezelfde status. In de oude versie werd de gelijkheid voor de wet van alle inwoners van Israel gepredikt, ongeacht hun religie, ras of sekse,  en werd het Arabisch tot tweede taal verheven. Maar met beide wordt nu afgerekend. Niet dat de gelijkheid van de burgers ooit verder dan deze oude basiswetten een echte wettelijke basis heeft grekregen, maar nu gebeurt het omgekeerde. In Israel, waar de Israelische nationaliteit gek genoeg niet bestaat (men kan alleen burger worden van de staat), wordt nu verklaard dat de staat het ''eigendom is van het Joodse volk'' (dat voor de helft  niet eens in Israel woont) en dat alleen het Joodse volk ''er zijn zelfbeschikking kan uitoefenen''. De Palestijnse inwoners en alle andere niet-joden, tesamen ruim 20 procent van het totaal,  hebben het nakijken. Hoezo een  staat van alle Israeli's of van al zijn burgers? Tegelijkertijd wordt ook de Arabische taal van ''tweede taal'' gedegradeerd naar een taal ''met een speciale status''.
Zo wordt Israel inderdaad een ''Joodse staat''. Tot nu toe heette het ook nog een ''Joodse democratische staat'', maar vreemd genoeg komt het woord democratisch in de voorstellen helemaal niet meer voor.
Wat het allemaal erger maakt, is dat het nu in deze basiswet mogelijk wordt om gemeenschappen te creëren waarin Palestijnen, maar ook andere andersdenkenden (denk bijvoorbeeld aan niet orthodoxe Joden) worden geweerd op basis van ballotage. Dat kon in feite al. Maar op basis van een aanvulling van 1994 op de basiswetten heeft het Israelische hooggerechtshof jarenlang geworsteld met een zaak die was aangespannen door een Israelische Palestijn die een woonvergunning was geweigerd. Als deze nieuwe Wet op de Natie Staat is aangenomen is zoiets meteen verleden tijd, Discriminatie bij het zoeken van huizen is dan in deze basiswet verankerd, andersdenkende en anderen mogen dan worden geweigerd. (En als we verder denken aan de vloed van discriminerende wetten op het gebied van familiehereniging, immigratie, landbezit, etc. ten aanzien van de Palestijnen, dan kunnen we ons een voorstelling maken van wat het verdwijnen van elke garantie uit de grondwet dat ''alle burgers gelijk zijn voor de wet ''voor consequenties kan hebben).
Daarmee is het verhaal nog niet helemaal af: Ook deze wet op de natiestaat laat na de grenzen van Israel te noemen, zodat annexatie van de Westoever volop tot de mogelijkheden blijft behoren.
Verder wordt het ''gehele, ongedeelde''Jeruzalem de hoofdstad van Israel genoemd.
Ook is er een clausule over het respecteren van ieders ''erfgoed''. Door juristen wordt gevreesd dat dit een mogelijkheid open laat dat discriminatie van LGBT mensen, vrouwen en waarschijnlijk ook vrijzinnige geloven, zal worden gedoogd als die botsen met bepaalde conservatieve ''erfgoeden''. Met name wordt daarbij natuurlijk gedacht aan de orthodoxe erfgoeden, waarvan afkeer van homo's, vrouwenrechten en vrijzinnige joden deel van uitmaken.
Dan is er ook nog een clausule dat Israel verantwoordelijk is voor het welzijn van ''joden buiten Israel''. De oorspronkelijke terminologie luidde dat de verantwoordelijkheid ''joden overal ter wereld'' gold, maar dit is veranderd, opdat Israel in het land zelf geen rechten hoeft toe te kennen aan de geloofsrichtingen van de Reform (liberale joden), de Conservatieven (iets minder liberale joden) en de Reconstructionists (totaal vrijzinnigen).
En tenslotte was er nog een bepaling dat als de ''gewone'' Israelische wet tekort zou schieten, dat dan de ''joodse wet'' zou kunnen worden ingeroepen. Dat is er weer uitgehaald, maar de  partij HaBayit HaYehudi van Naftali Bennet wil het er weer in hebben. Het is mogelijk dat het alsnog terugkeert.
Daniel Sokatch, de directeur van het New Israel Fund (NIF) dat progressieve doeleinden steunt in Israel, noemt de wet ''de ergste vorm van tribalisme''. Daar is niets teveel aan gezegd. President Rivlin heeft gewaarschuwd dat de wet geweld aandoet aan de oorspronkelijke bedoelingen van de stichters van Israel. Amerikaanse joodse leiders (met name rabbijn Jacobs van de Reform) hebben eveneens allerlei waarschuwingen laten horen. Ze zijn echter te laat. De Knesset zelf liet zich ook niet onbetuigd: voorstellen, uitgewerkt en wel, van de Arabische Gezamenlijke Lijst voor een ''Wet voor een Israel voor al zijn burgers'' werden tot twee keer toe weggestemd voordat zij zelfs maar in behandeling konden worden genomen.