Hamas omarmt nu officieel de twee statenoplossing

Khaled Meshaal spreekt journalisten toe in Doha (Reuters).
 
Updated. De beweging Hamas, die sinds 2006 de leiding heeft in de Gaza strook, heeft een nieuw politiek program gepubliceerd waarin het de vorming accepteert van een Palestijnse staat naast Israel op basis van de grenzen van 1967 maar zonder Israel te erkennen (zoals de Palestijnse Autoriteit wel heeft gedaan). Ook neemt de beweging afstand van de Moslim Broederschap waaruit zij is voortgekomen. Het nieuwe platform werd maandag gepresenteerd in Doha, de hoofdstad van Qatar, door Khaled Meshaal, the voorzitter van het politbureau van de beweging.
Hamas spreekt zich uit voor de vestiging van een  ''volledig soevereine en onafhankelijke Palestijnse staat staat met (Oost)Jeruzalem als hoofdstad en volgens de grenzen van vóór 4 juni 1967'', maar zonder zijn verwerping van de zionistische entiteit op te geven, als een ''formule voor nationale  consensus''. De beweging houdt vast aan het recht op terugkeer van de Palestijnse ontheemden en vluchtelingen. Tegelijkertijd geeft Hamas niet het doel op van het ''bevrijden van heel Palestina''. Evenmin verwerpt Hamas de gewapende strijd, al erkent het dat er meerdere (dus ook ongewapende) strijdmethoden zijn.
"Hamas is voor de bevrijding van heel Palestina maar is bereid de staat met de grenzen van 1967 te accepteren, zonder Israel te erkennen of rechten op te geven,'' zo formuleerde Meshaal het. 
 Het document bevestigt verder dat de strijd van Hamas gaat tegen het "zionistische project", en niet tegen de Joodse religie, waarmee dus een onderscheid wordt gemaakt tussen Joden die het Joodse geloof belijden en ''zionistische, Israelische burgers die Palestijnse grond bezet houden".
Nog een belangrijke wijziging is dat de beweging afstand neemt van de Moslim Broederschap waaruit zij aanvankelijk is voortgekomen. In het Handvest uit 1988, waarbij Hamas in het leven werd geroepen, werd de Broederschap nog zesmaal genoemd. In dit document wordt Hamas een ''nationale Palestijnse beweging'' genoemd met een verwijzing naar de islam. Een van de belangrijke redenen om deze afstand te nemen was vermoedelijk dat Hamas tegemoet wil komen aan Egyptische angsten dat de beweging nog steeds gelieerd zou zijn aan de Egyptische Moslim Broederschap, die door Egypte tot een ''terreurgroep'' is bestempeld en is ontmanteld.
Verder noemt Hamas de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO) het ''nationale framework'' van de Palestijnen dat ''op democratische grondslagen moet worden geherstructureerd'' om de Palestijnse rechten veilig te stellen. Eveneens erkent de beweging het de rol  van de Palestijnse Autoriteit "die het  Palestijnse volk dient en haar veiligheid, rechten en nationale project''. 
Het nieuwe document, waarvan de strekking al grotendeels eerder naar buiten was gekomen, is in overeenstemming met een al eerder aangenomen politiek program en uitspraken van Meshaal en andere leiders die al een kleine tien jaar terug gaan. Daarin werd de PLO/PA gemachtigd met Israel te onderhandelen over de vestiging van een Palestijnse staat naast Israel, maar hield Hamas een eventuele erkenning van Israel achter de hand. 
Voor Israel is de bekendmaking van het nieuwe document van geen enkele waarde. Een woordvoerder van de Israelische premier Netanyahu noemde het een truc van Hamas om de wereld wijs te maken dat het een gematigd beweging zou zijn geworden. ''Deze poging om de wereld te misleiden zal niet slagen,'' aldus de woordvoerder. Maar daarbij moet worden bedacht dat Israel ook pas 19 jaar nadat de PLO in 1974 voor het eerst met plannen voor een twee statenoplossing was gekomen, tot de conclusie kwam dat met de PLO gepraat kon worden. Er is geen reden om te veronderstellen dat het met Hamas sneller zal gaan.
De vraag is hoe de EU en de VS zullen reageren. Vermoedelijk afwachtend. Het nu aangenomen platform is een pragmatisch document dat Hamas de gelegenheid geeft lid te worden van de PLO en (op afstand) deel te nemen aan eventuele vredesonderhandelingen. De beweging heeft echter de erkenning van Israel en de maximale rechten van de Palestijnen tot nader order als troefkaarten in de mouw gehouden, iets wat haar aantrekkelijk maakt voor veel mensen die menen dat de erkenning van Israel de PA en de Fatah beweging eigenlijk vooral veel ellende heeft  gebracht.