Sinds 3 september zitten Israel en de Palestijnse Autoriteit weer bij elkaar aan tafel. Voor 'vredesbesprekingen'. Bij het horen van die term zijn we geneigd tot eens soort Pavlov-reactie: Vredesbesprekingen? Prachtig, vrede, daar zijn we allemaal voor. Toch is dat in dit geval niet op zijn plaats. In dit geval moeten we zelfs vrezen voor een goede afloop. Maar misschien is de kans daarop toch niet erg groot.
Het was een ceremoniële bijeenkomst met koning Abdallah II van Jordanië en president Mubarak van Egypte, die waren opgetrommeld om de zaak wat extra cachet te geven. Er waren fraaie toespraken. Netanyahu en Abbas noemden elkaar 'een partner voor vrede'. Netanyahu zei dat beide partijen 'pijnlijke concessies' zullen moeten doen en dat een historische overeenkomst mogelijk is. Daarna gingen ze uit elkaar. Het resultaat van hun ontmoeting was de afspraak dat zij elkaar het komende jaar elke twee weken zullen ontmoeten.
Photo opportunities en toespraken, dat was wat we in Washington te zien kregen. Kranten en tv deden er
plichtsgetrouw verslag van, maar er waren weinig commentaren die de gesprekken veel kans van slagen gaven. Terecht.Want zelden zullen we onder het mom van vredesoverleg een slechter toneelstuk en een valser voorstelling van zaken hebben gezien.
Weten we de voorgeschiedenis nog? De gesprekken werden afgebroken na de Israelische aanval op Gaza in december 2008 – januari 2009. Maar de nieuw-aangetreden president Obama wilde de zaak weer op gang brengen. Het was min of meer onderdeel van zijn verkiezingsbeloftes en sloot ook aan bij zijn toespraak in Cairo op 4 juni 2009. Er werd druk uitgeoefend op Netanyahu om stelling te nemen ten gunste van een twee-statenoplossing, wat hij – met slagen om de arm – ook deed in zijn 'Bar Ilan-speech': hij verklaarde zich toen voor een gedemilitariseerde Palestijnse staat zonder Jeruzalem, Israels 'ongedeelde hoofdstad' als de Palestijnen maar eerst Israel als 'Joodse staat' erkenden .
En nadat de VS na veel vijven en zessen Netanyahu ook zover hadden gekregen dat hij een 'bouwstop' van 10 maanden in de bezette gebieden afkondigde (nadat hij eerst nog even gauw een flink aantal nieuwe projecten had goedgekeurd), kwamen er in september 2009 ook 'proximity talks'. Maar Netanyahu weigerde de bouwstop te laten gelden voor Oost-Jeruzalem. En in maart zetten Mahmoud Abbas en de zijnen de indirecte gesprekken weer stil na nieuwe bouwactiviteiten in Oost-Jeruzalem. Verwoede pogingen van George Mitchell, de speciale onderhandelaar van president Obama haalden niets uit.
In het hele proces viel op dat Obama, die begonnen was met een ferme houding ten opzichte van Israel steeds meer bakzeil haalde en eigenlijk alle eisen die hij ten aanzien van Israel had, liet vallen onder druk van het Congres met op de achtergrond de Joodse lobby AIPAC. Pogingen om de bouwstop tot Jeruzalem uit te breiden verdwenen van het menu. Pogingen om parameters voor een hervatting van de besprekingen op te stellen – zoals de vaststelling dat ze gevoerd zouden worden op basis van de grenzen van 1967 – werden door Netanyahu bij Mitchell's laatste bezoek van de hand gewezen. Van het enthousiasme en de verwachtingen die Obama bij zijn aantreden had weten te wekken was intussen niet meer over. De zaak zat vast en iedereen ging er vanuit dat er vanuit Washington niets meer viel te verwachten.
