Amnesty: Israelische militairen hebben op de Westoever tientallen mensen straffeloos gedood

Het graf van Samir Awad (16) in Budrus, die in januari 2013 vlakbij zijn school van achteren werd doodgeschoten door soldaten. Amnesty behandelt zijn dood in het rapport. (Foto Mondoweiss/Allison Deger)

Amnesty International is eindelijk met een rapport gekomen dat het doodschieten van Palestijnen op de Westoever behandelt zonder dat er ooit een behoorlijk onderzoek naar de toedracht plaatsvindt, laat staan dat er mensen worden gestraft. Het rapport, Trigger-happy: Israel’s use of excessive force in the West Bank, (Schietlustig, Israels excessief gebruik van geweld op de Westoever) beschrijft een toename van het bloedvergieten en schendingen van de mensenrechten als gevolg van onnodig, willekeurig en wreed gebruik  van geweld in de bezette gebieden in de afgelopen drie jaar.
Amnesty International heeft 22 gevallen van gedode Palestijnen gedocumenteerd in het afgelopen jaar. De meeste doden vielen tijdens protestdemonstraties. Het ging meestal om jonge volwassenen onder de leeftijd van 25, vier van hen waren kinderen. In geen van deze gevallen vormden de gedode Palestijnen op enigerlei wijze een bedreiging voor de Israelische soldaten. In enkele gevallen zijn er aanwijzingen dat sprake was van het met opzet doden van Palestijnen, wat neerkomt op het bedrijven van oorlogsmisdaden.
“De frequentie en de regelmaat van het onnodig en willekeurig inzetten van geweld tegen vreedzame demonstranten – en het feit dat de daders ongestraft blijven - geeft aan dat het gaat om welbewuste politieke keuze, ” aldus Philip Luther, de directeur voor het Midden-Oosten en Noord-Afrika van Amnesty. 
Volgens cijfers van de VN werden in 2013 meer Palestijnen gedood op de Westoever dan in 2011 en 2012 bij elkaar. In totaal ging het in die drie jaar volgens Amnesty om 45 mensen. In dezelfde periode werden  tenminste 261 Palestijnen, onder wie 67 kinderen, ernstig gewond door scherpe ammunitie die door Israelische militairen werd afgevuurd. Sinds januari 2011 werd een verbijsterend aantal Palestijnen - meer dan 8.000, van wie 1.500 kinderen – op een andere manier gewond, waaronder door met rubber beklede metalen kogels en het overmatig gebruik van traangas. In een aantal gevallen vielen ook doden door het gebuik van deze middelen.

Het rapport noemt onder meer het geval van de 21-jarige Lubna Hanash, die in het hoofd werd geschoten op 23 januari 2013 toen ze een landbouwschool verliet bij Hebron. Amnesty haalt getuigen aan die zeiden dat een soldaat vuurde vanaf een afstand van zo'n 100 meter van waar ze stond. Een familielid dat naast haar stond werd geraakt in de hand. Geen van tweeën had iets te maken met een demonstratie of wat dan ook. Een ander geval betrof de15-jarige Waji al-Ramahi, die in december 2013 in de rug werd geschoten van een afstand van zo'n 200 meter bij het Jalazoun vluchtelingenkamp.
Samir Awad, een jongen van 16 uit Budrus, bij Ramallah, werd in januari 2013 gedood valkbij zijn school, toen hij probeerde met vrienden te protesteren tegen Israels 800 kilometer lange 'Muur' die dwars door hun dorp heen gaat. Hij werd geraakt door drie kogels in de achterkant van zijn hoofd, zijn schouder en zijn been, op het moment dat hij wegvluchtte voor Israelische soldaten die een hinderlaag hadden gelegd voor het groepje. Malik Murar, 16, een vriend van Samir die getuige was van zijn dood, vertelde Amnesty International: “Ze schoten hem eerst in zijn been, maar nog slaagde hij erin weg te rennen .. hoe ver kan een gewond kind rennen? Ze hadden hem makkelijk kunnen arresteren.… maar in plaats daarvan schoten ze hem in de rug met scherpe munitie.”
Amnesty International denkt dat het doodschieten van Samir neerkomt op opzettelijk doden en  buitengerechtelijk executeren, wat volgens internationale wettelijke regels een oorlogsmisdaad is.
“Het is nauwelijks aannemelijk dat een ongewapend kind als een dreiging kon worden gezien tegenover een goed-uitgeruste soldaat. De Israelische militairen hebben in dit en andere gevallen rücksichtslos schoten afgevuurd bij ook maar de geringste indruk dat er sprake zou kunnen zijn van dreiging,'' aldus Luther.
Amnesty concludeert in het rapport ook dat de manieren waarop incidenten worden onderzocht volstrekt ontoereikend zijn. Ook is geen enkele militair ooit veroordeeld - afgezien van één geval van een sergeant die tot een jaar, waarvan vijf maanden voorwaardelijk, werd veroordeeld wegens het doodschieten van iemand die door een gat in de zogenoemde 'Muur' naar Israel wilde om werk te zoeken. Amnesty doet een aantal aanbevelingen om gevallen als de in het rapport genoemde wèl uit te zoeken, en beveelt de VS en de EU aan een wapenembargo in te stellen tot het moment dat Israel die maatregelen heeft doorgevoerd.   
Het Israelische leger wees de beschuldigingen intussen van de hand. In een verklaring van de legerwoordvoerder werd gezegd dat Amnesty "volledig voorbij is gegaan aan de betekenisvolle stijging van het aantal gevallen van Palestijns geweld in het afgelopen jaar" waarbij het 66 gevallen noemde van ''terroristische aanvallen'' waaronder het plaatsen van bommen, aanvalspogingen met steekwapens en het doden van een soldaat.