Hoe Palestijnse vrouwen de Israelische rechtspraak soms in hun voordeel weten uit te buiten

Soldaten vuren op Amal Taqatqa, die op de grond ligt (rood omcirked).

De afgelopen week waren er twee gevallen van Palestijnse vrouwen, meisjes eigenlijk meer, die werden beschuldigd van het uitvoeren van een aanval met een mes, of het dreigen met een mes. De 22-jarige Amal Jihad Taqatqa uit het dorp Beit Fajjar bij Bethlehem werd ervan beschuldigd dat ze op maandag 1 december een man zou hebben aangevallen en gestoken met een mes bij een bushalte bij het nederzettingenblok Gush Etzion. De man werd heel licht aan de schouder gewond. Amal Taqatqa werd echter meteen neergeschoten door een wachter bij de ingang van een nederzetting en daarna, nadat ze gewond op de grond lag, nog eens door tenminste vier soldaten van enige afstand onder schot genomen. Dat overleefde ze natuurlijk niet. Ze werd zwaar gewond naar een ziekenhuis vervoerd en is inmiddels overleden.

Yathrib  Salah Rayyan

Een tweede geval betrof de 16-jarige (er was onduidelijkheid over haar leeftijd omdat ze er heel jong uitziet, maar ze blijkt 16 te zijn), Yathriv Salah Rayyan uit Beit Duqqu bij Jeruzalem. Zij werd op 5 december werd overmeesterd toen ze de verkeerde toegangsweg (die voor auto's) nam bij het Qalandiya checkpoint en daar, naar wordt gezegd, met een mesje dreigde.
Het is zeker niet voor het eerst dat vrouwen op de Westoever op een dergelijke manier in het nieuws komen. In Israel wordt dat gezien als een bewijs van het bloeddorstige karakter van Palestijnse vrouwen: Zie je wel, wordt er dan gezegd, ze zijn geen haar beter dan de mannen. Enige navraag op de Westoever bij mensen die wel eens te maken hebben met Palestijnen die in aanraking met justitie komen, leert echter dat vaak heel andere redenen een rol spelen.
Het blijkt dat veel Palestijnse vrouwen en meisjes dit soort ''gewelddadige acties'' gebruiken als een uitweg uit problemen in de huiselijke- of familiesfeer. De superstrenge, draconische straffen waarmee Israel ook de geringste vergrijpen bestraft, geven hen daar onvermoede mogelijkheden toe die ze graag uitbuiten.
Een voorbeeld: een jong meisje, dat was uitgehuwelijkt aan een oudere man en naar wier bezwaren niet werd geluisterd, besloot met een mesje te gaan staan zwaaien bij het Qalandiya checkpoint. Ze werd meteen overmeesterd en de militaire rechter gaf haar 20 maanden. Haar aanstaande echtgenoot wilde haar daarna niet meer. Dat was precies wat het meisje hoopte te bereiken, dus ze was heel blij met die gevangenisstraf. Bovendien werd ze daarna in haar dorp gevierd als een heldin.
Ander voorbeeld: een jonge vrouw die grote problemen had met haar familie, besloot zomaar ergens een soldaat een klap in zijn gezicht te geven. Ze vroeg de advocaat die haar werd toegewezen of die ervoor kon zorgen dat ze voor deze actie in ieder geval drie jaar zou krijgen. Dat kon worden geregeld. Het meisje was toen verzekerd van een levenslange uitkering van de Palestijnse Autoriteit. Die valt alle vrouwen ten deel valt die tenminste drie jaar gezeten hebben (bij mannen is dat vijf jaar). Het meisje kon met de uitkering een zelfstandig leven gaan leiden en was van de problemen met haar familie verlost. Uiteraard zijn er geen statistieken of betrouwbare gegevens over aantallen, maar in juridische kringen op de Westoever is bekend dat dit soort motieven echt heel vaak een rol speelt bij vrouwen die zogenaamd aanvallen uitvoeren of een dreigende houding aannemen. Ook het meisje Yathriv, dat op 5 december werd gepakt, bewoog, valt in deze categorie. Ze had die dag haar schoolrapport gekregen en de cijfers bleken belabberd te zijn. Ze durfde haar ouders niet onder ogen te komen. In plaats van naar huis te gaan, was ze na school naar het Qalandiya checkpoint gegaan en had ze welbewust de verkeerde ''oprit'' genomen. Of ze ook een mesje bij zich had is nog onduidelijk, maar volgens de politie zou zij dat hebben toegegeven. Een triestmakend verhaal, temeer omdat haar ouders helemaal niet boos bleken te zijn over haar rapport, maar nu wel heel ongerust zijn over wat haar te wachten staat. Dat is ongetwijfeld een forse gevangenisstraf. De Israelische militaire rechters, zo weten de ingewijden, houden nu eenmaal haast nooit rekening met de achtergronden of de motieven van de ''terroristen'' die voor haar verschijnen.

Amal Taqatqa

En natuurlijk gaat dit soort verhalen niet altijd op. Los van eventuele ''echte'' aanvallen en de vraag in hoeveel procent van de gevallen daarvan eigenlijk sprake zou zijn, zijn er bijvoorbeeld ook nog de ruzies die spontaan ontstaan of de gevallen van mensen die stomweg op het verkeerde moment op de verkeerde plaats zijn. Het lijkt erop dat het verhaal van de doodgeschoten Amal Taqatqa in deze laatste categorie past. Het meest waarschijnlijke in haar geval is dat ze werd lastiggevallen of ruzie kreeg met de kolonist die net als zij op de bus stond te wachten maar haar daar niet wilde hebben, en dat ze hem vervolgens met met behulp van een keukenmes heeft bedreigd of van het lijf heeft proberen te houden. Ook dit soort zaken komt erg vaak voor. In Amals geval zullen we de toedracht echter nooit weten. Israel heeft het etiket ''terroriste'' op haar geplakt en ze is als een straathond geëxecuteerd. De zaak is daarmee gesloten en zal nooit worden uitgezocht.