Het wordt tijd dat ik weer eens iets schrijf over Iran, het vermeende gevaar van een Iraanse atoombom en de kans dat Israel Iran gaat aanvallen. Veel mensen die met de grote stroom mee zwemmen zijn overtuigd van het imminente gevaar. Paul Brill (Volkskrant) is zo iemand, Hij heeft een goede neus voor wat er rechts van het politieke midden zoal wordt gedacht en gaat daarin dan meestal mee met zijn opinies. Zie bijvoorbeeld zijn laatste column waarin hij Arabische Lente als mislukt afdoet, de situatie in Syrië schildert als een voorlopig onoplosbaar dilemma (dat laatste misschien niet helemaal ten onrechte) en vervolgens afzwaait naar Iran en de bom:
Er is slechts één gelukje bij dit grote ongeluk: de Syrische turbulenties ondermijnen de machtspositie van Iran, dat nauw verbonden is met het bewind in Damascus. Maar ook dit heeft een potentiële keerzijde: de strategische verzwakking zou voor de leiders in Teheran wel eens een extra aansporing kunnen zijn om een kernwapen te ontwikkelen.
Door sommigen in het Westen wordt wel gezegd: wat dan nog. Een nucleair bewapend Iran kan toch met 'klassieke' afschrikkingsmethoden worden ingedamd.
Bedreiging
Maar daarbij worden twee gevaren veronachtzaamd. Het eerste is dat Israël het huidige Iran niet slechts als een geduchte tegenstander ziet, maar als een existentiële dreiging. Een Israëlische militaire soloactie om, zolang het nog kan, het Iraanse nucleaire potentieel vergaand te onttakelen blijft dan ook een serieuze mogelijkheid, zo concludeerde The New York Times een week geleden op grond van gesprekken met Israëlische sleutelfiguren.
Wat kunnen we hier tegenover stellen? Wel, ik schreef al eens iets (op mijn Engelse blog) over het jongste rapport van de IAEA, dat volgens velen heel dreigend overkwam, maar volgens mij en gelukkig veel anderen alleen oud nieuws bevatte. En dat dan nog vooral uit één bepaalde Westerse inlichtingenbron.
Maar er is en veel effectiever en interessanter antwoord op Brill (en de zijnen, want ik zei het al, Brill staat bepaald niet alleen). Ziehier wat Gary Sick - een oude en wijze Iran-kenner die nog onder president Carter heeft gediend - schreef op zijn blog naar aanleiding van dat stuk in de New York Times waar Brill naar verwees.
Gaat Israel echt Iran aanvallen?
Het echte antwoord is nee, dat gaan ze niet doen. Maar dat zou je niet gauw denken als je de New York Times leest. Het sensatiebeluste artikel in the Sunday New York Times Magazine (Jan. 29) draagt bij aan de hysterie die gepaard gaat aan de Amerikaanse en Israelische relaties met Iran. Ronen Bergman, een columnist van de vooraanstaande Israelische krant Yedioth Ahronoth, komt tot de conclusie dat Israel waarschijnlijk dit jaar Iran zal aanvallen.
Hij trekt die conclusie na zijn discussies met belangrijke in Israelische militaire- en inlichtingen functionarissen uit heden en verleden te hebben weergegeven, die in detail aan hem beschrijven 1) waarom Israel zo'n aanval niet kan uitvoeren, 2) waarom zo'n idiote actie er niet in zou slagen om een einde te maken aan Irans nucleaire programma, en 3) waarom het de situatie veel slechter zou maken dan hij nu is.
Wat zeg je daarvan?
