Toelating tot Unesco: 'klein deel uitgewist van het onrecht dat de Palestijnen is aangedaan'

Twee gelukkige heren: de PA-minister van Buitenlandse Zaken Riyad al-Malki (links) en de Palestijnse vertegenwoordiger bij Unesco Elias Sanbar bij de stemmig in Parijs. (Reuters)

 Palestina is dus als 195ste volwaardige lid geworden van de Unesco, de organisatie voor onderwijs, wetenschap en cultuur van de Verenigde Naties. Tot dusver was Palestina er waarnemer. De opwaardering is niet zonder betekenis: het is een eerste stap op weg naar een lidmaatschap van de 'echte' VN als de staat Palestina, maar het is ook wel degelijk een eerste erkenning van het belang van de Palestijnen als aparte culturele entiteit. Om een voorbeeld te geven: Riyad al-Malki, de Palestijnse minister van Buitenlandse Zaken, zei na de stemming dat de PA nu zal proberen de status van wereld erfgoed monument te verkrijgen voor belangrijke historische plaatsen. Daarbij kan gedacht worden aan de Geboortekerk in Betlehem, de Ibrahimi moskee in Hebron (tegenwoordig ook voor een deel bij Joden in gebruik) en nog meer plaatsen die onder de bezetting geen speciale bescherming genieten (Israel hanteert sowieso - ook voor Israel zelf - een lijst waarop alleen Joodse monumenten voorkomen).De Palestijnse minister ging nog een stapje verder door te zeggen dat de bezetting iets is dat op alle mogelijke vlakken het leven van de Palestijnen beïnvloedt en dat 'deze stemming een klein deel zal uitwissen van het onrecht dat het Palestijnse volk is aangedaan.' .

De toelating ging in tegen de wensen van de Verenigde Staten en Israel, die volhielden dat deze erkenning niet zou mogen plaatsvinden omdat het afbreuk zou doen aan de kansen op een succesvol vredesoverleg - ook al is er van kansen op een hervatting van dat overleg niet veel te merken. De VS schrapten ook onmiddellijk hun betalingen aan Unesco - op basis van twee Amerikaanse wetten uit de jaren '90 die betalingen aan VN-organen verbieden die de Palestijnen als lid zouden accepteren buiten het 'vredesproces' met Israel om.
Het schrappen van de Amerikaanse betalingen  betekent een flinke aderlating voor Unesco, de VS waren goed voor $ 80 miljoen, oftewel 22% van het budget. Dat desondanks door een belangrijke meerderheid werd voorgestemd geeft aan dat de positie van de VS voor wat betreft de houding die het tegenover Israel/Palestina inneemt, snel terrein aan het verliezen is. Het is in dit opzicht interessant om nader naar de stemverhoudingen te kijken, want daaruit blijkt dat het niet alleen het traditionele patroon was van de Derde Wereld  tegen het Westen. De toelating vond plaats met 107 stemmen (van de 194 leden) vóór, 14 tegen, bij 52 onthoudingen - 14 waren absent. Onder de voorstemmers waren, afgezien van de Arabische, Latijns-Amerikaanse en Aziatische landen, ook de zogenoemde BRIC-landen (Brazilië, Rusland, India, China). Veder was het Westen (Europa) verdeeld. Van de EU-landen stemden Frankrijk, Spanje en negen andere  vóór, terwijl Groot-Brittannië, Italië en negen andere landen zich onthielden. Omdat voor de Palestijnse toetreding een tweederde meerderheid van 'ja' of  'nee' stemmers was vereist, betekende die onthouding in feite dat ze de toelating niet wilden blokkeren. Alleen Duitsland, Zweden, Tsjechië, Litouwen en Nederland stemden tegen. (Onderaan deze post geef ik het stemgedrag van alle EU-lidstaten).  

Uiteindelijk bleven er slechts 14 tegenstemmers over - behalve de VS en Israel (en de tegenstemmende EU-landen) waren dat Australië, Canada, en Panama plus de altijd trouw voor Israel stemmende Pacifische dwergjes Palau, Vanuatu,  Samoa en de Solomon Eilanden. (In Nederland had kennelijk iedereen wel van dit kabinet en deze minister verwacht dat zij in het pro-zionistische kamp zouden eindigen. Anders zouden er vast wel ergens vragen zijn gesteld waarom ook Nederland er kennelijk van overtuigd is dat de Unesco-toelating van de Palestijnen een bedreiging is van de vrede. Of waarom Rosenthal van oordeel is dat dat de Palestijnen pas recht hebben op culturele erkenning als Israel dat ook goed vindt).       
Israel is uiteraard boos en beraadt zich nu op stappen. Vice-minister van buitenlandse zaken Danny Ayalon zei, volgens Le Monde, dat dit 'bewijst dat de Palestijnen geen vrede willen en uit zijn op het voortzetten van het conflict'. Haaretz van vandaag meldt dat de Paletijnen nu ook proberen het lidmaatschap van de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) van de VN en nog andere lichamen te bemachtigen.

De EU-landen stemden als volgt: 
Vóor: Frankrijk, Spanje, Griekenland, Oostenrijk, België, Ierland, Finland, Slovenië, Cyprus, Malta en Luxemburg.
Onthoudingen: Italië, Groot-Brittannië, Denemarken, Portugal, Hongarije, Polen, Roemenië, Bulgarije, Slowakije, Estland en Letland.  
Tegen: Duitsland, Zweden, Tsjechië, Litouwen en Nederland