Russell Tribunaal: Israel maakt zich schuldig aan apartheid en vervolging

Zitting van het Russell Tribunaal in Kaapstad. van links naar rechts: Aminata Traoré, Yasmin Sooka, José Antonio Martin Pallin, Cynthia McKinney, Stéphane Hessel, Mairead Maguire, Ronnie Kasrils, Alice Walker en Michael Mansfield. (Voor groter beeld klik op foto)

Van 5-6 november werd in Kaapstad het Derde Russel Tribunal on Palestine gehouden met als leden van de jury de mensen hierboven op de foto. (Het panel bestaat niet uit rechters maar juryleden - het Tribunaal heeft geen wettelijk status, het is een soort 'burger-initiatief'). De opening werd verricht door bisschop Desmond Tutu en daarna waren er twee dagen lang zittingen, waarin deskundigen werden gehoord. Onder hen mensen die de apartheid aan den lijve hebben ondervonden, zoals  Zwelinzima Vavi, secretaris-generaal van de vakbond COSATU, internationale juristen zoals John Dugard en Max Du Plessis (van de KwaZulu-Natal universiteit en mede-opsteller van een rapport uit 2009 over Israel van de Human Sciences Research Council of South Africa), Hanin Zoabi (een Palestijns lid van het Israelische parlement tegen wie een mede-Knessetlid na haar getuigenis een actie startte om haar haar burgerrechten te ontnemen) en vertegenwoordigers van de Palestijnse NBC-coalitie die de BDS bewegingen coordineert, onder wie Rafeef Ziadah, Jamal Juma’ and Ingrid Jaradat. De Israelische regering was ook uitgenodigd, maar liet niets van zich horen.

De zitting werd op 7 november afgesloten met een verklaring waaruit de belangrijkste conclusie was dat Israel ten opzichte van de Palestijnen een systeem van apartheid in stand houdt, zoals dat is gedefinieerd in internationale wetten. Het Tribunaal refereerde daarbij aan onder meer het Statuut van Rome, dat omschreef  welke misdaden berecht kunnen worden door het Internationale Strafhof  (ICC) in den Haag. Apartheid is daarin als volgt gedefinieerd: “Inhumane acts … committed in the context of an institutionalized regime of systematic oppression and domination by one racial group over any other racial group or groups and committed with the intention of maintaining that regime.”  (Onmenselijke of  wrede daden .. bedreven in de context van een geïnstitutionaliseerd regime van sytematische onderdrukking en overheersing door één raciale groep over enige andere raciale groep of groepen en bedreven met de bedoeling dat regime te handhaven). 

Het Tribunaal stelde:
I. Apartheid
The Tribunal finds that Israel subjects the Palestinian people to an institutionalised regime of domination amounting to apartheid as defined under international law. This discriminatory regime manifests in varying intensity and forms against different categories of Palestinians depending on their location. The Palestinians living under colonial military rule in the Occupied Palestinian Territory are subject to a particularly aggravated form of apartheid. Palestinian citizens of Israel, while entitled to vote, are not part of the Jewish nation as defined by Israeli law and are therefore excluded from the benefits of Jewish nationality and subject to systematic discrimination across the broad spectrum of recognised human rights. Irrespective of such differences, the Tribunal concludes that Israel's rule over the Palestinian people, wherever they reside, collectively amounts to a single integrated regime of apartheid.

(Het Tribunaal constateert dat Israel het Palestijnse volk onderwerpt aan een geïnstitutionaliseerd regime van overheersing dat neerkomt op apartheid zoals gedefinieerd in internationale wetten. Dit discriminerende regime manifesteert zich in verschillende mate van intensiteit jegens verschillende categorieën van Palestijnen afhankelijk van waar ze zich bevinden. De Palestijnen onder koloniaal militair gezag in het Bezette Palestijnse Gebied worden onderworpen aan een speciale ernstige vorm van apartheid. Palestijnse burgers van Israel maken, hoewel ze stemrecht hebben, geen deel uit van de Joodse natie zoals gedefinieerd door de Israelische wet, Ze zijn daarom verstoken van de voordelen die de Joodse nationaliteit biedt en onderworpen aan systematische discriminatie op meerdere gebieden die als erkende mensenrechten gelden. Los van deze verschillen concludeert het Tribunaal dat Israels overheersing van het Palestijnse volk, waar ze zich ook bevinden, in grote trekken neerkomt op een geïntegreerd apartheidsregime).

 Dominee Allan Boesak (ook één van de getuigen) met de PLO-afgevaardigde naar de EU, Leila Shahid.