Niet alleen is zijn conclusie volledig in tegenspraak met ongeveer alles dat hij als bewijs aanvoert, maar ook zijn er gaten in zijn redenering die helaas de voorspelbare routine zijn geworden als er gesproken wordt over Irans nucleaire programma:
Hij haalt somber 'de jongste inlichtingencijfers' aan betreffende het aantal en de activiteit van Irans centrifuges. Waar haalde hij die geheime informatie vandaan? Nou, net als u en ik kan hij de regelmatig verschijnende berichten van het Internationale Atoomagentschap lezen, die op het web verschijnen ongeveer dezelfde dag dat ze aan de lidstaten worden overhandigd
Hoe heeft de IAEA die 'inlichtingen' in handen weten te krijgen? Dat was niet moeilijk: ze hebben inspecteurs op alle plaatsen waar Iran verrijkt uranium produceert. Deze inspecteurs die regelmatig verrassingsbezoekjes afleggen, hebben er camera's hangen die iedere beweging gadeslaan, en ze meten zorgvuldig wat Iran in de centrifuges doet en wat de output aan verrijkt uranium is, die dan wordt verzegeld. Je zou denken dat het de moeite waard is dit te melden, maar het wordt over het hoofd gezien door ongeveer iedere journalist die over dit onderwerp schrijft
Net als ongeveer alle andere commentatoren over dit onderwerp gaat Bergman aan het feit voorbij dat de IAEA voortdurend rapporteert dat Iran geen uranium heeft weggesluisd voor militaire doeleinden. Net al anderen concentreert hij zich op het recente IAEA rapport, dat het tot dusver meest gedetailleerde was voor wat betreft Irans experimenten voor mogelijke militaire doeleinden. Maar net als anderen liet hij na te vermelden dat ongeveer al die activiteiten zeven of meer jaren geleden plaatsvonden en dat er geen betrouwbare informatie is dat ze zijn hervat. Een probleem, ja; een dreiging, nou nee.
Bergman gaat eraan voorbij dat Iran vrijwel zeker GEEN beslissing heft genomen om echt een bom te maken en dat het erg waarschijnlijk is dat we het zouden weten als het wel zo was. Hoe zouden we dat weten? Eenvoudig omdat die lastige IAEA inspecteurs ter plekke zijn en Iran ze eruit zou moeten gooien en de zegels verbreken op hun opgeslagen uranium om het hoogverrijkte uranium te produceren dat nodig is voor een bom.
Zou Israel eventueel kunnen aanvallen terwijl die inspecteurs daar nog zijn? Nee, ze zouden hen moeten waarschuwen, waarbij Iran dan de waarschuwing zou krijgen dat er iets ging gebeuren. The IAEA aanwezigheid is een struikeldraad die twee kanten opwerkt. Zij is van onschatbare waarde. Riskeren om haar te verliezen zou niet alleen stompzinnig zijn, maar een daad van zelfdestructie voor Israel en wie dan ook.
Ook Bergmans dramatische verklaring dat hij is gaan geloven dat Israel inderdaad Iran in 2012 zal aanvallen is niet nieuw - allen de datum is veranderd. We hoorden een jaar gelden hetzelfde van Jeffrey Goldberg van The Atlantic, en twee jaar eerder van uber-havik John Bolton, die vol zelfvertrouwen voorspelde dat de VS en/of Israel zouden aanvallen voordat George W. Bush de deur van het Witte Huis achter zich had dichtgetrokken.
Het is ongeveer een jaarlijks terugkerend ritueel geworden. 1)
Waarom blijven deze valse alarmkreten weerklinken? Bergman geeft met ontwapenende eerlijkheid
een mogelijk antwoord: 'Sommigen menen dat Israel met opzet zijn evaluaties overdrijft om een atmosfeer van angst te creëren, teneinde Europa mee te tronen in een uitgebreide economische campagne tegen Iran.'' En daar voegt de altijd tegenwoordige Amerikaanse official aan toe: 'Het is onduidelijk of de Israeli's dit echt geloven of dat ze worst-case schattingen gebruiken om Amerika tot meer actie te bewegen.' Anders gezegd: Israel heeft er baat bij om de pot dicht bij het kookpunt te houden, zodat niemand de kwestie Iran zelfs maar voor een moment uit het oog zal verliezen.
Als dat zo is moeten Israelische strategen en Amerikaanse haviken buitengewoon ingenomen zijn met Bergmans analyse.
Bent u daar nog, meneer Brill?
1) The Christian Science Monitor nam de moeite een lijst samen te stellen van alle voorspellingen die de afgelopen jaren zijn gedaan omtrent komende Amerikaans/Israelische aanvallen op Iran. Het is werkelijk geen nieuw verschijnsel. Zie hier en hier
Geen opmerkingen:
Een reactie posten