Volkskrantlezers doen er beter aan niet alles te geloven wat in de krant staat

De Volkskrant heeft een nieuwe correspondent in Israel. Daarvoor heeft hij van alles gedaan bij de krant, toerisme redacteur, buitenland, chef nacht (= eindredactie). En nu dus Israel. Een van zijn eerste daden op deze nieuwe plek was een stukje over de door de VS geëntameerde vredesonderhandelingen, die door letterlijk alle goed ingevoerde waarnemers (zelfs de zeer pro-Israelische New York Times) werden beschreven als een gebeurtenis waar de VS een zwakke Palestijnse onderhandelingspartner tegen zijn zin naar de gesprekken hebben geduwd. Maar zo ziet de nieuwe Volkskrantman on the job Rolf Bos dat niet. Hij begint zijn artikel (13-9-10) als volgt:

Soms is een klein duwtje in de rug voldoende om een twijfelaar over de streep te trekken. ‘Teken nu, jij hond’, zei de Egyptische president Hosni Mubarak in 1994 tegen Yasser Arafat, toen de Palestijnse leider aarzelde om het Gaza Jericho-verdrag te tekenen.

Dat document was een van de uitvloeisels van de Oslo-akkoorden, die Arafat acht maanden eerder was overeengekomen met de Israëlische leiders Shimon Peres en Yitzhak Rabin, onder toeziend oog van de Amerikaanse president Bill Clinton. Arafat ging overstag en tekende. Arafat, Peres en Rabin zouden er de Nobelprijs voor de Vrede voor krijgen. 

Opmerkelijk. Niet eens zozeer omdat Bos al in de eerste alinea lijkt te suggereren dat de Palestijnse president Mahmoud Abbas - net als destijds Arafat - een duwtje moet hebben om zijn handtekening te zetten onder - ja onder wat eigenlijk? - een soort rompstaatje zoals zijn tegenspeler Netanyahu het zou willen? Zonder Jeruzalem, zonder Gaza en opgedeeld in kleine, onderling van elkaar gescheiden  reservaatjes? Zodat Netanyahu, en ongetwijfeld ook hijzelf, eveneens de Nobelprijs voor de Vrede zullen krijgen??
Nee, het opmerkelijkst is zonder enige twijfel het citaat 'Teken nu, jij hond' dat Bos president Mubarak van Eypte in de mond legt. Opmerkelijk omdat het verraadt wie - of beter gezegd: welke bronnen -  Bos hier napraat. Niemand die ook maar ooit een stap heeft gezet in de Arabische wereld, zou op het idee hebben kunnen komen dat Mubarak zoiets zou ook echt zou kunnen hebben gezegd. Hoezeer Mubarak en Arafat wellicht de pest aan elkaar zouden hebben gehad (wat geenszins zeker is), tussen de obligate omhelzingen en beleefdheidsfrasen door kan Mubarak nooit de kwalificatie 'hond' hebben gebezigd, een buitengewoon heftig scheldwoord, dat indien op straat in Cairo gebruikt, zelfs acuut levensgevaar zou kunnen opleveren. Een dergelijk citaat kan alleen maar uit de koker stammen van 'oriëntalisten', zoals dat tegenwoordig heet. Daarmee worden deskundigen in Arabische zaken bedoeld die diep neerkijken op hun eigen onderzoeksobject, en de Arabieren als ongecultiveerde wilden zien. Oriëntalisten zijn vooral dik gezaaid in Israel, net als in kringen die de Israëlische regering een zeer warm hart toedragen.

 Het  is niet alleen dit volstrekt onzinnige citaat waarmee Bos duidelijk maakt wat we de komende tijd van hem kunnen verwachten. Het is ook het feit dat hij erin slaagt in de rest van het stukje helemaal niets uit te leggen. Hij legt niet uit dat er vragen zijn over de legitimiteit van Abbas (het feit dat hij niet kan spreken namens Gaza en dat zijn mandaat sowieso is verlopen om een paar dingen te noemen), hij vertelt niet welke rol het Israelische nederzettingenprogramma speelt dat het gebied bestemd voor de Palestijnse staat gestaag opsoupeert, en hij laat de rol buiten beschouwing die de Amerikanen spelen. Hij rebbelt wat over dat Abbas al lang meeloopt en dat de 100-jarige vader van Netanyahu zo streng is in de zionistische leer. En het enige wat hij al 'uitleggend' te berde brengt is een sneer aan het adres van  Abbas:
  
Om zijn meer extreme achterban te apaiseren doet Abbas soms harde uitspraken richting Israël, die aan de vooravond van nieuwe onderhandelingen weinig diplomatiek aandoen. Afgelopen week zei hij nog dat hij ‘Israël nooit als een Joodse staat zou accepteren’. En laat dat nu juist een van de belangrijkste eisen van de Israëli’s zijn. 

Die weinig diplomatiek aandoen??? Ook hier heeft Bos dus niet begrepen wat het verschil is tussen de erkenning van Israel (wat de PLO al jaren geleden heeft gedaan) en de erkenning van Israel als 'Joodse staat' die Netanyahu nu van Abbas vraagt. Laat staan dat hij weet wat daar de implicaties van zijn.

Rolf Bos was misschien best een goede chef nacht. Maar om een aanvaardbaar niveau te halen voor wat betreft de berichtgeving vanuit Jeruzalem, maakt hij de indruk nog wel een jaartje of wat nodig te hebben om wat te lezen en hier en daar zijn licht op te steken. Zijn voorganger was al niet best, maar dit is nog erger. Onwetende correspondenten zijn, zoals ook uit Bos' stukje blijkt,  geneigd vooral de lezing van de Israelische regering te presenteren. Lezers van De Volkskrant doen er de komende jaren beter aan niet alles te geloven wat er in de krant staat.