 De jury gaf zich veel moeite de definitie te onderbouwen, onder meer  door te stellen dat dan gedefinieerd moet worden dat er twee raciale groepen bestaan, dat de ene de andere onderwerpt aan wrede en onderdrukkende maatregelen en dat dit systematisch gebeurt. Volgens het Tribunaal is dat het geval. Het  stelde daarbij vast dat de internationale wetten voor 'raciale groep' een brede - meer soiciologisch georiënteerde - definitie hanteren waaronder ook groepen met een verschillende etnische en nationale herkomst vallen. En wat de systematische uitgevoerde wrede onderdrukkend maatregelen betreft, citeert het zaken als targeted killings, marteling en vrijheidsberoving op grote schaal (onder meer door administratieve hechtenis, gedwongen verplaatsing van populaties, het systematisch tegengaan van economische ontwikkeling, en het verhinderen dat Palestijnen als groep deelnemen aan het politieke, economische, sociale en culturele leven. Ook wijst het op wetten die Palestijnn hun eigendommen en burgerrechten ontnemen en gedwongen zijn  vluchteling te blijven door de voortdurende ontkenning van hun recht op terugkeer naar hun eigendommen.

Zwelinzima Vavi voert het woord.

Het Tribunaal constateerde bovendien dat Israel zich behalve aan apartheid ook schuldig maakt aan de - in het internationale juridische systeem - afzonderlijk gedefinieerde  misdaad van 'vervolging'. Het noemde in dit verband het beleg en de blokkade van Gaza, militaire operaties waarbij grote aantallen burgers gedood worden, het vernielen van huizen zonder dat daar en militaire noodzaak voor is, de negatieve effecten van de 'Muur' op inwoners van de Westoever en Oost-Jeruzalem, en het op grote schaal van verplaatsen van Bedoeïenen in de Negev. 

Het Tribunaal deed onder meer de aanbevelingen dat staten en de 'global civil society' zich tegen Israels apartheid moeten verzetten, Het International Strafhof jurisdictie over Palestina aanvaardt en dat Palestina wordt toegelaten tot het Statuut van Rome (de grondslag van het ICC) en dat de Algemen Vergadering van de Verenigde Naties (al eerder door de rapporteurs over de mensnrechten van de VN gedane) aanbevelingen accepteert om aan het Internationale Hof van Justitie een zogenoemde Ádvisory Opinion' (niet-bindende gerechtelijke uitspraak) te vragen over de Israel uitgevoerde bezetting en apartheid.    
(Een uitgebreidere versie - in het Engels - van de conclusies van het Tribunaal is onder meer hier te vinden)

Press tv maakte de volgende impressie van het Tribunaal.
 
 Als een soort voetnoot bij het Tribunaal is nog vermeldenswaard dat rechter Richard Goldstone voorafgaande eraan een OpEd in de New York Time schreef waarin hij de vergelijking van Israel met Zuid-Afrika's apartheid 'smaad' noemde en volstrekt ernaast (pernicious). Goldstone betoogde dat de 'Israelische Arabieren' - in ieder geval op papier - dezelfde rechten hebben als Joden in Israel. Op de Westoever, stelde hij, was de situatie ingewikkelder, maar ook daar was de bedoeling niet om een 'geïnstitutionaliseerd systeem van onderdrukking en dominantie van de ene groep over de andere in stand te houden.' Hij noemde dat een belangrijk verschil, zelfs al treedt Israel daar als onderdrukker van Palestijnen op. Roadblocks, militaire acties, de 'controversiële versperring' worden door Israel gezien als noodzakelijk voor zelfverdediging, aldus Goldstone. Zijn stuk in de Amerikaanse krant was een kennelijke poging om wat goed te maken bij het Israelische en zionistische establishment, waar hij het met het naar hem genoemde rapport over de Cast Lead operatie grondig heeft verbruid. Eerder deed Goldstone ook al van zich spreken door op één puntje wat terug te nemen van het Goldstone-rapport, waarschijnlijk om dezelfde redenen.
De vroegere speciale VN-rapporteur betreffende Palestina John Dugard antwoordde Goldstone dat ondanks de duidelijke verschillen, er ook grote overeenkomsten zijn tussen het Israelische en vroegere Zuidafrikaanse apartheidsregime. Dugard schreef, “(Israel’s) beperkingen van de bewegingsvrijheid, met behulp van ontelbare vernederende checkpoints doen denken aan de 'pasjeswetten' van de apartheid. De sloop van Palestijnse huizen lijkt op de vernieling van huizen van zwarten onder de 'Group Areas Act' van  de apartheid. De inbeslagname van Palestijnse boerenland onder het voorwendsel van het bouwen van een veiligheidsmuur brengt soortgelijke herinneringen terug.En zo voorts. In feite gaat Israel zelfs verder dan Zuid-Afrika door de aanleg van aparte (en ongelijksoortige) wegen voor Palestijnen en kolonisten.'