En toen waren er ineens toch die Amerikaanse uitnodigingen om op 3 september de 'rechtstreekse' besprekingen te gaan hervatten. Wat was er ineens veranderd? Eigenlijk maar één ding: de Amerikanen hadden de Palestijnen een 'aanbod gedaan dat zij niet konden weigeren' zoals dat in Amerikaanse maffia-kringen schijnt te heten: de Palestijnse Autoriteit kreeg op 17 juli een Amerikaanse brief waarin zij als het ware gesommeerd werd naar Washington te komen op straffe van de mogelijkheid dat zij de steun van de VS zou verliezen. En ook de Jordaanse koning Abdallah en de Egyptische president Mubarak – beiden vredespartners van Israel, beiden sterk afhankelijk van Amerikaanse steun – werden dringend verzocht om aanwezig te zijn, in weerwil van alle voorwaarden die de Arabische Liga aan hervatting van de gesprekken had gesteld, op verzoek van Mahmoud Abbas, die rugdekking had gevraagd.
Cartoon uit de krant Al Hayat. Op de rug van de man links staat 'kolonist'.
Zodat het wel een heel wonderlijke situatie was die in Washington werd vertoond. Meer een soort soap. Het was als het ware Netanyahu's 'finest hour'. Hier kreeg hij dan eindelijk – geheel gratis en voor niets – zijn 'rechtstreekse gesprekken zonder voorwaarden vooraf' waarnaar hij al vanaf het aantreden van Obama had gestreefd, het resultaat van ruim anderhalf jaar lang de rug recht en de poot stijf houden. Zonder eisen van bouwstops, of afspraken over raamwerken en uitgangspunten die bij de gesprekken worden gehanteerd. Maar wel onmiddellijk voorzien van Netanyahu's eigen voorwaarden: namelijk dat de grenzen van '67 geen uitgangspunt zullen zijn en dat de Palestijnen zal worden gevraagd Israel te erkennen als 'Joodse staat'. Dat laatste zou betekenen dat de Palestijnen a) het Palestijnse Recht op Terugkeer zonder meer zouden weggeven en b) dat zij een uitspraak zouden doen waarbij de status van de Palestijnen binnen Israel als tweederangsburgers wordt onderstreept.
Voor de Israelische premier is dit een luxepositie. Al onderhandelend over vrede – wat Israels vredelievendheid en goede intenties naar buiten moet tonen – kunnen rustig de Westoever en Oost-Jeruzalem verder worden gekoloniseerd. Dat is wat kabinetten voor hem ook al deden, al 17 jaar lang. Een situatie die door Ali Abunimah van de Electronic Intifada (en door de Braziliaanse cartoonist Latuff) werd vergeleken met onderhandelingen over de verdeling van een pizza waarbij de ene partij al vast flink begonnen is met eten, terwijl het de ander gedurende de gesprekken verboden is ook een hap te nemen.
Tegenover Netanyahu zit een uiterst zwakke Palestijnse Autoriteit. Een Autoriteit die tot dit moment nog haar hoop op Obama had kunnen stellen, maar die intussen heeft moeten ervaren dat de VS zijn teruggevallen in een 'faciliterende' rol, een rol die de vroegere Amerikaanse onderhandelaar Aaron David Miller heeft omschreven als die van de 'feitelijke advocaat van Israel'. Mahmoud Abbas heeft van veel kanten – ook binnen zijn eigen Fatah en PLO – de raad gekregen om thuis te blijven, maar heeft het – totaal financieel afhankelijk als hij is – niet aangedurfd. En uit zijn delegatie klinken nu wel flinke geluiden, bijvoorbeeld dat zij zou opstappen als de bouwstop die op 26 september afliep niet zou worden verlengd, of dat zij 'nooit' Israel zal erkennen als 'Joodse staat'. Maar niet iedereen is daar even zeker van. Tenslotte is deze PA al een heel eind op weg gegaan door überhaupt op deze voorwaarden weer te gaan praten.
De pizza van Latuff
Vandaar dat in Ramallah een protestbijeenkomst was van alle niet-Fatah fracties (die door PA-agenten werd verstoord), dat in Damascus duizenden Palestijnen demonstreerden tegen 'deze onderhandelingen van de capitulatie' en dat Hamas waarschuwde tegen het serieuze gevaar dat deze top inhoudt en de 'illegaliteit' ervan en een verzoeningsbijeenkomst met Fatah (de zoveelste poging die op het programma stond) schrapte. De tegenstanders – dat moge duidelijk zijn – hebben een punt. De PA is inderdaad al lang geen legale vertegenwoordiger meer van de Palestijnen. Het mandaat van Abbas liep af in januari 2009 en het feit blijft dat de laatste verkiezingen voor het parlement in 2006 werden gewonnen door Hamas dat geheel buiten deze onderhandelingen wordt gelaten. Bovendien raakt deze PA door haar toenemende samenwerking met Israel met name op veiligheidsgebied in de eigen gelederen steeds verder geïsoleerd en gestigmatiseerd als een stelletje collaborateurs. Het weggeven van onderhandelingsposities zou een logische volgende stap zijn, zo vrezen ze bij Hamas. Op de Westoever is de vrees iets minder groot – 'Er zal waarschijnlijk toch niets ter tafel komen waarmee ze akkoord kunnen gaan,' zo tekende een commentaar.op Al Jazeera English op. Maar of iedereen er gerust op is??
3 opmerkingen:
Net op NRC,NED1 een programma over een trein met passagiers in Israël.
Joodse mensen vanuit de gehele wereld die daar zijn gaan wonen,jaren geleden of nog maar recent.Werden niet altijd met open armen ontvangen maar voelen zich nu wel Israëliër.
Wat mij zo verbaast is dat mensen vanuit de gehele wereld komen,geen vluchteling zijn maar alleen een gemeenschappelijk iets hebben,namelijk het geloof.
Zij nemen de huizen en grond in op Palestijns gebied en het lijkt mij dat de regering hen opneemt als politiek middel. Wij groeien en hebben meer huizen en ruimte nodig en daarom gaan wij nu de Palestijnen verdrijven naar de buurlanden. Geen overleg met die buurlanden of zij dit wel goed vinden,waar heb ik dit eerder gelezen?
Maar goed,Nederlandse partijen zijn tegen kraken omdat je niet aan andermans bezit komt maar steunen Israel voor 100 procent in het roven van land voor mensen die alleen maar vanuit hun geloof(wie zegt dat geloof waar is)huizen en bezittingen van anderen afnemen.
Een ieder die niet opkomt voor dit recht is mede verantwoordelijk.
jose
Het is opvallend, dat de die-hards van beide zijden het gloeiend met elkaar eens zijn: "Onderhandelen heeft geen zin"
Zowel Hamas als de kolonisten zien niets in vredesbesprekingen. Ze willen het conflict liever met wapens uitvechten. Met allen gevolgen van dien, ook voor hun kinderen.
De Pro-Palestijnse beweging in Nederland was aanvankelijk goede vriendjes met Fatah en ging zelfs met Arafat op de foto. Dat was al erg. Maar nu wordt steeds meer het Hamas standpunt verdedigd. Dat zie ik in deze bijdrage van Abu ook weer.
De vraag is dus in hoeverre dat in de toekomst compromiterend zal zijn voor de Nederlandse pro-Palestijnse groepen.
Jawel, van dik hout zagen we planken. Jammer, Keesje, dat je mijn stuk blijkbaar niet begrijpt. Natuurlijk is niemand tegen vredesonderhandelingen an sich. Zelfs Hamas is niet tegen onderhandelen. Maar dan graag wel op basis van de juiste uitgangspunten en door partijen die inderdaad hun bevolkingen vertegenwoordigen en niet door een clubje dat langzamerhand alleen nog zichzelf representeert en bovendien ongeveer onder dwang door de Amerikanen naar de onderhandelingstafel wordt gedirigeerd. Als je een beetje zou lezen en luisteren hoe door Palestijnen (met name Paledstijnse intellectuelen) over Abbas c.s. wordt gepraat, zou je begrijpen wat ik bedoel. Daar heet de PA het Palestijnse 'Vichy-regime', dan wel de 'PA Quislings', of zelfs de 'Israelische Autoriteit'. En de grote angst is natuurlijk, ik zeg het nog maar eens heel duidelijk, dat er straks een flut-akkoord uit de bus komt waarbij (nog meer) Palestijnse rechten worden weggegeven, dat dan gezamenlijk door Israel, de VS en de PA de Palestijnse bevolking door de strot wordt geduwd. En met harde hand, want de Palestijnse 'veiligheidstroepen' zijn niet voor niets de afgelopen jaren, met Israelische medewerking, door de Amerikanen getraind. (zie mijn blog, gebruik de zoekfunctie en zoek naar 'Dayton').
Een reactie posten